درگذشت اسکار نیمایر، آرشیتکت برجسته جهان در ۱۰۴ سالگی
۱۳۹۱ آذر ۱۶, پنجشنبه
اسکار نیمایر چهارشنبه (۵ دسامبر/۱۵ آذر) در سن ۱۰۴ سالگی در ریودوژانیرو چشم از جهان فروبست. این طراح و معمار برزیلی هم به لحاظ اهمیت آثارش، هم از حیث باورش به ایدئولوژی کمونیستی تا پایان عمر و نیز به خاطر نوع رفتارش در دوران حکومت نظامیان در برزیل پیوسته بحث‌انگیز بود.
نیمایر ۵۰ سال پیش در عرض ۴ سال شهر برازیلیا، پایتخت تازه تأسیس برزیل را به همراه لوچیا کوستا، شهرساز و روبرتو برل مارکس،طراح مناظر طبیعی بنا کرد؛ شهری که فرمی شبیه به پرنده‌ای در حال پرواز دارد و از سال ۱۹۸۷ در فهرست میراث جهانی سازمان یونسکو به عنوان "نشان برجسته در تاریخ شهرسازی" به ثبت رسیده است.
نقل است زمانی که یوری گاگارین، فضانورد روسی در سال ۱۹۶۱ وارد برازیلیا شد، در مورد این شهر گفت: «احساس کردم پا به سیاره‌ای دیگر گذاشته‌ام، و نه بر روی زمین.»
پیچ‌وخم‌های شهوانی در معماری
اسکار نیمایر را یکی از پیشگامان استفاده از بتون و فولاد و گریز از زاویه‌های ۹۰ درجه می‌دانند. او یک بار در مورد علاقه‌اش به طراحی ساختمان‌های گرد و با انحنا گفته بود: «زاویه‌ها، خطوط صاف و خمش‌ناپذیر که انسان‌ها به وجود آورده‌اند، چندان من را به خود جذب نمی‌کند. آنچه مرا به سمت خود می‌کشد، انحناهای آزاد و شهوانی‌ست که در کوه‌های کشورم، در پیچ و خم رودخانه‌هایش، در موج‌های اقیانوس و در بدن یک زن وجود دارند.»
در دهه ۱۹۴۰ میلادی اسکار نیمایر طراحی ساختمان سازمان ملل متحد در نیویورک را شروع کرد؛ پروژه‌ای که پس از قتل‌عام‌های جنگ جهانی دوم، نمادی از امید برای آغاز دوره‌ای جدید از صلح و آرامش به شمار می‌رفت.
یکی از شاهکارهای به نام نیمایر، طراحی موزه هنرهای معاصر در شهر "نیتروی" در نزدیکی ریودوژانیرو در سال ۱۹۹۶ است؛ زمانی که او ۸۹ ساله بود.
نیمایر که تمام عمر باور خلل‌ناپذیری به ایده‌ها و رویاهای کمونیستی داشت، زمانی طراحی را "حرکتی از سوی حکومت‌ها برای افراد ثروتمند" توصیف کرده و گفته بود: «فقرا در این پروژه‌ها دخالت داده نمی‌شوند اما می‌توان آن‌ها را مجبور به توقف در برابر ساختمانی کرد که آنقدر با دیگر ساختمان‌ها تفاوت دارد که در یک لحظه جرقه‌ای از احساس و تعجب را در آن‌ها بر می‌انگیزد.»
اسکار نیمایر تا پایان عمرش دست از فعالیت نکشید. او اوایل سال جاری کار نظارت بر نوسازی سامبادروم که آن را "معبد سامبا" لقب داده‌اند، بر عهده گرفت. او این ساختمان را ۳۰ سال پیش طراحی کرد و جشن‌های معروف کارناوال شهر ریو هر سال در آن برگزار می‌شوند.
این آرشیتکت برزیلی ۶۰۰ ساختمان را در سراسر جهان طراحی کرد و در سال ۱۹۸۸ موفق به دریافت جایزه "پریتزکر" یکی از معتبرترین جوایز در زمینه معماری، شد.
نیمایر همواره مفتخر بود که در زمان حکومت نظامیان کودتاچی در برزیل از انتقال آموخته‌هایش به دانشجویان برزیلی غفلت نکرده است.
در سالروز تولد ۱۰۰ سالگی اسکار نیمایر، مراسم بزرگداشتی برای او در برزیل ترتیب داده شد. او گفته بود که ابتدا به دفتر کارش خواهد رفت و مثل هر روز روی طرحی کار می‌کند و سپس در مراسم بزرگداشت خود حاضر می‌شود.
آقای نیمایر روز ۲ نوامبر به دلیل سرماخوردگی و عفونت تنفسی در بیمارستان "ساماریتانو" بستری شد. او ماه گذشته نیز دچار خونریزی دستگاه گوارش شده بود که همین امر وضعیت سلامت وی را وخیم‌تر کرد.
در ۱۵ دسامبر ۲۰۱۲ اسکار نیمایر اگر زنده می‌ماند، تولد ۱۰۵ سالگی‌اش را جشن می‌گرفت. کسی چه می‌داند، شاید در آن روز او تصمیم می‌گرفت برای یک بار هم که شده، کمی به خود اجازه استراحت دهد.