سخنرانی روحانی در سازمان شانگهای و دیدار او با پوتین

حسن روحانی در سخنرانی خود در ۱۳ شهریور ۱۳۹۲ در سیزدهمین نشست سران سازمان همکاری شانگهای در بیشکک اعلام کرد که به معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌‌ای پایبند است و برای برخورداری از فن‌آوری صلح‌آمیز هسته‌‌ای تأکید ورزید.

رئیس جمهور ایران این سخنان را در حضور روسای جمهور چین و روسیه، اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد عنوان کرد. روحانی تحریم‌ها علیه ایران را "نامشروع، غیرقانونی و بی‌رحمانه" خواند که به منظور مختل کردن روند توسعه ایران انجام می‌گیرند و شهروندان عادی و بی گناه را هدف قرار داده‌اند. وی همچنین درباره بحران سوریه گفت، این مسئله تنها از مسیر سیاسی و گفت‌وگو بین دولت سوریه و مخالفان آن و بدون دخالت نظامی خارجی قابل حل است.

روحانی در سخنرانی خود به آمریکا و غرب نتاخت

حسن روحانی در ادامه صحبت‌های خود به "مناسبات استعماری کهن برخی قدرت‌ها" هم اشاره کرد که به "زبان زور" سخن می‌گویند.

کارشناسان و تحلیل‌گران محلی در گفت‌وگو با دویچه‌وله تاکید کردند که سخنان رئیس جمهور ایران با سخنرانی‌های قبلی احمدی‌نژاد در اجلاسیه‌های سازمان همکاری شانگهای تفاوت داشت و او در اظهارات خود بیشتر مشکلات و حقوق مردم ایران و هم‌چنین سیاست‌های راهبردی کشورش را تشریح کرد.

آنها یادآور شدند که برخلاف احمد‌ی‌نژاد که در نشست‌های سازمان همکاری شانگهای همیشه از آمریکا و دولت‌های غربی به شدت انتقاد می‌کرد، روحانی موضع‌گیری مستقیمی علیه آمریکا و غرب نکرد.

ملاقات روحانی با پوتین

روحانی در عصر روز جمعه ۲۲ شهریور ۱۳۹۲ در حاشیه نشست سازمان همکاری شانگهای، با پوتین دیدار کرد. این دیدار در دومین روز سفر روحانی به قرقیزستان انجام گرفت.

روحانی در ملاقات با پوتین گفت: «کشور روسیه به عنوان همسایه بزرگ ایران همواره مورد توجه همه دولت‌ها در ایران بوده و دولت جدید نیز در صدد توسعه و گسترش این روابط در تمامی عرصه‌هاست.» رئیس جمهوری ایران تاکید کرد که ایران خواهان حل و فصل سریع مسئله هسته‌ای در چارچوب مقررات بین‌المللی است. وی تصریح کرد که روسیه در زمینه حل مسئله هسته‌ای ایران قدم های مهمی را در گذشته برداشته است.

در نشست سازمان همکاری شانگهای، ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه نیز در قبال برنامه هسته‌ای ایران صریحا گفت که استفاده از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای حق مسلم ایران است و روسیه از تصمیم ایران برای شفافیت در برنامه هسته‌ای خود استقبال می‌کند.

پوتین در ملاقات با روحانی، در خصوص مسئله هسته‌ای ایران گفت: «ما از مجموع نظراتی که در عرصه جهانی پیرامون برنامه هسته‌ای ایران مطرح است اطلاع داریم، اما باید این را هم در نظر داشت که ایران همسایه ماست، همسایه خوب ما و کسی نمی‌تواند همسایه‌های کسی را انتخاب کند.»

موضوع اس ۳۰۰ و احداث فاز دوم نیروگاه بوشهر طرح نشد

برخی از موضوع‌های مهم که پیش از این در رسانه‌های روسیه عنوان شده بودند، در دیدار پوتین و روحانی مطرح نشدند. پیش از این برخی از روزنامه‌های روسیه از شکایت ایران در ژنوعلیه کمپانی "روس آبارون" و درخواست غرامت ۴ میلیارد دلاری ایران خبر داده‌ بودند. براساس قرارداد سال ۲۰۰۷ بین دو کشور قرار بود روسیه سامانه دفاعی موشکی اس ۳۰۰ را به ایران تحویل دهد اما روسیه به دلیل تحریم‌های سازمان ملل، از تحویل این سامانه موشکی به ایران سرباز زد.

خبرگزاری ریا نووستی همچنین از قول دمیتری پسکوف، دبیر مطبوعاتی رییس جمهور روسیه نوشته است پوتین و روحانی در دیدار خود در بیشکک، مسئله احداث فاز دوم نیروگاه بوشهر را مورد بحث و مذاکره قرار ندادند.

از جمله موضوع‌هایی که در چارچوب نشست و دیدارهای روسای سازمان همکاری شانگهای مطرح شد، تاسیس خط راه‌آهن میان ۵ کشور عضو سازمان همکاری شانگهای بود. این طرح را آلمازبک آتمبایف، رئیس جمهور قرقیزستان عنوان کرد. بر اساس طرح پیشنهادی قرقیزستان کشورهای چین، قرقیزستان، تاجیکستان، افغانستان و ایران می‌توانند از طریق راه آهن به یکدیگر متصل شوند.