روز جهانى آب و دشوارى‌هاى كشورهاى فقير
۱۳۸۶ فروردین ۱, چهارشنبه
بر اساس طرح ”اهداف هزاره” سازمان ملل متحد، كشورهاى صنعتى متعهد شده‌اند كه اين ارقام را تا سال ۲۰۱۵ ميلادى به نصف كاهش دهند. اما بيشتر ناظران در مورد اجراى واقعى اين تعهد ترديد نشان مى‌دهند. مشابه اين ترديد، در مورد هدف ديگر سازمان ملل متحد، يعنى به نيمه رساندن فقر مطلق نيز وجود دارد.
بررسى كمبود و تقسيم غيرعادلانه منابع آب جهان، در دستور كار پنجمين نشست مجمع جهانى آب قرار دارد كه از روز پنجشنبه اين هفته كار خود را در استانبول آغاز كرده است. هيئت‌هاى نمايندگى ۵۰ كشور جهان، از روز سه شنبه، تلاش‌هاى خود را براى تهيه مقدمات اين نشست آغاز كردند.
مجمع جهانى آب، از سال ۱۹۹۳ نهادينه شد و از سال ۲۰۰۳ زير پوشش سازمان ملل متحد قرار گرفت. از آن زمان، روز بيست و دوم مارس به عنوان ”روز جهانى آب” برگزيده شد تا در چنين روزى نمايندگان كشورها گردهم آيند و درباره راه حل‌هاى مشكل آب به رايزنى بپردازند.
هدف اصلى مجمع جهانى آب آن است كه راه هاى دستيابى همه انسان‌ها را به آب كافى و بهداشتى با هزينه قابل پرداخت هموار سازد. ظرف پنج سال گذشته، در نتيجه فشار اين مجمع، بسيارى از طرح‌هاى عمرانى كشورهاى صنعتى، روى بهبود وضعيت آب در كشورهاى دريافت كننده كمك‌ها متمركز شده است، با اين همه منتقدين اين طرح‌ها را كاملا كارآمد نمى‌دانند.
به عنوان نمونه، نهاد امدادى كليساى كاتوليك شكايت مى‌كند كه همچنان فقط چهل درصد از ساكنان جنوب صحراى آفريقا به آب پاكيزه دسترسى دارند. به اين ترتيب، جامعه جهانى از قضا در منطقه‌اى ناموفق بوده كه بيش از هر منطقه ديگر جهان به پيشرفت نياز دارد. از ديد ”جين جرالد پانكرت” كارشناس اين نهاد كليسائى، علت اصلى مشكلات جنوب صحراى آسيا، يك سياست غلط عمرانى است كه روى خصوصى سازى تاكيد مى‌ورزد.
شركت‌هاى خصوصى، تنها به سود خود مى‌انديشند و به همين دليل از سرمايه‌گذارى روى تامين آب نواحى روستائى نيازمندتر به توسعه خوددارى مى‌ورزند. در عين حال، در بسيارى از شهرهاى بزرگ آفريقائى نيز، خصوصى سازى منابع آب قيمت‌ها را چنان بالا برده است كه بوميان توان پرداخت آن را ندارند. از ديد نهاد امدادى كليساى كاتوليك، تنها راه حل مشكل، سرمايه‌گذارى روى منابع و شبكه‌هاى آبرسانى است.
اتحاديه آب و فاضلاب آلمان، توضيح داده است كه مشكلات مربوط به آب توان تحمل تاخير بيشتر را ندارند. از ديد اين نهاد، به نيمه رساندن آمار انسان‌هائى كه به آب آشاميدنى سالم دسترسى ندارند، تنها در صورت تامين تكنولوژى‌هاى مناسب و تربيت كادرهاى متخصص امكان پذير است.
به مناسبت برگزارى روز جهانى آب، انجمن حفاظت از محيط زيست آلمان نيز اعلام كرد كه اكثر رودخانه‌هاى بزرگ جهان، با كمبود يا آلودگى آب روبرو شده‌اند. مهمترين علل اين تغيير منفى، ايجاد سدها، گسترش براى عبور كشتى‌ها، آلوده ساختن، بهره بردارى بيش از حد از آب و تغييرات جوى است.
اشاره كرديم كه از ديد منتقدان، كشورهاى صنعتى، به تعهدات خود براى تحقق اهداف ”طرح هزاره” سازمان ملل متحد، عمل نمى‌كنند. در مقابل، مسئولان كميسيون اتحاديه اروپا همين هفته اعلام كردند: ”اتحاديه اروپا در سال ۲۰۰۶ ميلادى جمعا ۷ ميليارد و ۶۰۰ ميليون يورو براى كمك به كشورهاى درحال توسعه اختصاص داد كه ۶ ميليارد و ۵۰۰ ميليون يوروى آن تاكنون پرداخت شده است.
لوئيز ميشل كميسر كمك‌هاى عمرانى و اقتصادى اتحاديه نيز، توضيح داد كه اتحاديه اروپا به تعهدات خود در زمينه تحقق اهداف هزاره سازمان ملل متحد عمل خواهد كرد.