"زنان در پژوهش‌های علمی صادق‌ترند"
۱۳۹۱ بهمن ۹, دوشنبه
سه پروفسور آمریکایی که نتایج این تحقیق را در مجله علمی "mBio" منتشر کرده‌اند، می‌گویند از جمله علت‌های تمایل برخی از پژوهشگران جوان به سرقت علمی، فشار ناشی از الزام انتشار مقالات علمی است.
نتایج این تحقیق نشان میدهد در میان ۲۲۸ پژوهش‌گری که فعالیت علمی‌شان از سال ۱۹۹۴ میلادی تا به امروز زیر نظر گرفته شده است، ۲۱۵ نفر (در حدود ۹۴ درصد) در جریان تحقیقات خود به تقلب دست زده‌اند. تعداد قابل توجهی از این افراد در رشته زیست‌شناسی تحقیق می‌کنند.
نتایج پژوهش مجله علمی "mBio" نشان میدهد در بین افرادی که به سرقت علمی دست زده‌اند، محققان دوره فوق دکترا با ۲۵ درصد، دانشجویان با ۱۶ درصد و حتی مدرسین دانشگاه با ۳۲ درصد سهیم بوده‌اند.
پژوهشگران مرد بیشتر به تقلب دست می‌زنند
اما آنچه محققان پژوهش مربوط به سرقت علمی را متعجب کرد، جنسیت افرادی است که به تقلب دست زده‌اند. دو سوم این افراد را پژوهشگران مرد تشکیل می‌دهند.
علاوه بر این از میان ۷۲ مدرسی که در جریان فعالیت علمی تقلب کرده‌اند، تنها ۹ زن دیده می‌شود.
البته پژوهشگران تحقیق مجله علمی "mBio" می‌گویند این آمار را نمی‌توان به تمامی زمینه‌های علمی بسط داد. آن‌ها بر این باورند که ممکن است در شرایط مساوی پژوهشگران زن هم به همین میزان به تقلب دست بزنند.
اما یک نکته در این میان روشن شده است و آن اینکه اثبات تقلب و سرقت علمی در مورد پژوهشگران زن به میزان قابل توجهی دشوارتر از مردان است.
یکی از پژوهشگران این تحقیق در توضیح این نکته که چرا بیشترین تعداد سرقت علمی در میان مردان صورت می‌گیرد، می‌گوید: «مردان در مقایسه با زنان ریسک بیشتری می‌کنند. به هر حال دست‌زدن به سرقت علمی هم ریسک بالایی می‌طلبد.»
البته علاقه بیشتر مردان به رقابت و در مقابل ترس بیشتر زنان از جریمه ناشی از تقلب نیز از دیگر عواملی است که سبب شده هر جا سخن از سرقت علمی در میان است، نام مردان بیشتر از زنان بر سر زبان‌ها آید.
بحث داغ سرقت علمی در آلمان
موضوع سرقت علمی این روزها در آلمان نیز در محافل سیاسی و علمی مطرح است. آنته شاوان، وزیر علوم آلمان متهم است که بخش‌هایی از رساله دکترای خود را که در سال ۱۹۸۰ میلادی منتشر شده، رونویسی کرده است.
وزیر علوم آلمان این اتهام را رد می‌کند و خود از هیئت جذب دانشجویان دکترا در دانشگاه دوسلدرف خواسته است، رساله‌ی دکترایش را مورد بازبینی قرار دهند.
دانشگاه دوسلدرف، جایی که بیش از سی سال قبل وزیر علوم فعلی آلمان در آن تحصیل کرده است، کمیته‌ای ویژه تشکیل داده تا صلاحیت علمی خانم وزیر را یا تایید کند و یا عنوان و مدرک دکترا را از او پس بگیرد.