1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

رشد سريع جمعيت در منطقه خاور ميانه

۱۳۸۴ تیر ۲۰, دوشنبه

جمعيت جهان كه در حال حاضر ۶ ميليارد و پانصد ميليون نفر است تا سال ۲۰۵۰ ميلادى به ۹ ميليارد نفر افزايش خواهد يافت. اين رشد سريع جمعيت بيشتر ناشى از افزايش نفوس كشورهاى در حال توسعه است، و اين امر منشأ خطرات زياد براى قاره آفريقا و نيز منطقه پرآشوب خاور ميانه، يا بقولى «انبار باروت»است كه هم اكنون هم با مشكلات فراوان از اين بابت روبرو است. مطلب زير تفسيرى است در اين باره نوشته مفسر صداى آلمان پتر فيليپ.

https://p.dw.com/p/A5Kl
عکس: dpa

رئيس جمهور ايران محمد خاتمى كه دوره خدمت وى بزودى به پايان ميرسد بارها اعلام كرده بود كه بيكارى را در كشور خود به ميزان چشمگيرى كاهش خواهد داد و هر سال تا حد اكثر هشتصد هزار محل كار جديد ايجاد خواهد كرد. ولى وى موفق به اجابت قول خود نشد و امروزه نرخ بيكارى ۳۰ تا ۴۰ در صد است و هر سال نزديك به يك ميليون نفر به تعداد بيكاران ايران افزوده ميشود. بيش از ۶۰ در صد از جمعيت ۷۰ ميليونى ايران كمتر از ۳۵ سال سن دارند كه نيروى بالقوه غيرقابل محاسبه اى محسوب ميشود. شايد اخيرآ گوشه اى ازاين نيرو در جريان انتخابات رياست جمهورى كشورظاهر شد كه مردم ايران فردى تندرو و سختگير يعنى محمود احمدى نژاد را به اين سمت انتخاب كردند چونكه وى به مردم فقيرقول كمك و عدالت بيشتر و مخصوصآ كار و درآمد داده بود.

از اين نظر ايران در منطقه خاورميانه موردى استثنائى محسوب نميشود بلكه قاعده و وضع كلى منطقه چنين است و كشورهاى عربى هم از اين بابت با مشكلى بزرگ روبرو هستند كه جمعيت آنها هم بسرعت رشد ميكند بدون اينكه بتوانند به انسانها و مخصوصآ جوانان چشم اندازى روشن عرضه كنند. جمعيت كشورهاى عربى كه در سال۱۹۵۰ ميلادى ۷۵ ميليون نفر بود در سال ۲۰۰۰ به ۳۰۰ ميليون نفر رسيد و تا ۲۵ سال ديگر دو برابر يعنى ششصد ميليون نفر خواهد شد. چنين جمعتى بدون درآمد و آموزش كافى بس خطرناك و در واقع يك بمب ساعتى بشمر ميرود، نه تنها براى رژيمهاى حاكم در خود اين كشورها، كه اغلب بدون حقانيت قانونى حكومت ميرانند، بلكه همچنين براى ساير مناطق جهان، چونكه اين نيروى بالقوه صيد خوبى براى عوامفريبان و تروريست ها محسوب ميشود كه همچون اسامه بن لادن نااميدى و نارضائى آنها را تبديل به نفرت و خشم عليه جهان غرب ميكنند.

امكانات كشورهاى ديگر براى جلوگيرى از ادامه اين روند البته محدود است، ولى اروپا و همه جهان غرب بايد تلاش بيشترى بكار ببرند كه در كشورهاى منطقه خاورميانه كارهاى موثرترى در جهت عمران و بهبود وضع اقتصادى آنها و ايجاد كارصورت بگيرد. از آن مهم تر امكانات آموزشى براى همه انسانها مخصوصآ زنان است كه حتمآ بايد تقويت شود،زيرا سطح دانش عمومى ارتباط مستقيم با افزايش جمعيت دارد. بعنوان مثال در يمن فقط ۲۰ در صد زنان از وسائل جلوگيرى از حاملگى ناخواسته استفاده ميكنند در حاليكه در مصر ۵۶ در صد و در ايران حتى ۷۳ در صد بانوان روشهاى مربوطه را بكار ميبرند. اگر اين شرايط پايه اى بوجود بيايد وضع بتدريج تغيير خواهد كرد، ولى تا نيل به وضع مطلوب راهى طولانى در پيش است، آنهم مشروط بر آنكه همه اين اقدامات به موازات روند تعميم دمكراسى در منطقه صورت بگيرد.