رفتار تركيه با گروگان گيريهاى عراق

در آغاز ماه ژوييه تعداد كاميونهايى كه از تركيه روانه عراق بودند بسيار زياد بود. هر روز دو تا سه هزار كاميون سنگين از مرز تركيه مى گذشتند و وارد عراق مى شدند.

هشت هفته پس از آن اما اوضاع دگرگون شده است: ديگر در مرز راه بندانى به چشم نمى خورد. تركها ديگر سعى اى در رفتن به جنوب ندارند، علت اين است كه در اين ميان ده يا شايد بيست راننده كاميون سرنوشتى چون سعيد اونورلو را پيدا كرده اند: اين رانندگان را ربوده اند و سپس از كارفرماى آنها خواسته اند كه براى آزادى آنها درخواست ربايندگان را برآورده سازد، كه عبارت بوده از خارج شدن از عراق.

سعيد اونورلو در اين باره مى گويد: “از ترس داشتيم مى مرديم. نمى دانستيم چه بر سرمان مى آيد. اگر شركت كمك نمى كرد، احتمالا همه مرده بوديم. به همه همكاران كاميون رانم توصيه مى كنم كه به هيچ وجه به عراق نرويد.”

يكى از اتحاديه هاى بزرگ حمل و نقل تركيه نيز به شركتهايى كه عضوش هستند همين توصيه را كرده است. در همه موردهاى ربودن شهروندان ترك شركتهاى تركى، از جمله يك كنسرن ساختمانى، قول داده اند، از عراق خارج شوند.

با اين همه مراد يوجه كشته شد. ربايندگان وى ويدئويى را كه در آن نشان داده مى شد وى را با شليك گلوله به سرش مى كشند، در اينترنت گذاشته بودند. فرستنده هاى تلويزيونى تركيه در پايان ماه ژوييه بخشهايى از اين ويدئو را پخش كردند _ اين باعث شد كه آرامش افكار عمومى تركيه كه پيش از آن علاقه اى به اين موضوع نشان نمى داد، به هم بخورد. راننده كاميون يكى از معتقدان به مذهب علوى در تركيه بود كه درست برخلاف بنيادگرايان اسلامى مذهبى مداراجوست. مراد يوجه نمى توانست قرآن را به زبان عربى بخواند و احتمالا اين دليلى بود براى آنكه به قتلش برسانند.

براى نخستين بار نيز دولت تركيه زير فشار قرار گرفته است تا دست به عمل بزند. به گفته توزمن، وزير بازرگانى تركيه قرار است دولت تركيه در شمال عراق مراكزى را ايجاد كند كه در آنجا كالاها به كاميونهاى عراقى انتقال پيدا كنند. بدين ترتيب لازم نخواهد بود كه رانندگان ترك به نواحى مركزى عراق بروند.

توزمن در اين مورد مى گويد: “مى خواهيم بدين ترتيب جلوى خطر را بگيريم. اما طبيعتا تنها جلوى بخشى از خطرها را مى شود گرفت.”

تركيه با جنگ عراق همراهى نكرد و سربازان خود را به اين كشور نفرستاد. براى همين دولت تركيه را نمى توان با گروگان گيرى زير فشار گذاشت. با وجود اين تا جايى كه مى دانيم اين دولت در همه موارد آدم ربايى فعال عمل كرده و تقريبا هميشه نيز موفق بوده است: به ويژه با ديپلماسى اى آرام و احتمالا با پول و مطمئنا هم با روابط خوبى كه با برخى رييسان قبيله هاى عراقى دارد: به جز دو نفر كه اعدام شدند، باقى گروگانهاى ترك آزاد گشته اند. از جمله دو روز پيش دو مهندس الكترونيك كه گروگان بودند، آزاد شدند. يكى از اين دو مهندس در پاسخ به اين پرسش كه آيا ممكن است بار ديگر به عراق برود گفت: “فكر مى كنم بروم.”

چون براى بسيارى كه در منطقه فقيرنشين جنوب شرقى تركيه به سر مى برند، تنها امكان كارى كه وجود دارد قبول ماموريتهايى است كه در رابطه با عراق است.