1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

سرنوشت جنبش کارگری و جشن آن در آلمان نازی

AA۱۳۹۲ اردیبهشت ۱۰, سه‌شنبه

ناسیونال سوسیالیست‌ها به نام تمام ملت آلمان سخن می‌گفتند و از جنبش مستقل کارگری نفرت داشتند. آن‌ها با شگردهای گوناگون، از مغزشویی و تبلیغ گرفته تا تهدید و کشتار، قدرت خود را بر جنبش کارگری بسط دادند.

https://p.dw.com/p/18PnX
عکس: picture alliance/akg-images

هنگامی که حزب ناسیونال سوسیالیسم به رهبری آدولف هیتلر قدرت را در آلمان به دست گرفت و "رایش سوم" را پایه گذاشت، تلاش کرد سلطۀ خود را بر تمام ارکان جامعه گسترش دهد. تسلط بر جنبش کارگری از اهداف مهمی بود که نازی‌ها از دیرباز دنبال می‌کردند.

در آوریل ۱۹۳۳ رژیم نازی خود را برای برپایی جشن اول ماه مه آماده می‌کرد. در هر جمع و مؤسسه‌ای، همه مردم از کوچک و بزرگ در حال تمرین سرود بودند و خود را برای شرکت در مراسم آماده می‌کردند. مأموران نازی کوی و برزن را با نوارهای رنگین و به ویژه پرچم‌های مزین به "صلیب شکسته" آرایش کرده بودند.

یوزف گوبلز، وزیر تبلیغات رژیم نازی و یار نزدیک هیتلر، روز اول ماه مه را "جشن تمام خلق" خوانده بود. نازی‌ها قصد داشتند، با بهره‌برداری از "روز کارگر"، زحمتکشان را به سوی خود جلب کنند. در این زمان بیشتر تشکلات کارگری زیر نفوذ کمونیست‌ها و سوسیال‌دموکرات‌ها بودند.

هیتلر و هیندنبورگ در مراسم اول ماه مه ۱۹۳۳ در برلین
هیتلر و هیندنبورگ در مراسم اول ماه مه ۱۹۳۳ در برلینعکس: picture-alliance/akg-images

جشن کارگران در سراسر جهان

با این که جنبش کارگری آلمان، مانند کارگران سراسر جهان، هر سال روز اول ماه مه را جشن می‌گرفتند، اما این روز هنوز از سوی دولت به عنوان تعطیل رسمی پذیرفته نشده بود. کارگرانی که دست از کار می‌کشیدند، معمولا مرخصی می‌گرفتند یا از دستمزد یک روز خود چشم‌پوشی می‌کردند.

رژیم نازی به رهبری هیتلر، اولین دولتی بود که "روز کارگر" را در آلمان به عنوان روز تعطیل به رسمیت شناخت. حکومت که به تازگی زمام امور را به دست گرفته بود، در بخشنامه‌ای به تاریخ ۷ آوریل، روز اول ماه مه را در سراسر کشور "تعطیل عمومی" اعلام کرد. دستگاه‌های تبلیغاتی، دستمزد یک روز کامل را "هدیه" رژیم به طبقه کارگر قلمداد کردند.

خانه‌های تزئین شده در برلین به مناسبت اول ماه مه ۱۹۳۳ در برلین
خانه‌های تزئین شده در برلین به مناسبت اول ماه مه ۱۹۳۳ در برلینعکس: picture-alliance/Imagno

"حزب ناسیونال سوسیالیسم کارگران آلمان" در روز اول ماه مه در سراسر کشور راه‌پیمایی‌های چشمگیر و گردهمایی‌های بسیار پرشکوهی به راه انداخت که سازمان‌های وفادار به حزب نازی در رأس تمام آن‌ها قرار داشتند: جوانان هیتلر، یگان‌های اس اس SS و گردان‌های اس آ SA. این معرکه در شرایطی به نمایش گذاشته شد، که در روزهای پیش از آن مأموران نازی فعالان کارگری بی‌شماری را دستگیر کرده بودند.

گردهمایی اصلی رژیم در برلین برگزار شد که در آن شخص پیشوا، آدولف هیتلر، سخنرانی کرد. فرستنده‌های رادیویی صدای او را به هر گوشه کشور رساندند. جنجال و هیاهوی این مراسم با سرودخوانی و رژه نمایشی جنگنده‌ها و سرانجام آتش‌بازی در دورترین روستاهای آلمان طنین انداخت. رژیم فرصتی یافته بود که تمام قدرت و هیبت خود را به تمام مردم آلمان نشان دهد.

نیرنگ رژیم برای غصب "روز کارگر"

کمتر کسی از هدف واقعی رژیم نازی در برگزاری مراسم جشن کارگری در این ابعاد عظیم خبر داشت. گوبلز، وزیر تبلیغات هیتلر، در دفتر خاطرات روزانه خود نوشته بود: «اول ماه مه را هرچه پرشکوه‌تر برگزار می‌کنیم. روز بعد می‌توانیم دفتر سندیکاها را اشغال کنیم.»

اتحادیه‌های کارگری هنوز در سراسر کشور فعال بودند و قدرتی بزرگ شناخته می‌شدند. آن‌ها هم از سلطه دولت و هم از نفوذ کارفرمایان برکنار بودند. سران نازی که خود را برای سلطه بر تمام ارکان کشور آماده می‌کردند، نمی‌توانستند هیچ نیروی مستقلی را در کشور بپذیرند. آن‌ها می‌دانستند که تشکل‌های مستقل کارگری می‌توانند با آکسیون‌های اعتراضی مانند اعتصاب، با تصمیمات خودسرانه دولت مخالفت کنند.

واقعیت تلخ این است که "شورای سراسری اتحادیه‌های کارگری آلمان" در فوریه ۱۹۳۳ خود را "بی‌طرف" دانست، درحالی که در همان زمان گروه‌های ضربت نازی‌ها، در کوی و برزن به پیگرد فعالان کمونیست و چپ‌گرا می‌پرداختند. کنفدراسیون کارگری حتی از اعضای خود خواست که در جشن‌های اول ماه مه زیر پرچم نازی‌ها، شرکت کنند.

همان طور که از پیش برنامه‌ریزی شده بود، مأموران نازی در اقدامی هماهنگ روز دوم ماه مه به باشگاه‌ها و چاپخانه‌ها و دفاتر تشکل‌های کارگری یوش بردند و تمام آن‌ها را به اشغال خود در آوردند. بسیاری از فعالان و تلاشگران جنبش کارگری دستگیر و روانه زندان شدند.

میتینگ ناسیونال سوسیالیست‌ها در شهر ناومبورگ به مناسبت اول ماه مه ۱۹۳۳
میتینگ ناسیونال سوسیالیست‌ها در شهر ناومبورگ به مناسبت اول ماه مه ۱۹۳۳عکس: picture-alliance/akg-images

"جبهه کار آلمان"

رژیم نازی در برابر سندیکاهای مستقل و آزاد کارگری، تشکیلات خود را بنیاد گذاشت. روز دهم مه ۱۹۳۳ رژیم تأسیس نهادی را به نام "جبهه کار آلمان" اعلام کرد و از تمام کارگران دعوت کرد که در آن عضو شوند.

اتحادیه نوبنیاد "جبهه کار آلمان" گفته بود که قصد دارد از منافع طبقه کارگر دفاع کند، اما هدف واقعی آن عبارت بود از کنترل کارگران و جلب آن‌ها به اهداف حزب نازی.

نازی‌ها از کارفرمایان نیز خواستند که به "جبهه کار آلمان" وارد شوند. از این پس این تنها تشکیلاتی بود که زیر نظارت عوامل رژیم فعالیت می‌کرد و قرار بود همزمان از منافع کارگران و کارفرمایان دفاع کند!

ورود به "جبهه کار آلمان" به ظاهر داوطلبانه بود، اما عملا همه مجبور به عضویت در آن بودند. در سال ۱۹۴۲ اعلام شد که این تشکیلات ۲۵ میلیون نفر عضو دارد و با این حساب بزرگترین نهاد در سراسر "رایش سوم" است.

یک سال بعد از تاسیس جبهه کار آلمان، یعنی در اول مه سال ۱۹۳۴ این روز تاریخی دیگر نه "جشن کارگر" بلکه به عنوان "جشن سراسری مردم آلمان" خوانده شد.

در آلمان از روز دوم مه ۱۹۳۳ دیگر کسی از "روز کارگر" سخن نگفت. بدین سان آدولف هیتلر موفق شده بود نیروی بزرگی را فلج کند که می‌توانست روزی در برابر قدرت اهریمنی او عرض اندام کند.

پرش از قسمت در همین زمینه

در همین زمینه

نمایش مطالب بیشتر