درخواست جلسه غیرعلنی مجلس برای بررسی همکاری نظامی با روسیه

محمود صادقی، نماینده تهران به خبرگزاری ایلنا گفته است که ۲۰ نماینده مجلس با استناد به اصل ۶۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی از رئیس مجلس درخواست کرده‌‌اند که "نسبت به برگزاری نشست غیرعلنی با حضور مسئولان ذی‌ربط در این خصوص اقدام کند".

بنا بر اصل ۶۹ قانون اساسی مذاكرات مجلس شورای اسلامی باید علنی باشد و گزارش كامل آن از طریق رادیو و روزنامه رسمی برای اطلاع عموم منتشر شود. در شرایط اضطراری، در صورتی كه رعایت امنیت كشور ایجاب كند، به تقاضای رئیس جمهور یا یكی از وزرا یا ده نفر از نمایندگان، جلسه غیرعلنی تشكیل می‌شود.

صادقی جلسه غیرعلنی مجلس را در راستای " لزوم اطلاع نمایندگان ملت از دلایل و پیامدهای" استفاده روسیه از پایگاه هوایی نوژه در همدان ذکر کرده است.

وزارت دفاع روسیه روز سه‌شنبه (۱۶ اوت / ۲۶ مرداد) اعلام کرد که بمب‌افکن‌های روسی برای نخستین بار از پایگاه نظامی همدان در ایران برای حمله به نیروهای شبه‌نظامی تروریستی در سوریه استفاده کرده‌اند. این حملات در روزهای بعد هم ادامه یافته است.

بیشتر بخوانید: آمریکا: از قصد روسیه برای پرواز از پایگاه همدان مطلع بودیم

پس از جنگ جهانی دوم که با حضور نیروهای شوروی در ایران توام بود، تا کنون سابقه نداشته است که ایران امکانات نظامی خود را در اختیار روسیه قرار دهد.

علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران نیز در مصاحبه با خبرگزاری ایرنا در واکنش به اخباری که پیش از این درباره استفاده روسیه از حریم هوایی و امکانات ایران برای حمله به داعش در سوریه منتشر شده بود گفت: «همکاری‌های تهران- مسکو برای مبارزه با تروریسم در سوریه راهبردی است و ما در این زمینه تبادل ظرفیت و امکانات داریم.»

روز گذشته نیز حشمت‌الله فلاحت پیشه نماینده اسلام‌آباد غرب و دالاهو و عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، استقرار جنگنده‌های روسی در همدان را بر خلاف اصل ۱۴۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی اعلام کرد. بنا بر این اصل، "استقرار هرگونه پایگاه نظامی خارجی در کشور هر چند به عنوان استفاده های صلح آمیز باشد ممنوع است".

به گفته فلاحت‌پیشه این اولین بار بعد از جنگ جهانی دوم است که ایران چنین امکانات نظامی را در اختیار یک قدرت بیگانه نظیر روسیه قرار می دهد که «همانند دیگر قدرت‌های جهانی همواره در پی تأمین منافع خود بوده است.‌» او خطاب به علی لاریجانی پرسید : «چه تدابیر ضروری اندیشیده شده تا بهره‌برداری روسیه از امکانات نظامی ایران در داخل کشور به زیان منافع ملی ایران تمام نشود؟»

بیشتر بخوانید: نماینده مجلس: استقرار جنگند‌های روسی در همدان خلاف قانون اساسی است

مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی، از جمله رئیس مجلس، علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی و علاءالدین بروجرودی بهره‌گیری روسیه از پایگاه نوژه را مصداق "استقرار پایگاه نظامی بیگانه" ندانسته و حتی آن را تا حد استفاده برای سوخت‌گیری کم‌اهمیت معرفی کرده‌اند.

پاسخی به "سبک‌سری آمریکا"

روزنامه جوان، نشریه وابسته به سپاه پاسداران، روز پنجشنبه، ۲۸ مرداد نظر یکی از"کارشناسان سیاسی" نزدیک به سپاه را در توجیه همکاری نظامی جدید ایران و روسیه نقل کرده که بر اساس آن این همکاری‌ها سبب می‌شود که «امریكایی‌ها درک ‌كنند كه با سبک‌سری در حفظ تحریم‌های اقتصادی، مسیر دشواری را برای خود در تعامل با ایران می‌سازند و معادلات جدید و رشد یابنده، برای امریكایی‌ها در غرب آسیا پرهزینه خواهد بود».

کارشناس نزدیک به سپاه همچنین می‌گوید که این همکاری «پاسخ كوچكی به گستاخی وزیر خارجه عربستان بود كه "قصد داشت پوتین را بخرد!"» و پیام این همکاری برای ترک‌ها هم از نظر محمدی «هنوز در حمایت از تروریسم تكفیری فعال هستند، اینگونه است كه یک همكاری واقعی ضدتروریستی با مسكو و تهران برای آنكارا، بسیار پرسودتر خواهد بود.»

همکاری ارتقایافته جدید میان ایران و روسیه در جنگ داخلی سوریه صرفا در داخل کشور منتقد ندارد، بلکه در منطقه و در سطح بین‌المللی نیز با نگرانی دنبال می‌شود. آمریکا گفته است که در حال بررسی این موضوع است که همکاری جدید روسیه و ایران تا چه حد ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل است.

بیشتر بخوانید: روسیه: حمله به سوریه از پایگاه هوایی ایران نقض قطعنامه شورای امنیت نیست

بر اساس این قطعنامه که پس از برجام به تصویب شورای امنیت رسیده است، بسیاری از معاملات و فعالیت‌های نظامی ایران در سطح منطقه و بین‌المللی باید با تایید سازمان ملل باشد.

حمله بی‌سابقه جنگنده‌های سوریه به مناطق کردنشین

در همین حال روسیه از آمادگی خود برای یک آتش‌‌بس ۴۸ ساعته هفتگی در حلب خبر داده است. ایگور کوناشنکف، سخنگوی وزارت دفاع روسیه شرط این آتش‌بس را حرکت امن کامیون‌های حامل مواد غذایی و امدادی، هم به مناطق تحت تسلط شورشیان و هم به مناطق تحت تسلط دولت در شهر حلب اعلام کرده است.

مخالفان و کشورهای حامی آنها هنوز به این پیشنهاد واکنشی نشان نداده‌اند، هر چند که سخنگوی وزارت خارجه روسیه روند مذاکرات میان روسیه و آمریکا در مورد سوریه را در مجموع مثبت ارزیابی کرده است.

در تحولی دیگر، جنگنده‌های ارتش سوریه در اقدامی بی‌سابقه از آغاز جنگ داخلی در سوریه در ۲۰۱۱، شهر حسکه در مناطق کردنشین شمال شرق این کشور را بمباران کردند. منابع نزدیک به "یگان‌های مدافع خلق" که از نیروهای کرد سوریه تشکیل شده گفته‌اند که در این حمله بخش‌هایی از حسکه که تحت تسلط کردهاست هدف قرار گرفته است.

منابع نزدیک به رژیم سوریه ضمن تایید حمله به حسکه گفته‌اند که پس از دو سه روز تنش میان ارتش سوریه و نیروهای «پ.ی.د» (کمیته‌های حمایت مردمی) نیروی هوایی ارتش سوریه به مسئله واکنش نشان داد.

به گفته این منابع، از شب گذشته درگیری‌های میان دو طرف افزایش پیدا کرد پس از آنکه نیروهای پ.ی.د به مواضع ارتش در داخل شهر حسکه حمله کردند، نیروی هوایی سوریه نیز مواضع آنان را در چندین نقطه بمباران کرده است.

رسانه‌‌های بین‌المللی نرمش اخیر ترکیه نسبت به رژیم اسد، احیای رابطه میان آنکارا و مسکو و نیز افزایش تعاملات میان ایران و ترکیه در مورد سوریه را دارای پیامدهایی دانسته‌اند که از جمله هماهنگ‌شدن مواضع این کشورها علیه کردهای سوریه و تلاش‌ آنها در راستای تشکیل یک منطقه خودمختار یا استقلال از سوریه است.