1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

خوشبينى محتاطانه!

۱۳۸۴ شهریور ۲۸, دوشنبه

اولين نتايج دو سال بحث و گفتگو سرانجام امروز، دوشنبه، منتشر شدند. كره شمالى انصراف خود را از برنامه هاى اتمى خويش اعلام كرد و همزمان پذيرفت دوباره قرارداد منع توليد سلاح هسته اى را به رسميت بشناسد. در مقابل كشورهاى طرف گفتگو، يعنى آمريكا، كره جنوبى، ژاپن، روسيه و چين متعهد شدند كه نفت و ساير منابع انرژى را در اختيار اين كشور گذارند و همينطور امنيت كره شمالى را تضمين كنند.

https://p.dw.com/p/A5JO
نمايندگان كشورهاى ششگانه مذاكره كننده در يكن
نمايندگان كشورهاى ششگانه مذاكره كننده در يكنعکس: AP

توافق حاصل در مذاكرات موسوم به گفتگوهاى شش گانه بطور غيرمترقبه اى انجام گرفت. در روزهاى شنبه و يكشنبه گذشته به نظر مى آمد كه مواضع آمريكا و كره شمالى در مذاكرات غيرقابل تطابق با يكديگر باشند. تفسيرى از ماتياس فون هاين، كارشناس صداى آلمان:

سرانجام حركتى در پيونگ يانگ و واشنگتن به وقوع پيوست. بعد از گذشت دو سال و انجام چهار دور مذاكره بى نتيجه، اين بار نيز خطر عدم موفقيت، گفتگوها را تهديد مى كرد. اما حال به نظر مى آيد كه برندگى خطر اختلافات با كره شمالى،حداقل در حال حاضر، به كندى گرايده است. همه شش كشور شركت كننده در مذاكرات به سوى يك هدف مشترك پيش مى روند و آن اينكه شبه جزيره كره، منطقه اى عارى از سلاح هاى هسته اى گردد.

در ماه ژوئن گذشته، يعنى سه ماه پيش، بود كه كره شمالى اعلام كرد، سلاح هسته اى در اختيار دارد. حال اين كشور پذيرفته است از تمام برنامه هاى اتمى خود صرفنظر كند. در مقابل آمريكا متعهد به عادى كردن مرحله به مرحله اى رابطه خود با كره شمالى شده است. مشغول شدن آمريكا به مسائل داخلى اش، بويژه پس از وقوع گردباد كاترين در جنوب اين كشور، مى تواند دليلى بر اين امر باشد كه در واشنگتن ديگر از لزوم تغيير حكومت در پيونگ يانگ سخن نمى رود. كره شمالى دليل عمده تأكيد بر پيشبرد برنامه هاى هسته اى خود را در درجه اول نظر خصمانه آمريكا درباره كشورش ناميده بود. پيونگ يانگ براى مدلل كردن اين ادعا از سخنان جرج دبليو بوش، رئيس جمهور آمريكا ياد مى كرد كه از كره شمالى در كنار عراق و ايران، به عنوان محور شرارت نام برده بود.

ميانجيگرى چين در اين گفتگوها و به نتيجه رساندن آنها، به معنى موفقيت عظيم سياسى براى اين كشور محسوب مى شود. پكن اعتبار و حيثيت سياسى خود را در اين مذاكرات بكار گرفت و حال در شرايطى است كه مى تواند پيروزى خود را به عنوان راهبر و پيشبرنده روند صلح بين المللى، جشن بگيرد. گمان مى رود كه جهان هرگز به اين امر واقف نگردد كه چگونه وو داوى، جانشين وزير خارجه و نماينده چين در اين مذاكرات موفق شد، پيونگ يانگ را به پذيرش مواد اين اعلاميه متقاعد كند. بر مبناى اعلاميه مشترك منتشر شده مى بايد در آينده بخش بزرگى از نيروى برق مورد نياز كره شمالى، از كره جنوبى تأمين شود و اين كشور موظف شده همسايه شمالى اش را در تنگنا قرارندهد. از جانب ديگر وابستگى كره شمالى به كمك هاى چين حتما در تلاش هاى اين كشور براى متقاعد كردن كره شمالى به امضاى اعلاميه مشترك، نقش تعيين كننده اى را داشته است.

چين درجهت درستى قدم برداشته است. اما پايه توافقنامه امروز در پكن نمى بايد بيشتر از يك خوشيبنى محتاطانه قلمداد شود. بايد درنظر گرفت كه رابطه واشنگتن و پيونگ يانگ هنوز هم آغشته به بدبينى دوجانبه است. بعلاوه مى بايد در كنترل كره شمالى در انجام وظايف تعيين شده در ارتباط با برنامه هاى اتمى اش، روى بند و بست ها و نيرنگ هاى اين كشور نيز حساب كرد. اما شايد كره شمالى در اين ميان يادگرفته باشد كه در امور اقتصادى از نمونه همسايه بزرگش چين مدد جويد و عناصر بازار آزاد اقتصادى را در اقتصاد برنامه ريزى شده دولتى، وارد نمايد.