1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

سازمان گزارشگران بدون مرز: <br> سال گذشته سالی بسیار سخت برای مطبوعات ایران بود

مریم انصاری۱۳۸۷ فروردین ۲۳, جمعه

به نظر فعالان این سازمان، سال جدید در ایران شاید بهتر از سال گذشته نباشد. سخنان وزیر ارشاد در اوایل هفته گذشته برای مطبوعات، هنر و سینما یک تهدید جدی تلقی شد. با این حال گاهی در میان انبوهی خبر بد، خبر خوبی هم می‌رسد.

https://p.dw.com/p/DgOF
لوگوی سازمان گزارشگران بدون مرز

در این دوره یکی از مشخصه‌های اصلی در روش دولت نسبت به ناشران و دست اندرکاران مطبوعات، به گفته گزارشگران بدون مرز، اجرای مجموعه‌ی سیاست‌هایی است که وزارت ارشاد اسلامی از قبل تدارک دیده بود. رضا معینی، مسئول بخش ایران سازمان گزارشگران بدون مرز می‌گوید:

«این سیاست به طور مشخص یک، به اجرایی درآوردن بازوی اصلی وزارت ارشاد، یعنی هیات نظارت بر مطبوعات است که بیشترین تعداد روزنامه‌ها توسط این هیات توقیف شدند. این توقیف به دو شکل اصلی ادامه دارد. یک اینکه عملا اجازه‌ی مجوز به روزنامه‌ها داده نمی‌شود یا به صورت قطره‌چکانی داده می‌شود. دوم، به شکل مشخص توقیف نشریات به دلایل و بهانه‌های مختلف است.»

طی سالی که گذشت و در هفته‌های اول سال جدید مجموعا ۷۳ نشریه توقیف شدند. همراه با آن،‌ گروهی از روزنامه‌نگاران نیز تحت تعقیب قضایی قرار گرفتند. این فشار تنها محصول سیاست هیات نظارت و وزارت ارشاد اسلامی نبود:

«در کنار این مسئله اما وزارت اطلاعات، دادستانی ودادگاههای متفاوت، مانند دادگاه انقلاب، دادگاه ویژه، دادگاه روحانیت و دیگران نیز هستند که می‌توانند این مجموعه را تکمیل کنند و مسئله‌ی سرکوب را به پیش ببرند.»

گزاشگران بدون مرز اطلاعیه‌ای در مورد دستگیری اسماعیل جعفری، روزنامه‌نگاری که در بوشهر دستگیر شده، منتشر کرده است. رضا معینی می‌گوید، در حال حاضر هشت روزنامه‌نگار در ایران در زندان بسرمی‌برند که با همین آمار ایران همچنان بزرگترین زندان روزنامه‌نگاران در خاورمیانه است. وی می‌افزاید:

Iran Reporter Ohne Grenzen Reza Moini
معینی، مسئول بخش ایران گزارشگران بدون مرزعکس: rsf

«در مجموع دستگیری‌هایی که در ایران صورت می‌گیرد، به شکل عمومی دستگیری‌هایی است که بنابر قوانین بین‌المللی و قوانین ناظر بر حقوق بشر دستگیری‌های خودسرانه تعریف می‌شوند. دستگیری آقای محمد صدیق کبودوند هم در همین چارچوب است. آقای محمد صدیق کبودوند از لحظه‌ی دستگیری‌شان تا امروز هیچ گونه اتهامی به شکل مشخص علیه ایشان طرح نشده است.»

محمد صدیق کبودوند، رییس سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان نزدیک به ده ماه پیش دستگیر شد و قرار است در روزهای آینده محاکمه شود. معینی می‌گوید:

« این دادگاه می‌خواهد تشکیل بشود، درحالی که وکلا و خانواده‌ی آقای محمد صدیق کبودوند دقیقا از پرونده بی‌اطلاع‌اند. بر مبنای اتهامات و بازجویی‌هایی که از آقای محمد صدیق کبودوند شده است، موارد متعددی طرح شده است. به عنوان مثال: یک سری اتهامات مطبوعاتی و رسانه‌ای طرح شده است.»

به گفته رضا معینی در بازجویی‌هایی که از محمود صدیق کبود وند صورت گرفته، تنها به او اتهام زده نشده، بلکه تحت فشار قرار گرفته‌ است که "مثلا گزارشاتی را که این سازمان طرح می‌کند تکذیب شود یعنی مجموعه‌ی نقض حقوق بشر در کردستان در گزارشات ایشان بوده که به عنوان یک مورد اتهامی علیه ایشان طرح شده است.»

فعالان حقوق بشر می‌گویند با وجود همه خبرهای ناگوار ولی بعضی وقتها خبرهای خوبی هم می‌رسد، از جمله مثلا رفع توقیف روزنامه‌ی ئاشتی!

رضا معینی اضافه می‌کند:

«نه تنها این، بلکه دو سه مورد را هم باید اشاره کرد، چنانچه ما انتقاد می‌کنیم، چنانچه نقد می‌کنیم، این موارد را هم باید گوشزد کنیم. به عنوان مثال این که دو روزنامه‌نگار ایرانی که بیمار بودند به اینها اجازه‌ی مرخصی داده‌اند؛ آقای عمادالدین باقی و اجلال قوامی که در مرخصی استعلاجی بسر می‌برند. آقای قوامی چشم‌هایشان را عمل کردند و آقای عمادالدین باقی که تحت درمان هستند. در این موارد ما فکر می‌کنیم که قوه قضاییه باید دقت بیشتری انجام بدهد. ما فکر می‌کنیم اگر به مورد ئاشتی مثلا توجه کنیم، نه تنها ئاشتی، بقیه حدودا می‌توانم بگوییم نوزده روزنامه‌ای که توقیف شدند در سال گذشته، می‌توانند مثل ئاشتی به فعالیت‌های خودشان ادامه بدهند و بازانتشاری‌شان را به‌دست بیاورند. برای همین ما خواهان تجدید نظر در نگاه دادگاهها هستیم و به ویژه هیات نظارت که به شکل غیرقانونی این نشریات را توقیف می‌کند.»