رقیب اصلی نتانیاهو در انتخابات اسرائیل کیست؟

انتخابات پارلمان اسرائيل (کنست) در تاریخ ۲۲ ژانویه (۳ بهمن) برگزار می‌شود. ناظران سیاسی معتقدند که شانس اصلی پیروزی در این انتخابات، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر کنونی اسرائيل است. ولی بر خلاف دوره‌های پیشین، نه رقیبی از جناح‌میانه‌یا چپ، بلکه رقیبی از جناح راست مذهبی انظار تحلیلگران سیاسی را به خود جلب کرده است.

در این دوره از رقابت‌ها، ۳۴ فهرست انتخاباتی وجود دارد که تلاش می‌کنند وارد پارلمان اسرائيل شوند.  نظرسنجی‌ها حاکی از آن است که حزب لیکود به رهبری بنیامین نتانیاهو، بیشترین آرا را از آن خود خواهد کرد. هواداران نتانیاهو معتقدند که در حال حاضر در صحنه‌ی سیاسی اسرائیل کسی بهتر از نتانیاهو برای احراز پست نخست‌وزیری وجود ندارد.

با این همه برتری آشکار نتانیاهو نسبت به دیگر رقیبان انتخاباتی، این اواخر نوساناتی نشان داده و کاهش یافته است. اتحاد انتخاباتی حزب لیکود با حزب راست ملی "بایتنو" که نامزد آن آویگدور لیبرمن، وزیر خارجه‌ی پیشین اسرائيل بود، ضربه‌ی سختی به اعتبار حزب لیکود وارد کرد.

آویگدور لیبرمن، مدت کوتاهی پیش از انتخابات ناچار شد به دلیل اتهاماتی که در زمینه‌ی فساد مالی و سوء‌‌استفاده از قدرت به او وارد شده بود، ازمقام خود کناره‌گیری کند. به این ترتیب، او دست کم تا زمان برگزاری دادگاه خود، از نظر سیاسی باری بر دوش نتانیاهو و حزب لیکود خواهد بود.

ولی نتانیاهو همزمان آرایی هم به نفع نامزد اردوی راست مذهبی از دست داده است. نامزد این جریان "نفتالی بنت" نام دارد که از ماه نوامبر سال گذشته رهبری حزب ملی ـ مذهبی "خانه‌‌ی یهودی" را برعهده گرفته است.

این حزب تا کنون فقط ۳ کرسی در پارلمان اسرائیل داشت. ولی افزایش برق‌آسای محبوبیت بنت باعث شده که شانس موفقیت این حزب افزایش یابد. ناظران سیاسی برآورد می‌کنند که این حزب احتمالا ۱۲ تا ۱۴ کرسی کنست را به خود اختصاص خواهد داد.

نفتالی بنت کیست؟

به گفته‌‌ی تحلیلگران سیاسی، بنت را باید ستاره‌‌‌ای تازه در آسمان سیاست اسرائیل به‌شمار آورد. او که ۴۰ سال بیشتر سن ندارد، زمانی جزو سربازان نخبه‌ی ارتش و بعدها رئیس یک شرکت فن‌آوری مدرن بود. ناظران سیاسی معتقدند که بنت به حزب خود سیمای مدرن و تازه‌ای بخشیده است.

بسیاری از جوانان اسرائیل به بنت امید بسته‌اند. آنان معتقدند که بنت سیاستمدار قابل‌اعتمادی است و می‌‌تواند مردم را متقاعد کند و در اسرائيل منشاء تغییرات مثبت باشد. خود بنت در تورهای انتخاباتی همه جا از "بهار یهودی" و بازگشت به ارزش‌های یهودی سخن می‌گوید.

بنت اخیرا در گفت‌وگویی با دویچه‌وله گفت: «اولویت ما حل مشکلات در اسرائيل است. کرایه خانه ۴۰ درصد افزایش یافته و درآمدها برای زندگی کافی نیست».

مخالفت با کشور مستقل فلسطین

بنت با تشکیل کشور مستقل فلسطین مخالف است. او می‌گوید: «ما باید بحث "آری" یا "نه" درباره‌ی فلسطین را پایان دهیم. وقتی آدم سال‌ها با سر به طرف دیوار می‌دود، باید بازاندیشی کند و نقشه‌های خود را تغییر دهد تا به صلحی عملی دست یابد».

بنت معتقد است که اسرائيل باید مناطق موسوم به „C“ را به خاک خود منضم کند. این مناطق حدود ۶۰ درصد کرانه‌ی باختری رود اردن را شامل می‌شود.

این سیاستمدار جوان و تازه از راه رسیده، با این سخنان بیش از هر جا در خارج از اسرائیل جنجال به پا می‌كند. تامیر شفر، سیاست‌شناس دانشگاه عبری اسرائیل معتقد است: «او فرهمند، جوان و مذهبی است ولی از سیاستمداران مذهبی که تاکنون در صحنه بودند مدرن‌تر به نظر می‌‌رسد. افزون بر آن او از حوزه‌‌ی فن‌آوری مدرن می‌آید و پیش‌تر عضو یک واحد ویژه‌ی ارتش بوده است».

به گفته‌ی تامیر شفر، این ویژگی‌ها بنت را برای لایه‌های گسترده‌‌ای از مردم اسرائيل جذاب می‌کند و او کسی است که می‌تواند در اردوی نیروهای راست همه‌ی کسانی را بسیج کند که با راه‌حلی مبنی بر ایجاد دو کشور مستقل مخالف‌اند.

گرایش جامعه به راست

با این همه، بنت در میان جوانان اسرائيل منتقدانی هم دارد. یک دانشجوی جوان رشته‌ی علوم سیاسی در صحن دانشگاه می‌‌گوید: «من از این هیاهو پیرامون بنت دلخورم. ولی ماجرا این است که مردم راه‌حلی به نظرشان نمی‌رسد. آن‌ها مدت‌هاست که روند صلح را به خاک سپرده‌اند. به همین دلیل چنین سخنانی مورد استقبال قرار می‌گیرد».

دانشجوی دیگری می‌‌گوید: «همیشه وقتی اوضاع اسرائیل دشوار است، جامعه‌ی اسرائیل به راست گرایش می‌یابد؛ حالا می‌خواهد پس از منازعه در غزه باشد یا در پی مشکلات اقتصادی و اجتماعی. این یک الگوی ساده است، ولی متاسفانه در اسرائیل عمل می‌کند».

ولی کلا در اسرائيل جو خوشبینانه‌ای حاکم نیست. به گفته‌ی ناظران سیاسی، بسیاری معتقدند که اوضاع تغییر چندانی نخواهد کرد. طبق نظرسنجی روزنامه‌ی اسرائیلی "هاآرتص"، ۱۵ درصد مردم هنوز تصمیم نگرفته‌اند به چه کسی رای خواهند داد.

بویژه در میان معترضان دو سال پیش که در مرکز تل‌آویو "تابستان اعتراض" را سازماندهی کردند، جو بدبینانه‌ای حاکم است. جوانی به نام "نتا" در یکی از خیابان‌های مرکزی شهر می‌گوید: «در هر صورت همه معتقدند که نتانیاهو نخست وزیر اسرائيل باقی خواهد ماند، ولی من امیدوارم دست‌کم اپوزیسیون نیرومندی از نیروهای چپ وجود داشته باشد. اگر چه از نیروهای چپ چیز زیادی باقی نمانده است و چپ‌ها اکنون خود را "میانه‌ی جدید" می‌نامند».

رونی ادری، ۴۱ ساله و طراح گرافیک هم که جزو جنبش اعتراضی دو سال پیش بود و بعدها کارزار اینترنتی "اسرائيلی‌‌ها ایرانی‌‌ها را دوست دارند" را علیه جنگ لفظی دولت نتانیاهو بر ضد ایران راه‌اندازی کرد، معتقد است: «جنبش اعتراضی اسرائيل هیچ چیز را در این کشور تغییر نداد، بلکه بر عکس. نیروهای راست توانستند سیاست خود را متحقق کنند، زیرا ما نتوانستیم خواسته‌های خود را به کرسی بنشانیم. قیمت‌ها افزایش می‌یابند و این روند همچنان ادامه دارد».

البته باید گفت که دو تن از رهبران جنبش اعتراضی آن زمان، اکنون در فهرست انتخاباتی حزب کارگر اسرائیل قرار دارند. این حزب در انتخابات احتمالا دومین حزب نیرومند اسرائیل خواهد شد، ولی هنوز معلوم نیست کدام حزب از اردوی میانه و چپ در دولت ائتلافی نتانیاهو شرکت خواهد کرد.