سرمایه گذاری آذربایجان در صنایع اروپائی

الهام علی‌اف رئیس‌جمهور آذربایجان، در گفت‌وگوئی با تایمز‌مالی گفت: "ما تلاش خواهیم کرد که درآمدهای نفتی خود را در رشته‌های مطمئنی که سود بیشتری به دست می‌دهند سرمایه گذاری کنیم، از جمله در شرکت‌های اتحادیه اروپا".

در پی افزایش درآمدهای نفتی، دولت آذربایجان، مثل سایر کشورهای نفت‌خیز، صندوق ویژه‌ای ایجاد کرد که مازاد درآمدهای نفتی در آن ذخیره می‌شود. موجودی این صندوق، در حال‌حاضر به ۲ میلیارد دلار رسیده است، اما براساس پیش‌بینی دولت، این ذخیره ظرف سال‌های آینده تا ۲۰۰ میلیارد دلار نیز خواهد رسید.

رئیس جمهور آذربایجان، در زمانی به خرید سهام شرکت‌های اروپائی تمایل نشان می‌دهد که برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا، به ایجاد مکانیزم‌هائی برای جلوگیری از نفوذ دولت‌های بیگانه در صنایع خود می‌اندیشند. به عنوان نمونه، در بهار امسال، آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، دستور ایجاد مرکزی را در برلین صادر کرد که کارش کنترل سرمایه گذاری دولت‌های خارجی در صنایع حساس این کشور است.

نگرانی دولت‌های اروپائی آن است که دولت‌های خارجی با سرمایه گذاری روی صنایع آن‌ها، از نفوذ سیاسی برخوردار شوند. در آلمان، بیش از همه بر این نکته تاکید می‌شود که دولت‌های خارجی نباید روی صنایع استراتژیک، مثل صنایع تسلیحاتی سرمایه گذاری کنند.

"شاهمر موسوم‌اف" رئیس صندوق ذخیره درآمد‌نفتی آذربایجان، در واکنش به این نگرانی‌ها گفت: "ما اهداف سیاسی را دنبال نمی‌کنیم، بلکه قصدمان جذب سود مناسب است". صندوق ذخیره نفتی آذربایجان، تاکنون تنها روی خرید اوراق قرضه دولتی کشورهای اروپائی سرمایه گذاری کرده است. دویچه بانک و بانک اعتبارات سویس ماموریت اداره سرمایه این کشور را به عهده گرفته‌اند.

علی‌اوف در مصاحبه با تایمزمالی اظهار داشت که کشورش مایل به تامین گاز و نفت اروپا است. وی گفت: "ما ثابت کرده‌ایم که تولیدکننده قابل اعتمادی در زمینه نفت و گاز هستیم. با درآمد حاصل از مواد خام، قصد توسعه اقتصاد کشورمان را داریم و نمی‌خواهیم از منابع خود برای اهداف دیگر استفاده کنیم".

اظهارات رئیس‌جمهور آذربایجان با استقبال محافل سیاسی ااتحادیه اروپا روبرو شد. کشورهای عضو اتحادیه، در حال‌حاضر، برای تامین سوخت خود، به شدت به روسیه وابسته‌اند و همواره نگران آن هستند که مسکو برای تحقق اهداف سیاسی خود روزی از این اهرم فشار استفاده کند.

بنا به گفته علی‌اوف، آذربایجان از طرح پر سروصدای خط لوله گاز نابوکوف پشتیبانی می‌کند. این خط لوله ۳ هزار و ۳۰۰ کیلومتری، در صورت احداث، گاز آسیای مرکزی را، از طریق ترکیه، به اتریش متقل می‌کند. به این ترتیب، وابستگی اروپا به گاز روسیه کاهش خواهد یافت. آسیای مرکزی دارای دومین ذخیره گاز جهان است.

خط لوله نابوکوف، در عین حال با مخالفت روسیه و آمریکا روبرو است. روس‌ها نگران از دست دادن نفوذ خود بر اروپا هستند و آمریکائی‌ها مایل نیستند که گاز ایران از این طریق به اروپا صادر شود. شرکت‌های انرژی رومانی، بلغارستان، مجارستان و اتریش، وظیفه اجرای این طرح را به عهده گرفته‌اند.

آذربایجان متحد نزدیک آمریکا در منطقه است، اما همواره می‌کوشد مناسبات خود را با اتحادیه اروپا نیز گسترش دهد. علی‌اوف، در مصاحبه خود، حتی آمادگی کشورش را برای پیوستن به اتحادیه اروپا اعلام کرد.

همزمان با ابراز تمایل آذربایجان به سرمایه گذاری در اروپا، اداره مرکزی آمار آلمان اعلام کرد که این کشور در هشت ماهه نخست سال جاری ۶۳۷ میلیارد و ۵۰۰ میلیون یورو کالا صادر کرده است. این حدود یازده درصد بیش از هشت ماهه مشابه سال گذشته بود. افزایش صادرات، سبب تحرک اقتصاد آلمان و بهبود وضعیت اشتغال در این کشور شده است.