راه پر فراز ونشيب صلح ميان هند و پاكستان
۱۳۸۳ شهریور ۲۷, جمعه
� به بحث در اين باره پرداختند كه چه امكانهايى براى برقرارى صلح در منطقه كشمير وجود دارد.
هند و پاكستان كه دشمنى ديرينه‌اى با هم داشتند، از ماه ژانويه، چه از نظر سياسى و چه فرهنگى پايه‌هاى دوستى و نزديكى را بنا گذاشته و اين قضيه شگفتى بسيارى را برانگيخته است. آقاى فريدمن شلندر، مسئول بخش برنامه‌هاى آسيايى دويچه وله با آرزوى گسترش اين آشتى مىگويد:
”ناآرام بودم، چراكه خوش بينى و شادى براى اين قضيه غير طبيعى بود. اين خوش بينى اما حالتى واقعگرايانه به خود گرفته است. در حال حاضر مسئله بر سر گامهاى مشخص و بررسى جز به جزء است كه چگونه مى‌توان مشخصا تفاهم ايجاد كرد.”
گامهاى ناچيز سياسى چيزيست كه هند و پاكستان را هر چه بيشتر در راه صلح و آشتى جلو مىبرد.مسعود ميرزا از كشور پاكستان و از اساتيد دانشگاه بن در زمينه صلح ميان اين دو قوم فعال است. او با تكيه بر اين مطلب كه وجوه اشتراك ميان هندوها در هند و مسلمانان پاكستان بيش از آن چيزيست كه تصور مىشود، مىگويد:
”با اعراب مى توانيم عبادتى مشترك داشته باشيم، اما با هنديها، زبان مشترك، موسيقى مشترك و غذاى مشترك داريم. ما هزاران سال همزيستى داشته‌ايم و به همين جهت بر اين باورم كه رشته‌هاى دوستى و رابطه ميان ما بسيار قويتر از اختلافاتمان است.”
يورگن هاين، ژورناليستى كه سالها در منطقه جنوب آسيا زندگى و كار كرده است با بدبينى به اين جريان و اينكه اين دو كشور بارها بناى دوستى و نزديكى را گذاشته‌اند، بيان مى كند:
”چنين نبوده است كه مردم حتى يكبار هم خواهان جنگ بوده باشند. آنها از هم راضيند و هرگاه با هم روبرو مىشوند با هم كنار مىآيند. اين صلح خواهى مردم اما دولتها را به مسيرى براى برقرارى و گسترش آرامش و صلح سوق نداده است.”
پيش از همه دولتها بايد براى مسئله كشمير راه حلى بيابند. چرا كه مشكل اساسى در راه صلح، همين منطقه است. نه هنديها و نه پاكستانيها خواهان تقسيم اين منطقه نيستند. به همين جهت در جلسه برگزارشده در بن مشخصا نظر بر اين بود كه فشارهاى بين‌المللى در اين رابطه همچنان ضروريست.
در آغاز ماه اكتبر صدراعظم آلمان، گرهارد شرودر از هند و پاكستان ديدار
خواهد كرد و مطمئنا در اين سفر به مسئله كشمير نيز خواهد پرداخت. چرا كه اين منطقه با هزاران كشته‌اى كه تا به حال داشته است به آسانى براى مردم قابل فراموشى نيست و به حمايت و كمك خارجى نيازست.
در رابطه با اين سوال كه آيا پاكستان و هند به تنهايى در موقعيتى هستند كه صلح در منطقه برقرار شود، هاين بر اين عقيده است كه، با توجه به اينكه
مشرف رييس جمهور اين كشور مكررا مورد سوقصد قرار گرفته است، ثبات سياسي‌اى در پاكستان برقرار نيست و نمىتوان پيش‌بينى كرد كه اگر دولت او سرنگون شود اوضاع چگونه خواهد بود.
به هرسو نزديكى و آشتى فعلى اين دو كشور حقيقتى مسلم است، اما پايدارى آن نامشخص.