درگیری اخیر مهاباد وکشته شدن یک جوان ۱۷ ساله
۱۳۸۶ تیر ۲۵, دوشنبهدکتر عبدالرحمن قاسملو در سال ۱۳۶۸ خورشیدی در جریان یک ملاقات سیاسی کشته شد. مخالفان سیاسی رژیم جمهوری اسلامی، این ترور را به سران حکومت ایران نسبت میدهند اما رژیم ایران همواره این اتهام را رد کردهاست.
با مسعود کردپور، روزنامهنگار و فعال حقوق بشر در کردستان در این مورد گفتوگویی کردهایم:
دویچهوله: خبر رسیده که در درگیریهای اخیر مهاباد یکنفر کشته شده است. آیا این خبر صحت دارد؟
مسعود کردپور: بله. براساس گزارشهایی که رسیده است، در جریان تعطیلی روز جمعه ۲۲ تیرماه که مصادف بود با سالگرد ترور دکتر قاسملو، رهبر حزب دموکرات کردستان ایران، در آن روز تجمعاتی صورت گرفته بود که متأسفانه با دخالت نیروهای انتظامی منجر به درگیری شد و در جریان این درگیریها فردی به اسم عبدالصمد نصیری، یک جوان ۱۷ ساله، متاسفانه کشته شده است.
علت شروع درگیری چه بود؟ آیا از طرف مردم این درگیری یا ناآرامی شروع شد یا از طرف نیروی انتظامی؟
البته با توجه به وضعیت کردستان که همیشه اعتراض وجود داشته است و از اوایل انقلاب نسبت به سیاستهای تبعیضآمیز و آپارتاید قومی و مذهبی موجود در این منطقه، همیشه پتانسیل اعتراض وجود دارد که خصوصاً در سالهای اخیر این اعتراضات بیشتر جنبهی مدنی پیدا کرده است. و با توجه به روند مبارزاتی که وجود داشته است، مردم به این شعور و آگاهی رسیدهاند که به مبارزاتشان جنبهی مدنی و انسانی بدهند و اطلاع دارید که در این درگیری نیز مردم بازار را در اکثر شهرهای کردستان تعطیل کرده بودند، ولی متأسفانه نیروی انتظامی در شهر مهاباد دخالت و حمله کرد و در واقع خواست یک نوع آشوبی بوجود بیاورد و بتواند در رابطه با این آشوب، خشونت و سرکوب اعمال کند که در جریان این درگیری، این جوان ۱۷ ساله کشته شده است.
گفتید که بازار را تعطیل کرده بودند. ظاهراً در اطلاعیهای که حزب دموکرات کردستان منتشر کرده، فقط خواسته است که ۳ دقیقه برقها را خاموش کنند و هیچگونه درخواستی از مردم برای تظاهرات یا ریختن به خیابانها نبوده است. آیا مردم به خیابانها آمدند و تظاهرات کردند که در جریانش درگیری شروع شد؟
بله، حزب دموکرات تنها خاموشی چراغها را اعلام کرده بود. ولی در شهر مهاباد یک پتانسیل بیشتری وجود دارد برای اعتراض و در برخی مناطق، بويژه منطقهی استقلال این شهر، که «شوانه قادری» دوسال پیش در همین منطقه کشته شد، در آنجا ظاهراً دوستان ایشان همیشه تجمعاتی برگزار میکنند و نیروی انتظامی هم بسیار حساس است به تجمع و هرگونه اعتراض که در جریان این اعتراضاتی که صورت گرفت، نیروی انتظامی هم دخالت کرد و در جریان درگیری این جوان کشته شد و دوـ سه نفر دیگر نیز، ظاهراً زخمی شدهاند.
آیا تیراندازی شده و این جوان در اثر تیراندازی کشته شده؟
ظاهراً میگویند در اثر باتوم نیروهای انتظامی، نیروهای ضد شورش که در آنجا حضور داشتند، ایشان را مورد ضرب و شتم شدید قرار دادند که در جریان این درگیری ایشان کشته شدند.
آیا خانوادهی این فرد قصد شکایت یا پیگیری قضایی این موضوع را دارند؟
البته با توجه به سوابق امر که در هر حال در این قضیه و در این مسئلهی حقوقی خود دولت یکطرف قضیه هست، یعنی درواقع نیروی انتظامی، پیگیری پروندههای گذشته هم اکثراً بجایی نرسیده است. دولت چون خودش هم باید رسیدگی کند، هم قاضیست و هم از او شکایت شده است، رسیدگی نمیکند و این پروندهها همینجور راکد میماند و اطلاع دارید که اکثراً به نتیجه نیز نرسیده است. پس هیچ انتظاری هم نمیرود که در این رابطه نیز به نتیجه برسد، بويژه در مناطق کردنشین که بويژه خودشان اسم این تجمعات را «اغتشاش» میگذارند، که در واقع «اغتشاش» نیست چون براساس اصل ۲۷ قانون اساسی اصلا تجمعات آزاد هست و مردم میتوانند اعتراض مدنی و مسالمتآمیز خودشان را نسبت به سیاستهای حاکمیت یا نفی خشونت اعلام کنند و بدین وسیله به گوش حاکمان برسانند. ولی با توجه به حاکمیت اقتدارگرایی که وجود دارد که تحمل شنیدن هیچگونه انتقاد و اعتراضی ندارد، متاسفانه گوش شنوایی نیز در این رابطه وجود ندارد و همیشه هرگونه اعتراضی منجر به بوجودآمدن خشونت میشود.
در جریان این ناآرامیها آیا کسی هم دستگیر شده است؟
ظاهرا بله. در هر ناآرامی یا اعتراضی که صورت میگیرد، در مدنیترین شکلش هم عدهای را بازداشت میکنند و یا صدمه بهشان میزنند و مشکلاتی برای مردم ایجاد میکنند. متأسفانه خبرهای جدید حاکی از این است که تعدادی بازداشت شدهاند. بله.
در حال حاضر وضعیت عمومی شهر مهاباد و بطور کلی استان کردستان به چه صورتیست؟ آرامش برگشته به منطقه یا اینکه هنوز جو متشنج است؟
با توجه به حضور گسترده نیروهای ضدشورش که همیشه در این منطقه حضور دارند و بلافاصله وارد عمل میشوند و حفاظتهای نظامی و میلیتاریستی که همیشه وجود داشته و در این مواقع تشدید میشود، به همین دلیل الآن فضا آرامتر است نسبت به چند روز پیش.
مصاحبهگر: میترا شجاعی