دشواری‌های ناتو در افغانستان
۱۳۸۶ بهمن ۱۴, یکشنبه
هنگامی که روز پنجشنبه‌ی آینده (۷ فوریه)، وزیران دفاع ۲۶ کشور عضو ناتو در ویلنیوس پایتخت لیتوانی گردآیند، این بحث با شدت و حدت بیشتری جریان خواهد یافت. یک روز پس از گردهمایی ویلنیوس، گروهی از کارشناسان نخبه‌ی مسائل سیاسی و نظامی جهان، در مونیخ کنفرانسی امنیتی برگزار خواهند کرد.
ایالات متحده‌ی آمریکا یک بار دیگر نیز در ماه فوریه‌ی سال پیش، به گونهای هدفمند متحدان خویش را در افغانستان سرزنش کرده بود که از زیر بار نبرد با نیروهای افراطی ـ اسلامی طالبان در جنوب افغانستان شانه خالی می‌کنند.
رابرت گیتس وزیر دفاع آمریکا، تنها چند هفته پس از برعهده گرفتن این مقام، در اسپانیا از همتایان خود در ناتو خواست که به تلاش‌های خود در افغانستان بیفزایند. اعلام آمادگی آلمان برای گسیل شش جنگنده‌ی تورنادو جهت تجسس هوایی، در آن زمان رهبران واشنگتن را تا حدودی نرم کرد.
در جریان کنفرانس امنیتی مونیخ در سال ۲۰۰۷ ، در نهایت از جنجال بیشتر جلوگیری شد. رابرت گیتس و آنگلا مرکل صدراعظم آلمان به این هشدار بسنده کردند که ناتو اجازه ندارد در افغانستان با شکست روبرو گردد.
اما دشواری‌های ناتو همچنان به قوت خود باقی ماند. برخی از کشورهای عضو ناتو، برای سربازان خود در افغانستان مرزهای روشنی را ترسیم می‌کنند. هرگاه نیروی ۴۳ هزار نفری ناتو در افغانستان به جنگ‌افزار و نیروهای بیشتری نیاز دارد، «یاپ دوهوپ خفر» دبیرکل ناتو به خواهش و تمنا می‌افتد. حتا وقتی برخی از کشورها آمادگی خود را برای گسیل کمک اعلام می‌کنند، به دلیل کمبود جنگ‌افزار و وسائل مدرن ـ که پیامد سال‌ها کمبود بودجه‌ی نظامی در بسیاری از کشورهای اروپایی بوده ـ نتیجه‌ی لازم به دست نمی‌آید.
پیش از همه، کشورهای آمریکا، کانادا، بریتانیا و هلند که سربازانشان در جنوب افغانستان در خط مقدم جبهه علیه نیروهای طالبان پیکار می‌کنند، این وضعیت را ناعادلانه می‌دانند و ناخشنودی خود را از آن به زبان می‌آورند. افزون بر آن، برخی از کشورهای ناتو نمی‌خواهند ماموریت خود را در افغانستان ادامه دهند: نروژ، دانمارک و جمهوری چک نقشه دارند که نیروهای خود را به گونهای کامل یا ناکامل از افغانستان بیرون بکشند.
بر این پایه، از دیدگاه وزارت دفاع آمریکا کاملا بدیهی است از دولت آلمان درخواست کند که سربازان خود را به مناطق جنگی در جنوب افغانستان گسیل دارد. تا کنون ماموریت ۳۵۰۰ سرباز آلمانی در افغانستان، به منطقه‌ی نسبتا آرام شمال محدود بوده است.
البته همبستگی در میان اعضای ناتو، به پشتیبانی داخلی نیازمند است. برای نمونه، کانادا اعلام آمادگی کرده که ماموریت خود را در افغانستان گسترش دهد، مشروط بر آن که کشورهای دیگر نیز این گام را بردارند. تا کنون ۷۹ سرباز کانادایی در افغانستان جان باخته‌اند و این رقم، روحیه‌ی پشتیبانی مردم در داخل این کشور را تضعیف می‌کند.
حدود یک سال پیش از شصتمین سالگرد تاسیس ناتو، این پیمان به دلیل اختلافات سخت داخلی درباره‌ی ماموریت‌ها و توانایی‌های خود، درجا می‌زند. باید منتظر انتخابات آمریکا شد و دید آیا کابینه‌ی جدید در واشنگتن خواهد توانست به مباحثات درباره‌ی نقش ناتو در جهان، سمت و سوی دیگری بدهد؟
رادیو دویچه وله