راه دشوار زنان افغانستان در انتخابات

در مجموع براى ۲۴۹ كرسى نمايندگى در پارلمان افغانستان، مبارزه انتخاباتى بين نامزدهاى مختلف انجام مى گيرد. از اين تعداد ۶۸ كرسى براى زنان در نظر گرفته شده است. اسامى ۳۳۰ زن افغانى در ليست نامزدهاى انتخاباتى به چشم مى خورند. حضور اين چنينى زنان در مجلس آينده افغانستان بيشتر از تعداد نمايندگان زن در مجلس برخى از كشورهاى اروپايى، براى نمونه در انگلستان، است.

مسئولان امور سعى دارند تا زنان هرچه بيشتر در انتخابات شركت كنند. آنان مى خواهند با اتخاذ اين اقدامات زنان نقش بيشترى در زندگى اين كشور جنگ زده بازى كنند. اما بافت و تركيب جامعه هنوز در روابط پدرسالارانه و عشيره اى گرفتار است. آزادى زنان در بسيارى از موارد، در جامعه و در خانواده، نقض مى گردد. آنها در بسيارى از مواقع حتى حق تردد در شهر را بدون همراه حضور همراه مرد ندارند. به همين دليل پيدا كردن اين تعداد نامزد انتخاباتى زن براي شركت در مجلس افغانستان راحت نبوده است. در برخى از نواحى اين كشور، براى نمونه در استان جنوبى اوروزگان، براى يك كرسى نمايندگى اختصاص داده شده به زنان فقط دو زن كانديد شده اند. در برخى از مناطق ديگر، حتى در كابل، پلاكاردهاى تبليغاتى زنان و عكس هاى آنان پاره پاره شده اند.

به دليل كمبود مالى و عدم حمايت محافل بين المللى از انتخابات، نامزدهاى انتخاباتى به ويژه زنان، در تبليغات انتخاباتى به همسران، برادران و يا پدرانشان وابسته هستند. زنان در مساجد حق تبليغ براى خود را ندارند. ولى براى تبليغات نامزدهاى انتخاباتى مرد در مساجد، با انعطاف بيشترى برخورد مى گردد.

خانم شكريه بارك زاى ژورناليست و از مدافعان حقوق زنان در افغانستان، يكى از كانديدهاى زن از كابل در انتخابات يكشنبه مجلس اين كشور است. او در جواب اين سوال كه چرا نامزد نمايندگى مجلس شده، مى گويد:

”وقتى كه من عضو كميسيون قانون اساسى بودم، به قدرتى كه به پارلمان و شوراى ملى داده شد، دقيقا پىبردم. فكر كردم كه بهتر است، از مجراى يك ارگان مقتدر دولتى وارد عمل شوم تا بتوانم، در بوجود آوردن اصلاحات و بهتر ساختن قوانين، براى ايجاد پروژه هاى بزرگ و سرتاسرى كمك كنم. دو كلمه اى را كه من به عنوان شعار خود انتخاب كرده ام، حق و عدالت است، كه از هر دو آنها سرسختانه دفاع مى كنم.“

وجود اقوام مختلف در افغانستان و حاكم بودن روابط عشيره اى و قبيله اى در بسيارى از نقاط اين كشور تأثير بسزايى در نتيجه انتخابات دارد. به اين معنى كه علايق سياسى، وابستگى هاى قومى، زبانى و مذهبى مى توانند عاملى در تعيين سرنوشت پارلمان آينده افغانستان باشند. خانم بارك زاى در جواب اين سوال كه نقش زنان در آينده افغانستان چگونه خواهد بود و او چه برنامه هايى را در اين زمينه دارد، مى گويد:

”آرزو و تمناى من اين است كه وقتى از حق و عدالت مى گويم و مى خواهم از آن دفاع كنم، براى برطرف كردن همه تبعيضات، و يكى از مهمترين آن ها، تبعيضات جنسى باشد. من در جهت نفى آن تا آنجا كه ممكن است تلاش خواهم كرد. افغانستان كشورى است كه در آن باورها و سنت ها، بافت خاص خود را دارند و بر اين اساس قوانينى كه در پارلمان آينده افغانستان مورد تصويب قرار مى گيرند، مى بايد در جهت رفع تبعيض عليه زنان باشد. ما بايد بتوانيم از مجراى قانون در جهت مشاركت بيشتر زنان در امور اجتماعى و سياسى و اقتصادى تلاش ورزيم.“

زنان راه دشوارى را در انتخابات و پس از آن، در آينده افغانستان مى پيمايند. خانم بارك زاى از مشكلات خود مى گويد:

”مشكل اصلى ما مشكل امنيتى است. علاوه بر آن مشكلات ساختارى جامعه ما، مشكلات اقتصادى، مشكلاتى كه همه زنان افغانستان با آن مواجه اند. من هم يكى از خواهرانشان هستم. شيوه و طريقه من اين نيست كه براى جاه و مقام بخواهم به مجلس راه بيابم. بلكه به اين دليل اين راه را انتخاب كردم، كه زنان را به اين باور برسانم، در اجتماعات مى توانند شركت كنند و بدون ترس و هراس خود را مطرح كنند و اهداف خود را بازگويند و بتوانند حمايت سياسى مردم افغانستان را بدست آورند و با خود داشته باشند.“