ساختار پنجاه و هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم برلین
۱۳۸۵ بهمن ۱۸, چهارشنبه
این جشنواره نه تنها یک حادثه‌ی مهم فرهنگی در شهر برلین و کشور آلمان می‌باشد، بلکه در طول برپایی آن اهمیتی جهانی کسب کرده است.
بیش از ۱۹ هزار بازدیدکننده حرفه‌ای از ۱۲۰ کشور در این جشنواره شرکت می‌جویند. که از میان آنها ۳۸۰۰ نفر روزنامه‌نگار هستند. با فروش تقریبی ۲۰۰ هزار بلیط و جذب بیش از ۴۰۰ هزار نفر تماشاچی در بیش از ۳۰ سالن سینما، جشنواره در میان دیگر فستیوال‌های بین المللی جایگاه نخست را به خود اختصاص می‌دهد.
امسال ۴۰۰ فیلم که بخش بزرگی از آن برای نخستین بار در این جشنواره عرضه می‌شوند، به نمایش در می‌آیند. این فیلم‌ها به لحاظ موضوعی و مدت زمانی و قالب‌های هنری دربرگیرنده تفاوت‌های آشکارند.
جشنواره برلین به بخش‌های متفاوتی با ویژگی‌های مشخص تقسیم می‌شوند. بخش مرکزی برلیناله (Wettbewerb) شامل فیلم‌های رقابتی است. امسال در اين بخش ۲۲ فیلم با یکدیگر برسرخرس طلایی و نقره‌ای به رقابت می‌پردازند.
گرچه برگزارکنندگان جشنواره سعی کرده‌اند مجموعه سالم و متناسبی از محصولات سینمایی کشورهای متفاوت را گرد آورند، ولی حضور فیلم‌های آلمانی، امریکایی، فرانسوی و ایتالیایی در این بخش چشمگیر است.
در بخش پانوراما (Panorama) که ترکیب رنگارنگی از فیلم‌های مستقل است، ۵۰ فیلم عرضه می‌شوند، که از آن میان ۲۶ فیلم برای نخستین بار در جشنواره امسال به دوستداران سینما عرضه می‌شوند.
بخش فیلم کودکان و نوجوانان که در دو قسمت فرعی برای کودکان از ۴ سال و برای نوجوانان از ۱۴ سال درنظر گرفته شده است، امسال سی سالگی خود را جشن می‌گیرد و یکی از بخش‌های ثابت جشنواره می‌باشد.
بخش دیگر مجمع و یا فروم (Forum) است. امسال فیلم هایی از ۳۱ کشور دراین بخش شرکت جسته‌اند، که شامل فیلم سرگرم کننده و مستند و آموزشی می‌باشند. دست اندرکاران جشنواره برلین با انتخاب فیلم‌هایی مشخص در این بخش برآنند که برتولیدات سینمایی در آینده تاثیر بگذارنند.
فیلم‌های آلمانی نیز برای علاقمندان دربخشی که نگاهی به گذشته دارد، به نمایش در می‌آیند. دربخش ویژه‌ای نیز به یاد کارگردان مشهور آلمانی راینر ورنر فاس بیندر(R. W. Fassbinder) سریال تلویزیونی به کارگردانی وی به نام میدان الکساندر که بر مبنای رمان آلفرد دوبلین ساخته شده است در ۱۴ قسمت به نمایش در می آید.
در جشنواره این دوره نیز به یاد و با تجلیل از آرتور پن (Arthur Penn)، کارگردان سرشناس و انتقادی امریکا، نه تنها خرس طلایی برای فعالیت سینمایی‌اش به وی اهدا می‌شود، بلکه در بخشی مستقل فیلم‌های او نیز به نمایش درمی‌آیند.
در کنار جشنواره برلین برای خلاقیت‌های جوانان نیز بخشی در نظر گرفته شده است. حدود ۵۰۰ جوان از سراسر دنیا در کارگاه فیلم به تبادل نظر و رقابت با یکدیگر می‌پردازنند.
شرکت ستارگان سینما در جشنواره برلین یکی از جذابیت‌های جشنواره و نشانه اهمیت آن می‌باشد. امسال برگزارکنندگان با دعوت از روبرت د نیرو، شارون استون، مات دمون، انجلینا جولی ، دانیل کرگ و دیگران برآنند که هر چه بهتر جنبه بین‌المللی جشنواره تجلی یابد.
در پایان باید با تاًسف به غیبت ایران در جشنواره امسال اشاره کرد. حضور فیلم‌های ایرانی در سال‌های گذشته برای خود دوستداران زیادی در خارج از کشور فراهم کرده بود. این غیبت به هر صورت در جشنواره احساس می‌شود و پرسش‌های فراوانی را بدنبال خود آورده است.
شهرام اسلامی، گزارشگر صداى آلمان در برلين