درگيرى در منطقه بلوچستان پاكستان
۱۳۸۴ فروردین ۹, سه‌شنبه
در غرب وحشي پاكستان، جنجال بر سر پول، قدرت، رشد و توسعه است. بلوچستان، بزرگترين منطقه پاكستان است، كه ساكنينش از ساليان سال خود را مورد تبعيض و تحت سلطه احساس مى‌كنند. بزگترين منابع گاز پاكستان در اين منطقه قرار دارند. اما تنها ۵ درصد از ساكنين اين منطقه از آب لوله‌كشى برخوردارند و فقط ۱۵ درصد زنان بلوچستان قادر به خواندن و نوشتنند. گاز منطقه بلوچستان، بسيارى را در پاكستان به رفاه و ثروت رسانده است، اما براى ساكنين اين منطقه، پيشرفتى در پى نداشته است. نواب اكبر بوگتى پيرمردى ۸۰ ساله و از اهالى بلوچستان مى گويد:
”گاز از لوله‌هاي اين منطقه به هر گوشه و كنارى در پاكستان كشيده شده، ولى خود ما هيچ بهره‌اي از آن نبرده‌ايم.“
اوضاع در منطقه بلوچستان در هفته‌هاى گذشته متشنج بوده و منجر به درگيريهاي خونينى ميان جنگجويان قبايل و نيروهاي نظامى دولتى شده است. بسيارى كشته شده‌اند. جنگجويان ارتش آزاديبخش بلوچستان، به مراكز توليد گاز، ارتش و امكان عمومى حمله كردند. اين جريانات خاطرات درگيريهاى خونين دهه هفتاد ميلادى را مجددا بيدار كرده است. آنزمان هزاران نفر در راه دستيابى به استقلال بيشتر در بلوچستان كشته شدند. بيش از يك هفته است كه صدها تن از نيروهاى امنيتى در مراكز پشتيبانى ارتش در محاصره جنگجويان قبايل قرار دارند. درگيرى موقتا با اعلام آتش بست متوقف شده است. قرار است كه اكنون مذاكراتى صورت گيرد و راه حلى براي اين بحران يافت شود. سليم نواز، ژنرال ارتش در اينباره مى‌گويد:
”ما مىتوانيم از راه خشونت وارد عمل شويم و ارتش را در منطقه مستقر كنيم. اما اين برنامه ما نيست. نمىخواهيم چنين عملى انجام دهيم و از آن چشم پوشى مى‌‌كنيم. ما خواهان امنيتى پايدار در اين منطقه‌ايم. برقرارى اين امر در حال حاضر، وظيفه دولت است.“
اوضاع در مناطق ديگر پاكستان نيز آشفته است. در اسلام آباد، ترس از درگيريهاى ديگر است. در شمال بلوچستان، در منطقه وزيرستان، ارتش به دليل مبارزه با گروههاى طالبان و القاعده مورد نفرت و بيزاريست. به دليل فشار از سوى آمريكا، پرويز مشرف، رييس جمهور اين كشور، اقدام به دستگيرى و سركوب شديد بسيارى از مسلمانان افراطى در داخل اين كشور كرده است. امكان وقوع درگيرى پيش‌بينى نشده ديگرى در نزديكي مرزهاى افغانستان هم اوضاع را وخيم تر مى‌كند. به همين دليل يكشنبه گذشته، شوكت عزيز، نخست وزير اين كشور، اقدام به تشكيل هيئتى سه نفره كرد كه در آن سران قبايل و نمايندگان دولت راه حلى براى پايان درگيرى‌هاى كنونى بيابند. شوكت عزيز مى‌گويد:
”دولت اين مسئله مهم را پيگيرى كرده و در تلاش است كه با تمام قوا به صلحى دوجانبه دست يابد. و همه از آن بهره مند شوند. چرا كه اگر موقعيت بهتر شود و صلح در منطقه بلوچستان مجددا برقرار گردد، مىتوانيم گامى به جلو برداريم و امكان زندگى‌اى بهتر در كل پاكستان بوجود آوريم.“
در اين مذاكرات، همچنين به موضوع درآمد مالى بيشتر از طريق منابع گاز و پروژه‌هاي عمرانى نيز پرداخته خواهد شد. در رابطه با خروج ارتش از مناطق متشنج به شهر درابوگتى، هر دو طرف از قرار معلوم به توافق رسيده‌اند. در اين مورد نيز، كه نيروهاى مبارزه با قاچاق دولت مركزى در آينده دخالتى در منطقه بلوچستان نداشته باشند، هر دو طرف به نظرى مشابه دست يافته‌اند. چرا كه روساى قدرتمند قبايل خواهان آنند كه بدون حضور مزاحمان به تجارت ادامه دهند و قدرت خود در منطقه را محفوظ نگاه دارند.