دكتر يوسف مولايى/ نخستين اولويت، سلامتى و مداواى گنجى است

ايل ميشود؟ آيا راه حلى بينابينى براى مورد گنجى كه جهانى را به واكنش واداشته، پيدا خواهد شد؟

دكتر يوسف مولايى وكيل اكبر گنجى، در مصاحبه با دويچه وله ضمن تاكيد بر اولويت سلامتى آقاى گنجى به هر چيز ديگر، به گزينه ها و ظرفيت هاى حقوقى موجود براى گشودن گره هاى پرونده ايشان مى پردازد.

مصاحبه : مهیندخت مصباح

دویچه وله: آقای مولایی، شما هنوز امکان ملاقات با موکلتان را پیدا نکرده اید؟

يوسف مولایی: نخیر. من چندین بار مراجعه کرده ام به بیمارستان و امکان ملاقات برای من فراهم نشد و آخرین بارهم دیشب بود که به بيمارستان رفتم.

دویچه وله: از نظر قانونی مجاز است که شما قادر به دیدار به آقای گنجی نباشید؟

يوسف مولایی: قانون ما هیچ محدودیتی برای ملاقات وکیل با موکلش قائل نشده و در هیچ جای قانون محدوديتى براين كه وکیل با موکلش کجا می تواند ملاقات بکند و کجا نمی تواند، وجود ندارد. موضوع اصلا در چارچوب قوانین ما قابل درک و توجیه نیست.

دویچه وله: به شما اطلاع ندادند براساس چه دلایلی الان آقای گنجی در قرنطینه اند و حق ملاقات با هیچکسی را ندارند؟

يوسف مولایی: البته آقای گنجی با خانواده ی شان ملاقات می کنند. قرنطینه، نمی دانم حالا به چه مفهومی باید گفت، ولی یک وضعیت خاصی ست.ایشان در بیمارستان هستند، ولی مثل بیمارهای دیگر با ایشان رفتار نمی شود. دلایلی که به من گفته شد اینست که من فقط در زندان می توانم با موکلم ملاقات کنم. بنابراین اگر اصرار دارم که حتما موکلم را ببینم، باید موکلم منتقل بشود به زندان و بعد من بروم و آنجا ملاقاتش کنم و اینکه چون به لحاظ وضعیت جسمانی برای آقای گنجی خوب نیست، پس من از این درخواستم صرفنظر کنم و یا مراجعه بکنم به دفتر دادستان و در آنجا دنبال مجوز باشم.

دویچه وله: آیا معنی اش این نیست که آقای گنجی در حال حاضر بیشتر بعنوان یک مریض محسوب می شود تا بعنوان شخصی که دارای یک پرونده و زندانی ست؟

يوسف مولایی: شما از یکطرف می شنوید که مقامات مصاحبه می کنند و اعلام می کنند مسایلشان در حال حل شدن و مذاکراتی در میان هست . در چنين بحثى لازم است موکل من در این شرایط برای تصمیم گیری بهینه، حتما با وکیلش مشورت کند. نمی شود گفت ایشان فقط تحت درمان و مداوا هستند و هیچ مسئله ی دیگری وجود ندارد. تازه اگر فقط تحت مداوا هستند، هیچ توجیهی ندارد که وکیلش را نتواند ببیند. اگر ایشان تقاضای ملاقات با وکیلش را دارد که این درخواست را داده و اصرار هم دارد، بنابراین باید این امکان فراهم بشود.

دویچه وله: در خبرها هست که آقای شاهرودی از امکان آزادی آقای گنجی صحبت کرده اند. اساسا اگر قرار باشد ایشان را آزاد کنند، شما به قاعده در جریان خواهيد بود بعنوان وکیل ایشان؟

يوسف مولایی: ببینید، تلاشهایی در جریان است و ایشان به احتمالات قانونی در مصاحبه ی شان اشاره به مسئله عفو كرده اند که البته اینها احتمالات قانونی ست . از طرفی من شخصا این احساس را دارم که جناب آقای شاهرودی در پرونده ی آقای گنجی با حسن نیت دارد تلاشهایی را انجام می دهد. ولی اینکه حسن نیت و تلاشهای ایشان نتیجه بدهد هنوز دلایل کافی برای خوش بینی قاطع در اختیارم نیست و در مطبوعات هم منعکس است که ایشان اصلا گفته اند که مسئله حل شده است. من نمی دانم در چه چارچوب قانونی و به چه شیوه ای حل شده است. اگر حل شده، چرا آقاى گنجى از حداقل حقش که ملاقات با وکیل است بهره مند نیست. براى من روشن نيست مسئله اقاى گنجى به چه ترتيب حل شده است.

دویچه وله: آیا شما در جریان پیشنهاد ملاقات با رییس قوه قضاییه از سوی سه عضو کمیسیون حقوق بشر کانون وکلای دادگستری مرکز هستید؟

يوسف مولایی: بله، همکاران ما در کمیسیون حقوق بشر مدتهاست تلاشهایی به جریان انداخته اند و از جمله تقاضا کرده اند با آقای شاهرودی ملاقاتی داشته باشند و راهکارهای حقوقی حل مسئله را بتوانند با ایشان مذاکره بکنند.

دویچه وله: این طرح مورد قبول واقع شده است؟

يوسف مولایی: نه، فکر نمی کنم. چون اگر قرار بود از کانون وکلا کسانی پذیرفته بشوند برای بحث در پیرامون این پرونده، مسلم به من هم این اختیار را می دادند که با موکلم ملاقات کنم. مضافا اینکه من قبلا نامه ای خدمت آقای شاهرودی فرستاده ام و نقطه نظراتم را آنجا منعکس کرده ام. اگر ضرورتی برای مذاکرات حقوقی باشد حتما من در جریان قرار می گیرم.

دویچه وله: اطلاع دارید که این طرح مبتنی بر چه راه حلهایی در پرونده ی آقای گنجی هست؟

يوسف مولایی: نه جزییاتش مشخص نیست، ولی بهرحال ظرفیتهای قانونی ما خیلی هم گزینه های مختلفی ندارد. یکی دو گزینه بیشتر ندارد و حداکثر مثلا ۳ گزینه که آنها را هم ما مرتبا مطرح می کنیم در مصاحبه ها و اگر فرصتی بشود در مذاکراتمان.

دویچه وله: شاخص این گزینه ها چه هستند؟

يوسف مولایی: یک گزینه آقای گنجی مطرح می کند که من بیگناهم و این حکم اصلا غیرقانونی ست و به این اعتبار من دیگر نباید زندانی باشم، که این مستلزم تجدیدنظر مجدد در پرونده ی ایشان هست و در شرایط فعلی فقط آقای شاهرودی این امکان را دارد که بتواند این پرونده را مجددا راه باز کند تا مورد رسیدگی قرار بگیرد. دوم بحثی ست که خود ایشان و بعضی از همکاران ایشان مطرح کرده اند که عفو عمومی یا عفو مشروط است که هیچکدام از اینها را موکل من برایش درخواست ندارد و نمی خواهد مورد عفو قرار بگیرد. چون درخواست ندارد، خود مقامات باید به نوعی ببینند بدون آن چگونه ميتوان اين كار را كرد. مورد دیگر که من فکر می کنم در شرایط فعلی بهتر می تواند راهگشا باشد،‌ استفاده از ظرفیت های ماده ی ۲۹۱ قانون دادرسی کیفری ست که ایشان را بعنوان مرخصی استعلاجی که امکان مداوا در خارج از زندان را برایش فراهم می کنند به مرخصی بفرستند که ایشان به مداوای خودش بپردازد و در کنار آن راهکارهای حقوقی پیگیری بشود.

دویچه وله: از یکطرف آقای مرتضوی و سایر مسئولان زندانها اعلام می کنند که آقای گنجی بلافاصله بعد از عمل زنوا باید به زندان برگردد، و از سوی دیگر اعلام می شود که احیانا امکان آزادی ایشان و امکان وساطت آقای شاهرودی وجود دارد. شما منظره را چگونه می بینید؟

يوسف مولایی: در واقع من در رابطه با پرونده ی آقای گنجی و سایر پرونده ها همیشه این تجربه را دارم که دیدگاههای مقامات قضایی یکدست نیستند و همیشه تفاوتهایی وجود دارد. مقامی اعلام می کند که اعتصاب غذای ایشان جرم است و باید تنبیه بشود. مقام دیگر اعلام می کند که ایشان در اعتصاب غذا نیست. از یکطرف اعلام می شود مسایل ایشان حل شده و راههایی وجود دارد برای حل کردن و این اصلا معضل نیست. از طرف دیگر گفته می شود نه! ایشان بلافاصله باید برگردد به زندان. حرفهایی که مطرح می شود حداقل دو دیدگاه را برای ما نشان می دهد در بدنه ی دستگاه قضایی که این اصلا به نفع کسانی که در ایران فعال سیاسی، حقوق بشری و مطبوعاتی محسوب می شوند نیست. ما استقبال می کنیم از اینکه مقامات قضایی در چارچوب قانون از یک دیدگاه دفاع بکنند و آنرا به اجرا بگذارند. در هرحال این نشان می دهد که اختلاف نظرهایی وجود دارد و وقتی پرونده ای حساس بشود، مثل پرونده ی آقای گنجی، این اختلاف نظرها هم بیشتر می شود و نمود بیرونی پیدا می کند.

دویچه وله: بهرحال شما فکر می کنید که در آینده چه خواهد شد؟ آقای گنجی به زندان برمی گردد؟

مولایی: تا زمانی که ایشان از نظر مقامات قضایی یک زندانی محسوب می شود و راهکارهایی که من اشاره کرده ام به اجرا گذاشته نشود، ایشان حداقل بعد از درمانشان بايد این بحث را مطرح کنند که برگردد یا نه. تا آنوقت ما باید به مسئله ی مداواى ایشان و جنبه ها و ابعاد انسانی و حقوق بشری پرونده ی ایشان بیندیشیم. آنچیزی که الان برای من اساسی ست و برای خانواده اش هم حائز حداکثر اهمیت است اینست که آقای گنجی بتوانند مداوا بشوند بطور کامل، امکان مداوا برایشان فراهم بشود و بتوانند سلامتی خودشان را پیدا بکنند. مسایل حقوقی در واقع همیشه می تواند ادامه داشته باشد. برای آنها فعلا فرصت هست، ولی برای کسی که بعد از ۳۸ ـ ۳۷ روز اعتصاب غذا در وضعیت جسمانی خوبی قرار ندارد مهمترین مسئله و اساسی ترین مسئله اینست که سلامتی اش را پیدا بکند و درمان بشود. من فعلا بیشتر روی این مسئله متمرکز هستم.