دلایل وانگیزه‌های سفراحمدی‌نژاد به عراق
۱۳۸۶ بهمن ۲۷, شنبه
دویچه وله: همزمان با انتشار خبر سفر آقای احمدی‌نژاد به عراق، اعلام شد که دورتازه مذاکره ایران و آمریکا بر سر مسائل عراق به آینده‌ای نامعلوم موکول شده است. آیا ارتباطی بین این دو موضوع هست؟
حسن هاشمیان: نه! عقب افتادن مذاکره ایران و آمریکا به خاطر کشته شدن عماد مغنیه در سوریه است که از نزدیکان ایران به شمار می‌رفت و خوب نبود در زمانی که حزب‌الله ماتم گرفته، ایران با آمریکا که از این ترور تجلیل کرده، مذاکره کند. ایران و حزب‌الله از طرف دیگر معتقدند که دستگاه‌های امنیتی اسراییل و آمریکا در این ترور دست داشته‌اند.
برخی پایگاه‌های خبری عراقی از احتمال دیدار آقای احمدی‌نژاد با آیت‌الله سیستانی گزارش داده‌اند. چنین دیداری به فرض انجام، چه تاثیری در معادلات سیاسی و مذهبی موجود در عراق خواهد گذاشت؟
آقای سیستانی جایگاه بسیار بزرگی در عراق دارد و یکی از حامیان جدایی میان دین و سیاست است. خواست آقای سیستانی با مدل ایران، بسیار متفاوت است و از نظر فکری، آقای احمدی‌نژاد بسیار از آقای سیستانی دور است. دلیل این دیدار، اعتبار و اهمیت آن سیستانی است. هرکس کاری از نظر سیاسی و اجتماعی و اقتصادی در عراق دارد، باید حتما با آقای سیستانی مشورت کند. به هرحال وقتی به قول مطبوعات ایرانی، آقای احمدی‌نژاد یک سفر تاریخی به عراق دارد، طبیعی است که با سیستانی هم دیدار داشته باشد.
شما اخیرا در مقاله‌ای نوشته‌اید که ابراهیم جعفری در تکاپو برای تصاحب مقام مالکی است و به کشورهای منطقه قول داده، ایران را از عراق بیرون کند. این را هم افزوده‌اید که این نظر جعفری به اراده آقای سیستانی بستگی دارد. مجموع این گفته‌ها و سفر آقای احمدی‌نژاد را چگونه می‌توان تحلیل کرد؟
ابراهیم جعفری این را در سفر به کشورهای عربی گفت، اما کسی به او توجه و اعتماد نکرد. تنها کویتی‌ها به او نزدیک هستند. جعفری تازگی جناح سیاسی جدیدی راه انداخته تا بتواند تاثیرگذار باشد اما به نظر من مالکی تغییر نخواهد کرد و صحبت‌های جلال طالبانی و عادل المهدی پس از دیدار با آقای سیستانی نشان می‌دهد که ایشان موافق کنار زدن مالکی نیست. البته الان بحث تغییر کابینه هست. تا یک هفته دیگر دولت جدید معرفی می‌شود. این دولت کوچک‌تر و شبه تکنوکرات خواهد بود. بر اساس شایستگی‌ها تعیین خواهد شد و نه بر اساس سهمیه بندی مذهبی و قومی.
آقای مالکی اعلام کرده که امسال سال سازندگی و کاهش خشونت در عراق است و ایران باید به شکل فعال در این امر مشارکت کند. سفر آقای احمدی‌نژاد در این رابطه است. قراردادهای اقتصادی ، نقش ایران در بازسازی صنعت نفت عراق و در تجارت موضوع این سفر خواهند بود. اما تحولی در زمینه قرارداد الجزایر یا قطعنامه ۵۹۸ صورت نخواهد گرفت. بحثی در باره شط العرب یا اینکه چه کسی تهاجم را شروع کرد و عراق باید خسارت بدهد، مطرح نخواهد شد.
سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید نیز در باره این سفر اظهار خوشبینی کرده و گفته، آمریکا از روابط خوب ایران و عراق حمایت می‌کند. آیا سیاستمداران ایرانی با این سفر می‌خواهند سوءتفاهم و اتهام‌های آمریکا در باره دخالت ایران در امور عراق را تصحیح کنند؟
به نظر من، ایرانی‌ها این پیام را به آمریکا رسانده‌اند که می‌توانند نقش مثبتی در حفظ امنیت عراق داشته باشند. آمریکا این را بخصوص پس از توقف عملیات "جیش‌المهدی" مقتدی صدر فهمید. پیام ایرانی‌ها به آمریکاییان رسیده و دیگر نیازی وجود ندارد که ایران در جاهای دیگر الگوی رفتاری خود را تغییردهد. ایران با کنترل مقتدی صدر و با حفظ مرزها در شمال عراق و بخصوص در کردستان و درگیری با کردهای ناراضی، نشان داده که می‌تواند نقش مثبت و موثری ایفا کند. آمریکایی‌ها این را فهمیده‌اند و الان تلاش می‌کنند این فرآیند ادامه یابد.
مصاحبه‌گر: مهیندخت مصباح