سرود شادى شيلر و سمفونى صلح بتهوون در تالار وحدت

مصاحبه اى با خانم نسرين ناصحى، سوليست و خواننده سوپرانو گروه كر تالار وحدت درباره اين اجرا داشتيم

مصاحبه: مهیندخت مصباح

دویچه وله: خانم ناصحی، اجرای شما و استقبال مردم از سنفونی شماره ۹ بتهوون چگونه بود؟

نسرين ناصحی: اجرای ما، بخصوص اجرای گروه کر، خیلی خوب بود. البته ما قبلا روی آن کار کرده بودیم و ۵ سال پیش هم فانتزی کرال بتهوون اجرا شده بود که آقای نصیر حیدریان رهبری کرده بودند و کرال را خیلی خوب آماده کرده بود. فانتزی کرال اثر بتهوون است، ولی بر تم همین سنفونی ۹ نوشته شده است. در واقع کاملا مثل آن نبود، ولی خیلی از کلماتش، متن‌اش و ملودی اش شباهت بسیاری به اين داشت. یعنی بتهوون براساس سنفونی ۹ آنرا نوشته بود. امسال هم که ما خیلی خوب کار کردیم. چون زمینه ی قبلی داشتیم و بسیار خوب این قطعه درآمد. البته خود آقای رهبری در مورد سازهای ارکستر خیلی کار و خیلی تلاش کردند. با سازهاى بادى وزهى هم خیلی کار کردند و بهرجهت اجرای بسیار خوبی بود.ميتوان گفت به نسبت ارکستر سنفونی تهران این اجرایی خوب و قابل قبول بود.

دویچه وله: چند شب برنامه اجرا شد؟

نسرين ناصحی: پنج شب. البته قرار بود هفت شب باشد که همان پنج شب اجرا شد. در این پنج شب هم همه ی سالن پر بود و تمام بلیط ها هم فروش رفت و مردم خیلی استقبال کردند.

دویچه وله: در خبرها آمده مردم آنقدر خوششان آمده و به وجد آمده بودند که حتا زمانی که می بایست سکوت می کردند تا تمرکز ارکستر و خواننده بهم نخورد، بازهم کف می زدند. از این دیدنی ها و شنیدنی هایتان بگویید.

نسرين ناصحی: می دانید هر سنفونی چهار موومان دارد و نباید وسط موومان ها دست زد. چون هر موومان قطعه ای مجزا نیست، بلکه یک قطعه است که در یک سنفونی کامل اجرا می شود. اما، مردم نمی دانند. متاسفانه من تا حالا هر کنسرتی رفته ام در تالار رودکی یا تالار وحدت، از زمانی که یادم می آید، از زمانی که بچه بودم، دیده ام که مردم میان مومان‌ها دست می زدند. این بعلت نداشتن اطلاعاتشان بوده و نه اینکه بخواهند تشویق بکنند یا به وجد آمده باشند. از شب سوم اجرا، با بلندگو اعلام کردند که وسط موومان ها دست نزنید تا این قطعه بطور کامل تمام بشود و بعد تشویق کنید.

دویچه وله: کمی برای شنوندگانی که از سنفونی شماره ی ۹ که انقدر معروفیت دارد و به آن سنفونی کرال یا سنفونی صلح هم می گویند، بیشتر توضیح بدهید تا كسانى كه علاقمند هستند،بيشتر آشنا شوند.

نسرين ناصحی: سنفونی ۹ بقول عده ای اوج کار بتهوون است که واقعا می توان گفت در آن تمام احساس، تکنیک و تمام معلومات بتهوون متجلی شده و زمانی نوشته شده که بتهوون کر بوده و نمی شنیده است. بخاطر همین تا حدودی برای آواز مشکل نوشته شده و حتا حالت سازی دارد. یعنی پاساژهایی که هست، اینها به حالت این است که ساز اینها را اجرا کند، در حاليكه برای صدای خواننده نوشته شده است. از این نظر خیلی مشکل است. با اینکه می گویند که در دنیا کسانی هستند که خیلی از اپراهای مشکل و سنگین را اجرا می کنند، ولی برای خواندن بتهوون واقعا باید بتهوون خوان بود. البته همه جای دنیا سنفونی ۹ هر سال اجرا ميشود و امسال هم در ایران هم اجرا شد و امیدوارم به اسامی آن کشورها نام ایران هم اضافه بشود و در سالهای آتی بتوانیم این اثر را بشنویم که البته هربار هم مسلما کیفیت بالاتر خواهد رفت.

دویچه وله: آن چهارنفری که بعنوان تک خوان برنامه را اجرا کردند، کی ها بودند؟

نسرين ناصحی: یک باریتون بود که آقای هادی قضاتلو بودند. ایشان گویا در اتریش تحصیل می کنند که آقای رهبری ایشان را انتخاب کرده بود که به ایران آمدند. قبلا شاگرد خانم آریازند بودند در ایران که چندسال است رفته اند آنجا و دارند کار می کنند و خوب هم کار کرده بودند. بعد تنوراین قطعه بود که آقای خسرو محصوری اجرا کردند. ایشان هم مثل اینکه سالیانی در لندن زندگی می کردند و قبل از اینکه به ایران بیایند چندسال قبل با آقای رهبری ملاقاتی در لندن داشتند. آمدند ایران و خواندند.. بعد متزو سوپرانو بود که خانم گیتی خسروی بودند. براي سوپرانو هم با خانم زنگنه صحبت شده بود، ولی چون ایشان سفری به امریکا داشتند و یکمقدار زمان تمرین های گروه ارکستر با سولیست ها باهم تلاقی پیدا کرده بود نگران بودند که مبادا خانم زنگنه نرسند. در نتيجه از ۲ سوپرانو استفاده کردند. یعنی خانم شقایق الهیاری بهمراه خانم زنگنه.

دویچه وله: مشکلی برای تک خوانی خانمها ایجاد نشده بود؟

نسرين ناصحی: در ایران اجرای ۳ خانم با هم اشکالی ندارد. یعنی وقتی ۳ خانم با هم اجرا بکنند، گویا این مسئله از نظر شرعی دیگر حل می شود. ضمنا ‌این قطعه طوری نوشته شده که صدای خانمها تنها نیست. همیشه صدای تنور و باریتون زیر صدای سوپرانو و متزو قرار دارد. صدای تنها ندارد و برای همین مشکل شرعی هم نداشت.

دویچه وله: چقدر طول کشید تا تمرین ها را انجام دادید؟

نسرين ناصحی: ما تقریبا سه هفته ی کامل تمرین می کردیم که حدودا یکساعت هم به زمان کاری مان اضافه شده بود. یک هفته می آمدیم و با شدت کار می کردیم که نتیجه ی خیلی خوبی داد. ارکستر هم خیلی خوب بود، ولی بخصوص گروه کر خیلی درخشید.

دویچه وله: الان میانگین سنی گروه کر چقدر است ؟

نسرين ناصحی: همه جای دنیا به این صورت است که یک آدم ۱۸ ساله وقتی توی یک گروه کر می خواند کنار یک آدم ۷۰ ساله می ایستد. چون صدا واقعا عضوی ست که دیرتر از بقیه اعضای آدمی پیر می شود و وقتی آدم با هم می خواند و صداها درهم می پیچد، دیگر آن مشکل را ندارد. ولی در اینجا فکر می کنم که مسن ترین مان شاید حدود ۵۸ـ ۵۷ ساله باشد و جوانترین مان هم همان ۱۹ـ ۱۸ ساله. میانگین اش چیزی حدود ۳۰ سال است.

دویچه وله: از نظر پوشش چی، چه جوری شما، خانمها یا آقایان لباس پوشیده بودید؟

نسرين ناصحی: ما خانمها مثل همیشه مانتو تن مان بود. البته مثل همیشه با مانتوی مشکی و با مقنعه ی مشکی. ولی مدتهاست که قرار است برای ما یک لباس فورم تهیه کنند. خلاصه مقنعه هایی یک شکل داشتیم که یک نوار زرد رنگ یا نخودی رنگ بالایش بود و مانتوی مشکی. یعنی لباس با فرم خاصی نبود. آقایان هم کت و شلوار مشکی با پیراهن سپید.

دویچه وله: الان فعاليت هاى هنرى خود شما، بعنوان یک خواننده و هنرمند قدیمی تالار به چه قرار است؟

نسرين ناصحی: من بهمراه خانم شهلا میلانی در جشنواره های فجر و گل یاس شرکت می کنم و برای بانوان برنامه داریم. در این برنامه ها موسیقی کلاسیک می خوانیم، کلاسیک ایرانی، و سعی می کنیم موسیقی کلاسیک را به مخاطبانمان بشناسانیم. تا حدی هم موفق بوده ایم. مردم هم خیلی دوست دارند. چون بیشتر یا موسیقی ایرانی می شنوند یا موسیقی اصیل و یا گاهی محلی. ولی این اجراهای ما سبب می شود که یکمقدار اپرا را بشناسند، لیدها یا قطعات آوازی را بشناسند و با موسیقی کلاسیک هم آشنا بشوند. بهرجهت در این زمینه کار می کنیم.