رابطه آمریکا و کرزای: به کدام سوی؟

حامدکرزای، رئیس جمهور افغانستان، اندکی قبل از بازگشت ریچارد هارلبروک، فرستاده ویژه آمریکا، با او ملاقات کرد. این دو کنفرانس مطبوعاتی نیز برگزار کردند. دولت آمریکا در سیاست جرج بوش، رئیس جمهور پیشین، تغییری نداده، زیرا تدوین استراتژی نوین در قبال افغانستان هنوز تکمیل نشده است.

این‌که دولت افغانستان هم در تدوین این استراتژی سهیم شود، تنها برای دلجویی است تا از طریق آن انتقادات ضد غربی حامد کرزای رو به خاموشی رود. اما سهیم شدن هرچه بیشتر ارتش افغانستان در طرح حمله به طالبان و القاعده، مانند شمشیر دو لبه است. اگر پس ازاین، بازهم غیر نظامیان افغانی در این حملات کشته شوند، آن‌گاه ارتش افغانستان هم در این حادثه شریک بوده است. این در حالی است که تا به حال، رئیس جمهورافغانستان که در منظر بسیاری از هموطنانش دست‌نشانده آمریکا محسوب می‌شود، می‌توانست با انتقاد از کشتار غیر نظامیان، فاصله خود را با آمریکا نشان دهد.

هنوز مشخص نیست که آیا حامد کرزای از پشتیبانی دولت جدید آمریکا در انتخابات ریاست جمهوری این کشور در تابستان آینده برخوردار باشد. ریچارد هالبروک در کابل با کاندیداهای احتمالی دیگری نیز دیدار و گفت‌وگو داشت. در واشنگتن نسبت به این که بتوان با حامد کرزای در افغانستان تغییری به‌وجود آورد، خوشبینی وجود ندارد. گفته می‌شود که عدم قاطعیت او نیز در به‌وجود آوردن شرایط کنونی این کشور دخیل بوده است. اصلا قابل تصور نیست که او بتواند برتوان دولت‌اش بیافزاید یا با فساد مالی، رانت‌خواری و قاچاق مواد مخدر به مبارزه برخیزد.

البته در وخیم‌شدن اوضاع، رئیس جمهور افغانستان به تنهائی مسئول نیست. تقریبا ۷۰ هزار سرباز خارجی در افغانستان مستقر هستند، با این حال، قدرت ستیزه‌جویان طالبان افزایش یافته و بر تعداد حملات آنان در سال گذشته نیز افزوده شده است.

آمریکا به‌عنوان بزرگترین تامین‌کننده منابع مالی و همچنین به‌عنوان کشوری که بیشترین نیروی نظامی را در افغانستان مستقر کرده، اکنون می‌خواهد در باره سیاست آتی‌اش در هندوکش تصمیم بگیرد: این‌که آیا برای مبارزه با تروریست‌های اسلامگرا نیاز به نیروهای بیشتری است یا این‌که دولتی مدرن و اقتصادی شکوفا در افغانستان باید ایجاد و تقویت شود. سوال دیگر این است که آیا حامد کرزای در این زمینه می‌تواند کمک کند یا وی خود مانعی بر سر راه است.

در اجلاس آتی ناتو در ماه آوریل، باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، استراتژی این کشور در قبال افغانستان را تشریح خواهد کرد. تا آن زمان باید منتظر ماند و دید.