دولت نهم زیر فشار انتقاد به سیاستهای اقتصادی
۱۳۸۵ مهر ۱۰, دوشنبه
خبر گرانی به بالاترین مقامات حکومت ایران نیز رسیده است. عصر دیروز آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی در دیدار با رئیس جمهور و اعضای هیات دولت با اشاره به مشکلات مردم گفت «در هفته‌هاي اخير مسئله گرانی و افزايش قيمت‌ها به مردم به ويژه قشرهاي كم درآمد فشار زيادي وارد كرده است كه دولت و مسئولان اقتصادي بايد ضمن بررسی علل اين مسئله، در جهت برطرف كردن آنها تلاش كنند.» این سخنان از سوی بالاترین مقام کشور ضمن تایید وجود گرانی و فشار به اقشار کم‌درآمد، دولت را بیش از پیش زیرفشار قرار می‌دهد تا در سیاستهای اقتصادی خود تجدید نظر کند. دولت نهم که با شعار تثبیت قیمتها و تامین رفاه عمومی بر سر کار آمد، افزایش قیمتها را اغلب متوجه سیاستهای خود ندانسته و آن را به عواملی دیگر از جمله جوسازیهای سیاسی نسبت داده است.
سیاستهای اقتصادی دولت در میان مدیران عالیرتبه و مسئولان اصلی اقتصادی نیز مخالف کم ندارد. شایعه‌ی تغییر رئیس کل بانک مرکزی، ابراهیم شیبانی، گرچه هفته‌ی گذشته رسما تکذیب شد اما اختلاف نظر او با محمود احمدی‌نژاد درباره کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی عیان‌تر از آن است که بشود تکذیب کرد. در همین حال دیروز خبرگزاری فارس از قول منابع آگاه، خبر از تغییر قریب‌الوقوع رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی را داد که وظیفه تنظیم لایحه‌ی بودجه دولت احمدی‌نژاد را بر عهده داشته است. فرهاد رهبر که پیش از این معاون اقتصادی وزارت اطلاعات بوده در دولت نهم مدیریت سازمان برنامه و بودجه را عهده‌دار شد. شایعه تغییر فرهاد رهبر چنان قوی بوده که نمایندگان مجلس نیز روز گذشته به آن واکنش نشان دادند. غلامرضا مصباحی مقدم عضو كميسيون اقتصادي مجلس با اشاره به شایعه‌ی جانشینی سعیدلو معاون اجرایی رئیس جمهور به جای فرهاد رهبر، به خبرگزاری فارس گفته است «اين موضوع عجيب است كه يك متخصص اقتصاد از اين سازمان بركنار و يك غيرمتخصص در راس آن قرار گيرد.»
محمدرضا مفتاح معاون بازرگانی داخلی وزارت بازرگانی در پی دیدار دیروز اعضای هیات دولت با آیت‌الله خامنه‌ای امروز با اشاره به این که قیمتها در هفته‌های گذشته کاهش داشته به خبرگزاری مهر گفته است «درحال حاضر نیز روند قیمت کالاها کاهشی است و اغلب کالاها از جمله مرغ، شکر، زولبیا و خرما با کاهش قیمت مواجه بوده‌اند.» مفتاح همچنین مدعی است «طرح ضیافت که از دو سه هفته قبل از ماه مبارک رمضان آغازشده، در تنظیم و کنترل قیمتها بسیار موثر بوده است» این سخنان در حالی ابراز می‌شود که دیروز بانک مرکزی در گزارشی خبر از ادامه‌ی سیر صعودی قیمتها در هفته‌ی اول مهرماه داده است. بنابر گزارش بانک مرکزی به رغم اجرای طرح ضیافت رمضان که دولت در آن اقدام به توزیع مواد خوراکی با قیمت ارزانتر از بازار می‌کند قیمت گوشت قرمز و مرغ در هفته‌ی اول مهر نسبت به ماه گذشته ۱ و ۷ دهم، و ۴ و ۳ دهم درصد افزایش داشته است. دولت در حالی می‌کوشد با طرحهای ضربتی و موقتی از افزایش قیمت جلوگیری کند که کارشناسان اقتصادی عامل گرانی را سیاستهای کلان اقتصادی دولت نهم می‌دانند. این کارشناسان تشتت و ناهماهنگی در سیاستهای اقتصادی دولت را در بحران مدیریت سه نهادی (بانک مرکزی، سازمان برنامه و بودجه و وزارت اقتصاد و دارایی) متجلی می‌بینند که متولیان اصلی تصمیم‌گیریهای اقتصادی دولت محسوب می‌شوند. شایعات مربوط به تغییر مدیران بانک مرکزی و سازمان برنامه که یکسال بیشتر از همکاریشان با دولت نهم نمی‌گذرد حکایت از اختلافهای فراوان در مراکز مهم سیاستگذاریهای اقتصادی دارد.
در این میان اختلاف میان مجلس که اکثریت آن را اصولگرایان تشکیل می‌دهند با سیاستهای اقتصادی دولت احمدی‌نژاد هر روز بیشتر می‌شود. قرار است فردا ۶ مسئول اقتصادی دولت، وزيران اقتصادی و دارايی، بازرگانی، صنايع و معادن، جهاد كشاورزي و روساي سازمان مديريت و برنامه‌ريزي و بانك مركزي، در نشست فوق العاده كميسيون اقتصادي مجلس، دلايل افزايش قيمت برخی كالاها را در حضور نمایندگان بررسی کنند و به پرسشهای آنان پاسخ گویند.
بهزاد کشمیری‌پور، گزارشگر صدای آلمان در تهران