زندگى فلسطينيان در نوار غزه

“من ۱۹ سالمه و با پولى كه اينجا در ميارم مخارج زندگى همه خانوادم رو تامن مى كنم.” حمد ابو آذن، كمى قبل از راه بندان ارتش اسرائيل، به درون اتوموبيل مى پرد و مى گويد: “اونا فقط به ماشينايى اجازه عبور مى دن كه سه سرنشين داشته باشه. بنابراين، شما بايد منو با خودتون ببرين.” گفته حمد ابو آذن درست از آب درمى آيد، اتوموبيل سه سرنشينه ما با سرعتى بسيار كم از سنگرهاى ارتش اسرائيل در وسط خيابان، كه از كيسه هاى ماسه و سيم خاردار تشكيل شده مى گذرد، اما اتوموبيل بعدى كه فقط دو نفر در آن هستند مجبور به بازگشت مى شوند.

اين شغل حمد ابو آذن شده است، كه در يكى از اردوگاه هاى پناهندگان كه در همان نزديكى واقع است، زندگى مى كند. او از ساعت هشت صبح تا پنج بعدازظهر به كمك ديگران مى شتابد و از اين طرف به آن طرف مى رود و باز بر مى گردد و از اين راه پولى بدست مى آورد. پدرش سخت مريض است و چهار برادرش كوچكند و نمى توانند كار كنند. پس چاره ديگرى نمانده است بجز كار او و بدست آوردن پولى براى همه خانواده.

اين وضعيت روزى آرام در نوار غزه است. ده ها هزار فلسطينى اجازه يافته اند صبح زود از مرز اِرِتس عبور كرده و در اسرائيل به كار مشغول شوند. اين تنها پست كنترل از شهر غزه در شمال به طرف رفح در جنوب است. مقررات سه سرنشين براى هر اتوموبيل به تازگى وضع شده و اسرائيليان در توجيه اين وضعيت ، مسائل امنيتى را عنوان كرده اند.

فواز ابو سِته ، استاد دانشگاه شهر غزه، اين كنترل تعداد افراد هر خودرو را يكى از اقداماتى مى داند كه اسرائيليان بخاطر ايجاد رعب و وحشت در ميان شهروندان فلسطينى به كار مى برند. او مى گويد: “ همه اين اقدامات، بخشى از استراتژى اسرائيلى ها براى اعمال فشار بيشتر عليه فلسطينى ها و خرد كردن اونها ست. اونها مى خوان كارى كنند كه هيچكس احساس امنيت نكنه و نتونه آزادانه به جايى كه ميخواد بره . اونها به همه مشكوكند. همه رو اذيت مى كنن، چه دانشجويى كه مى خواد بره شهر غزه، سر كلاسش، چه يه كشاورز كه مى خواد گوجه فرنگى هاش رو ببره غزه بفروشه و يا ماهيگيرى كه مى خواد ماهى هاش رو از غزه ببره خان يونس. اونا همه رو اذيت مى كنن. بعضى وقتا اين جاده ساعت ها مسدود مى شه. نه راه رفت هست نه برگشت. اين يه شيوه استراتژيكه، كه از قبل روش فكر كردن. مى خوان به مردم بفهمونن كه اونها آزاد نيستند و ارتش اسرائيل همه اونها رو تحت نظر داره.”

ابو سته در دورانى كه آلمان هنوز به دو بخش تقسيم شده بود، در شهر لايپزيك دوران دانشگاهى اش را به پايان رساند و در حال حاضر، در دانشگاه الاظهر، يعنى يكى از ۵ دانشگاه نوار غزه، به تدريس در رشته اقتصاد مشغول است. ابو سته اهل خان يونس است، منطقه اى كه ديگر نمى توان گفت شهر است يا يك اردوگاه پناهندگان فلسطيني. منطقه اى كه در آن ۳۰۰ هزار فلسطينى در اردوگاه هاى پناهندگان در فضايى تنگ در كنار هم زندگى مى كنند.

او مى گويد: “اون وقت ها، خان يونس شهر كوچكى بود با مزارع اطرافش و ساحلى بسيار زيبا و رويايى، اما وقتى امروز از خان يونس رد مى شم،احساس خفگى مى كنم. دور شهر پر از اردوگاه پناهنده هاست. مردم راهى به ساحل ندارند. همه منابع آبى شهر در دست نيروهاى اسرائيله . خان يونس ديگه روى فاضلاب شهر شناور شده و همه اينها رو، اسرائيلى ها از قبل حساب كرده و به اجرا در مى آرن، هدفشون هم اينه كه شهر رو در يك روند تدريجى خفه كنند.“

از خان يونس تا اردوگاه پناهندگان رفح راه زيادى نيست. رفح در مرز مصر واقع است. اينجا سربازان اسرائيلى دائما به خانه هاى مردم حمله مى كنند و در جستجوى تونل هاى مخفى اى هستند كه از طريق آنها اسلحه و مهمات، مخفيانه از مصر به دست مبارزان فلسطينى مى رسد. حماح ابو آشو، جوان چهارده ساله اي، كه ۱۱ خواهر و برادر دارد، خود شاهد يكى از حملات اسرائيليان به خانه هاى فلسطينى براى تخريب تونل هاى احتمالى بوده است.

او در اين مورد مى گويد: “وقتى ما سربازاى اسرائيلى رو ديديم، كه با بيست تا تانك دارن نزديك مى شن، از خونمون فرار كرديم. اونا خونه همسايه ما رو اشغال كردند، بعد به طبقه بالاى خونه رفتند و از اونجا به جمعيتى كه جلوى خونه جمع شده بودند ، پنج ساعت تمام شليك كردند. بعد هم ديوار خونه رو خراب كردند و رفتند. “

وقتى از حماح ابو آشو، جوان چهارده ساله سوال مى شود كه نظرش راجع به سربازهاى اسرائيلى چيست، او و دوستانش شانه ها را بالا مى اندازند و مى گويند: “ما ديگه اونا رو هر روز مى بينيم. برا ما كارهاى اونا ديگه عجيب نيست.”

اين جواب جوانان فلسطينى براى فواز ابو سته استاد دانشگاه شهر غزه، نشانى خطرناك است، زيرا بى تفاوتى و بى احساسى اين جوانان را نسبت به آنچه در دور و برشان مى گذرد به نمايش مى گذارد. او در اين مورد مى گويد: “اين واكنش خطرناكيه كه يك نسل و بخصوص نسل جوان، نسبت به چنين اقدامات وحشيانه اى بى تفاوت بشند و براشون چنين اَعمالى عادى بشه.”

فرح ابو مَديين، كه نماينده مجلس است و تا چندى پيش وزير دادگسترى تشكيلات خودگردان فلسطين بوده، نسبت به اين اقدامات روزمره اسرائيلى ها به نكته ديگرى مى پردازد و آن هم حس تحقيرى ست كه در فلسطينيان ايجاد شده است. او در اين مورد مى گويد: “اسرائيلى ها ما رو حتى به عنوان دشمن هم قبول ندارند. وقتى كسى شش ساعت تمام و بدون كوچكترين دليلى در مقابل يك پست كنترل جاده بايد صبر كنه، وقتى من، به عنوان نماينده مجلس فلسطين، و با وجود داشتن اجازه نامه رسمي، حق عبور از پست هاى كنترل رو نداشته باشم تا به جلسه مجلس در رام اله برم، وقتى دخترم تازه بعد از چهار ماه انتظار، به همراه بچه هاش، حق رفتن پيش شوهرش در ساحل غربى رود اردن رو پيدا مى كنه، وقتى يكى از دوستاى من گريه كنان از هوش ميره، چون همه مزرعه ش رو ، يعنى همه سرمايه زندگى ش رو به زور تصاحب مى كنن، وقتى سربازاى اسرائيل خونه هاى ما رو خراب مى كنن و لوله هاى آب آشاميدنى رو مى شكنند. در چنين شرايطي، مردم احساس مى كنند كه هيچ حق انسانى ندارند. احساس مى كنند كه مثل يك حيوون، مثل يك حشره با اونا رفتار مى شه. اين بزرگترين خطريه كه اين اقدامات اسرائيليا براى ما بوجود آورده.”

و فرح ابو مديين، همين حس تحقير را عامل اصلى سوءقصدهاى انتحارى فلسطينى ها عليه اسرائيليان مى داند. و مى گويد: “من شخصا صد در صد مخالف سوءقصدهاى انتحارى هستم. اين سوءقصدها اين امكان رو به ارتش اسرائيل مى ده، تا باز به حمله هاى نظامى عليه ما ادامه بده. اين سوءقصد ها به وجهه جهانى ما لطمه مى زنن، حالا ديگه در جهان ما به عنوان نماد مبارزه براى آزادى و صلح مطرح نيستيم. در جهان ما رو تروريست مى شناسن. اما نظر من يكى كه مهم نيست. اكثر مردم فلسطين طور ديگه اى فكر مى كنن. اونا حملات هلى كوپتر هاى جنگى از نوع آپاچى اسرائيل و جت هاى جنگنده اف ۱۶ اين كشور رو مى بينن و بعد مى گن، اسرائيل به هر حال كار خودشو ادامه مى ده و سوءقصدهاى انتحارى، تنها اسلحه اى ست كه ما براى دفاع از خودمون در دست داريم.”