روسيه در تلاش سلطه بر بازارهاى نفت و گاز اروپا

بر اساس اطلاعيه بورس اوراق بهادار روسيه كه RTS نام يافته است، سهام تازه، از روز هشتم ژوئن امسال عرضه خواهد شد. ايجاد بورس نفت، مشتقات نفتى و طلا در مسكو، برآيند اهميت تازه اى است كه روسيه به خاطر بحران انرژى و ناامنى خاورميانه، در تامين انرژى جهان غرب يافته است. Igor Schuwalow معاون رياست جمهورى روسيه، در مصاحبه اى با روزنامه Nesawissimaja Gaseta گفت: ”روسيه آماده است نقش عمده را در تامين نفت و گاز اروپا به عهده بگيرد، اما اين نقش هرگز به عنوان فشار سياسى مورد استفاده قرار نخواهد گرفت. ما در شرايطى هستيم كه مى‌توانيم نقش پيشتاز را در تامين درازمدت انرژى اروپا به عهده بگيريم. خواه شركاى اروپائى خوششان بيايد يا خوششان نيايد، روسيه توان خود را در اين زمينه گسترش خواهد داد”.

شووالف افزود: ”اگر شركت‌هاى تامين كننده انرژى اروپا تمايل نشان دهند، اين راه را با مشاركت آن‌ها طى خواهيم كرد، اما اين كه ما به اوج خواهيم رسيد از هم اكنون كاملا روشن است. ما به اروپائى‌ها مى‌گوئيم: شما در رشته‌هاى معينى سرآمد هستيد، اما ما هم در رشته‌هائى ديگر سرآمد شده‌ايم. ما اين راه را با پذيرش ريسك‌هاى بزرگ طى مى‌كنيم، اما در هر حال به موفقيت مى‌‌رسيم”.

سياستمدار روسى در دنباله مصاحبه خود تضمين كرد كه روسيه هرگز از نفت و گاز در راه اعمال فشار سياسى بهره نخواهد گرفت. وى اضافه كرد: ”ما خواستار حاكميت مطلق بر بازار نيستيم”.

در شرايطى كه كشورهاى اروپائى مى‌كوشند بر منابع نفت و گاز جهان دست يابند، طبيعى است كه روسيه بكوشد بازارهاى مصرف انرژى را تحت نفوذ خود بگيرد. معاون ولاديمير پوتين، در مصاحبه خود به كشورهاى اروپائى هشدار داد كه اگر آن‌ها بخواهند دائما در جهان سوم به جست و جوى تامين كنندگان مواد سوختى بگردند، روسيه نيز خواهد كوشيد بازارهاى تازه‌اى را در جهان جست و جو كند. به عنوان نمونه، خط لوله تازه‌اى ميان روسيه و چين كشيده خواهد شد.

اروپا، با توجه به فاصله جغرافيائى اندك خود با روسيه، چاره‌اى جز آن ندارد كه روى اين كشور به عنوان اصلى‌ترين تامين كننده انرژى مورد نياز خود حساب كند. رقابت بر سر نفت و گاز، سبب شده است كه كارشناسان روسى از همكارى با كشورهاى نفت‌خيز جهان سوم نيز استقبال به عمل آورند. همكارى با سودان، تازه‌ترين نمونه اين تلاش‌ها است. روز سه شنبه بيست و سوم ماه مه، سفير سودان در مسكو، در يك كنفرانس مطبوعاتى اعلام كرد: ”ما براى توسعه بخش نفت و گاز خود مايل به همكارى با شركت‌هاى روسى هستيم. در دوران اتحاد جماهير شوروى، شركت‌هاى روسى در سودان خوب كار كردند و ما به آن‌ها به عنوان شركاى استراتژيك نياز داريم”. وى افزود: ”نه تنها در عرصه نفت و گاز، بلكه حتى در عرصه ايجاد ساختارهاى پايه‌اى، ما نيازمند شركت‌هاى روسى هستيم”.

قرار است در روزهاى آينده، گروهى از نمايندگان شركت‌هاى روسى، براى مذاكره با سياستمداران و مديران شركت‌هاى سودانى به خارطوم سفر كند. هدف اين گروه، تهيه مقدمات همكارى‌هاى همه جانبه در عرصه نفت و گاز و صنايع پايه‌اى است. نمايندگان شركت‌هاى روسى ”تات نفت”، ”گئو نفت و گاز” TMK ، ايليوشين و Kamaz در اين هيئت حضور خواهند داشت. شركت تى ام كا در عرصه توليد لوله، ايليوشين در زمينه ساخت هواپيما و ”كاماز” در عرصه اتومبيل سازى مهارت دارند.

تحقيقات انجام شده نشان مى‌دهد كه سودان داراى سه ميليارد تن ذخائر نفتى است كه از آن تاكنون كمتر بهره بردارى شده است. حجم معاملات اقتصادى ميان سودان و روسيه در حال حاضر به حدود سى ميليون دلار در سال مى‌رسد.