1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

در آستانه‌ی ’روز جهانی قدس‘

بهزاد کشمیری‌پور، گزارشگر دویچه وله در تهران۱۳۸۶ مهر ۱۱, چهارشنبه

در روز جمعه ۱۳ مهر به مناسبت «روز جهانی قدس»، در ایران مراسم مختلفی برگزار می‌شود. آنچه روز جمعه در مرکز توجه رسانه‌ها قرار دارد، نه تاثیر این روز در سرنوشت فلسطینیان که سخنرانی رئیس جمهور محمود احمدی‌نژاد خواهد بود.

https://p.dw.com/p/BmKW
احمدی‌نژاد در حال حمله به اسرائیل (۱۴ دسامبر ۲۰۰۵)
احمدی‌نژاد در حال حمله به اسرائیل (۱۴ دسامبر ۲۰۰۵)عکس: AP

مطابق روالی که از سال ۱۳۵۸ در ایران معمول شده، آخرین جمعه‌ی ماه رمضان «روز جهانی قدس» نامیده می‌شود. در تقویم‌های رسمی سال ۸۶ بیستم مهرماه را آخرین روز این ماه نوشته‌اند اما علما چند روز قبل سیزدهم مهر را آخرین جمعه اعلام کردند و به این ترتیب مراسم روز قدس نیز در این جمعه برگزار می‌شود. از چند روز پیش تلاش‌های وسیعی برای برگزاری این مراسم در تهران و دیگر استان‌های کشور به چشم می‌خورد. بیانیه‌های بسیاری از سوی نهادهای دولتی و مذهبی منتشر شده که مردم را به این راهپیمایی دعوت می‌کنند. در اغلب این اطلاعیه‌ها از مردم خواسته شده با حضور هر چه بیشتر، به تحرکات اخیر آمریکا پاسخ دهند و پشتیبانی خود از نظام جمهوری اسلامی و مبارزات مردم فلسطین را به نمایش بگذارند.

امسال نیز مانند سال‌های گذشته در آستانه‌ی این روز مراسم و همایش‌های مختلفی در ایران برگزار شده که میزگردی با عنوان «طرح‌هايي براي آينده فلسطين» از آن جمله است. این میزگرد عصر دیروز، سه شنبه، در محل دفتر مطالعات سياسي و بين‌المللي وزارت خارجه برگزار شد. مراسم اصلی «روز جهانی قدس»، دو روز دیگر برپا خواهد شد و محور آن نماز جمعه است. قرار است علی اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس خبرگان، امامت نماز جمعه را بر عهده داشته باشد و رئیس جمهور، محمود احمدی‌نژاد و برخی از اعضای کابینه نیز در آن شرکت کنند. به گزارش ایرنا، احمدی‌نژاد همچون سال پیش در میان نماز گزاران حضور خواهد یافت و پیش از خطبه‌های نماز «درخصوص مسائل فلسطين و قدس» سخنرانی خواهد کرد.

نخستین سخنرانی محمود احمدی‌نژاد در چنین مراسمی به پاییز سال ۸۴، چند ماه پس از انتخابات ریاست جمهوری و پیروزی او، باز می‌گردد. آن زمان احمدی‌نژاد با شرکت در همایشی زیر عنوان «جهان بدون صهیونیزم» سخنانی در مورد محو اسرائیل از صفحه‌ی روزگار عنوان کرد که موج تبلیغاتی گسترده‌ای علیه جمهوری اسلامی در جهان به راه انداخت. اظهارات تند رئیس دولت نهم بر ضد اسرائیل و افسانه خواندن هولوکاست، کشتار جمعی یهودیان در جنگ جهانی دوم، شکایت اسرائیل به سازمان ملل و شورای امنیت را در پی داشت و از سوی کوفی عنان، دبیرکل آن زمان سازمان ملل و رهبران کشورهای پرنفوذ اروپا غیرقابل قبول خوانده شد.

با اوج گرفتن واکنش‌های بین‌المللی و برخی مخالفت‌های داخلی مدیر مسئول روزنامه‌ی کیهان، حسین شریعتمداری، آبان‌ماه ۸۴، در یادداشتی این سخن رئیس جمهور را حرف تازه‌ای ندانسته و متذکر می‌شود، «محو کامل اسرائیل از صحنه‌ی روزگار» بارها و به صراحت از سوی آیت‌الله خمینی بیان شده و «به عنوان یك هدف استراتژیك در سیاست‌های ‌راهبردی نظام از سوی تمامی مسئولان مورد تاكید قرار گرفته.» آیت‌الله خمینی سال ۵۸ در پیامی از مسلمانان جهان خواست برای «کوتاه کردن دست اسرائیل و پشتیبانانش» آخرین جمعه‌ی ماه رمضان را به عنوان روز قدس انتخاب، و در مراسمی همبستگی خود را در دفاع از حقوق مردم فلسطین اعلام کنند.

سخنانی که طی دو سال گذشته به صراحت از رئیس جمهور و اعضای دولت شنیده می‌شد، در ماه‌های گذشته کمتر به گوش خورده است. روز گذشته اداره كل اطلاعات و مطبوعات وزارت امورخارجه، بخش‌هایی از سخنان منوچهر متکی وزیر امور خارجه را در نیویورک منتشر کرده که در آن تلویحا رژیم اسرائیل با رژیم‌های سابق ایران و آفریقای جنوبی مقایسه شده. متکی با اشاره به این دو مثال معتقد است رژیم‌ها تغییر می‌کنند و برای حل معضل فلسطین پیشنهاد می‌کند «ساكنين اصلي آن سرزمين خودشان در يك عمل دموكراتيك از طريق رفراندوم رژيمشان را انتخاب كنند.» محمود احمدی‌نژاد نیز در اظهارات اخیر خود در نیویورک از تعیین سرنوشت فلسطین از طریق برگزاری رفراندوم سخن گفته و از تکرار سخنان قبلی، که منتقدان آن را تحریک‌آمیز قلمداد می‌کنند، پرهیز کرده است. آمریکا و برخی کشورهای دیگر، خواست محو اسرائیل را دلیلی بر وجود نقشه‌هایی برای دستیابی به سلاح اتمی می‌دانند و از جمله به این دلیل در صلح‌آمیز بودن برنامه‌های هسته‌ای ایران تردید می‌کنند.