حركت گام به گام شوراى امنيت در راه تحريم ايران؟
۱۳۸۵ آبان ۹, سه‌شنبه
محمد البرادعى در نيويورك اظهار داشت كه جمهورى اسلامى كماكان به غنى‌سازى اورانيوم ادامه می‌دهد و برنامه اتمى ايران از شفافيت لازم برخوردار نيست. رييس آژانس بين‌المللى انرژى اتمى، در جريان ارايه گزارش سالانه خود همچنين تصريح كرد، آژانس هنوز هم نمی‌تواند صلح‌جويانه بودن برنامه اتمى ايران را مورد تاييد قرار دهد و اين امر باعث نگرانى است.
وى ابراز اميدوارى كرد كه ايران آمادگى خود را براى انجام مذاكراتى اعلام كند كه در چارچوب آن خواستهاى دو طرف در مد نظر قرار گرفته و براى طرفين قابل قبول باشد. از طرف ديگر مقامات جمهورى اسلامى ايران اعلام كرده‌اند براى مذاكرات آماده‌اند، اما هيچ‌گونه پيش‌شرطى را نمى‌پذيرند.
اين در حالى‌ست كه انگلستان، فرانسه و آلمان ديروز پيش‌نويس قطعنامه خود برای تحریم ایران را، در اختیار تمام اعضاى شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار دادند. در این پیش نویس اعلام شده است كه آژانس بين‌المللى انرژى اتمى قادر نیست در تلاش‌هایش برای ارایه تضمین در مورد نبود مواد و فعالیتهای هستهای اعلام نشده در ایران پیشرفتى حاصل كند. در اين پيش‌نويس همچنين با اشاره به بی‌‌توجهی ایران به درخواست‌های شورای امنیت، از همه کشورها خواسته شده است که از دادن هر گونه كمك یا آموزش فنی، كمك مالی، سرمایه‌گذاری، واسطه‌گری و نيز انتقال منابع و خدمات مالی مربوط به برنامه‌های هستهای و موشك بالستیك به ایران خودداری کنند.
این قطعنامه پيشنهادى، همچنین خواستار مسدود كردن منابع مالی مرتبط با برنامه‌های هستهای و موشکی ایران، و ممنوعيت سفر دانشمندان و مقامات ایرانی مرتبط با این برنامه‌ها شده است. البته قطعنامه پيشنهادى ۳ كشور اروپايى، فعالیتهای مربوط به راه‌اندازی فاز اول نیروگاه اتمی بوشهر را كه توسط روسيه انجام مى‌گيرد از این تحریم‌ها مستثنی کرده است.
در اين ميان روسيه كه در شوراى امنيت از حق وتو برخوردار است، بار ديگر بر حل مناقشه اتمى ايران از طريق گفتگو تاكيد ورزيد. ولاديمير پوتين رييس جمهور روسيه در تماسى با محمود احمدىنژاد همتاى ايرانى خود گفته است كه مسكو همچنان به حل مناقشه اتمى از راههاى ديپلماتيك پايبند و اميدوار است. طبق اعلام خبرگزارى «خبر»، محمود احمدىنژاد نيز در گفتگوى تلفنى خود با پوتين گفته است كه ايران در شكست مذاكرات با اتحاديه اروپا تقصيرى نداشته و مذاكرات مى‌توانسته پيشرفت‌هايى داشته باشد، اما از آنجا كه نمايندگان اتحاديه اروپا از اختيارات لازم برخوردار نبوده‌اند، نتيجه‌اى نيز حاصل نشده است.
از سوى ديگر هياتى از مجلس نمايندگان آلمان كه براى انجام گفتگو درباره برنامه اتمى ايران راهى تهران شده بود، خواستار شفافيت بيشتر در برنامه هسته‌اى ايران و همچنين اعتمادسازى متقابل شد.
به گفته خانم «اوتا تساپف» Uta Zapf رييس اين هيات، تحقق پروتكل الحاقى آژانس بين‌المللى انرژى اتمى می‌تواند اولين گام در اين راه باشد. طبق اين پروتكل، ماموران آژانس می‌توانند تاسيسات اتمى را بطور ناگهانى و بدون اعلام قبلى مورد بازرسى قرار دهند. افزون بر اين، امكان نصب دوربين‌هايى در تاسيسات اتمى نيز وجود خواهد داشت.
تئودور گوتنبرگ، يكى ديگر از اعضا هيات آلمانى اظهار داشت، خبر خوب اين است كه طرفين خواهان گفتگويى باز هستند. و خبر بد آن است كه به عقيده من، طرفين به‌شدت بر موضع خود پافشارى می‌كنند.
درحاليكه تلاشهاى ديپلماتيك براى حل بحران مناقشه اتمى و گامهاى مختلف براى دستيابى به قطعنامه‌اى مشترك عليه جمهورى اسلامى به موازات هم در جريانند، مِعير شيتريت وزير دادگسترى اسراييل خواستار افزايش فشارها بر جمهورى اسلامى ايران شده است. به گفته وى، روسيه و چين بايد به اين نكته پى‌برده و بپذيرند كه دستيابى ايران به سلاحهاى هسته‌اى به صلاح آنها نيست.