سفر مرکل به استونی
۱۳۸۷ شهریور ۵, سه‌شنبه
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان در نخستین سفر خود به استونی، روز سه‌شنبه، ۲۶ اوت وارد تالین، پایتخت این کشور شد. استونی دومین ایستگاه از سفر جاری مرکل است. او روز دوشنبه در استکهلم با رهبران سوئد دیدار و گفتوگو کرد. گرچه این سفر از قبل برنامه‌ریزی شده بود، اما حوادث اخیر در قفقاز و شکاف میان غرب و روسیه بر سر رویکرد این کشور در قبال گرجستان، دستور کار آن را تغییر داده است.
مرکل در استونی نیز همچون سوئد کوشید تا رهبران این کشور را متقاعد کند اتحادیه‌ی اروپا را در یافتن موضعی مشترک در قبال روسیه یاری دهند.
مواضع متفاوت در اتحادیه‌ی اروپا
کشورهای شرق اروپا به علاوه سوئد خواهان برخورد شدید با روسیه، قطع گفتگوی اتحادیه‌ی اروپا با این کشور و نیز پذیرش هر چه سریعتر گرجستان در ناتو هستند. این در حالی است که کشورهای بزرگ اتحادیه‌ی اروپا با توجه به سهم روسیه در تامین انرژی اروپا و نیز نقش این کشور در سازمان‌های بین‌المللی و تحولات جهانی، بر لزوم ادامه‌ی گفتگو با آن تأکید دارند. قرار است رهبران اتحادیه‌ی اروپا روز دوشنبه، اول سپتامبر، برای هماهنگ‌کردن مواضع خود در قبال روسیه و رسیدن به رویکردی مشترک در قبال این کشور، در بروکسل جلسه‌ی فوق‌العاده تشکیل دهند.
استونی از کشورهای همجوار با روسیه است و یک سوم جمعیت آن روس‌تبار هستند. در آوریل سال ۲۰۰۷، انتقال مجسمه‌ی سرباز گمنام، که یادآور جنگ شوروی علیه آلمان بود، به نقطه‌ای در خارج از مرکز پایتخت، خشم اقلیت روسی استونی را برانگیخت و تظاهراتی خونین را در پی آورد.
به نوشته‌ی یک روزنامه‌ی آلمانی، توماس ایلوس، رئیس جمهور استونی، به ویژه پس از حوادث قفقاز، از ناتو انتقاد کرده است که این سازمان هیچ طرح و برنامه‌ی آماده‌ای برای مقابله با حمله مشابه روسیه به کشورهای سه‌گانه‌ی بالتیک (استونی، لیتونی و لیتوانی) ندارد.
مرکل پس از دیدار با آندروس آنسیپ، نخست‌وزیر استونی ضمن رد انتقاد یادشده، گفت که اتحادیه‌ی اروپا همکاری با گرجستان را تشدید خواهد کرد. او در این رابطه به امکاناتی همچون شرکت فعال‌تر اتحادیه در بازسازی گرجستان اشاره کرد. آنسیپ نیز از امکانات مختلف و از جمله ایجاد تسهیلات در صدور ویزا برای اهالی گرجستان سخن گفت. لزوم تسریع در پذیرش گرجستان و اوکرائین به درون سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) نیز، از دیگر تاکیدات نخست‌وزیر استونی بود. مرکل ضمن استقبال از این پذیرش، بار دیگر توافق بخارست میان سران ناتو را یادآور شد که به موجب آن، عضویت دو کشور یادشده در ناتو در آینده‌ای نزدیک متحقق نخواهد شد.
لزوم ادامه‌ی گفتگو با مسکو
صدراعظم آلمان در ادامه‌ی اظهاراتش، بار دیگر بر لزوم ادامه‌ی گفتگو میان اتحادیه‌ی اروپا و روسیه تأکید کرد و در عین حال صریحاَ خواهان خروج کامل نیروهای روسی از گرجستان شد. او همچنین از مصوبه‌ی دیروز مجلس روسیه که در آن استقلال استیای جنوبی و آبخاز به رسمیت شناخته شده است،انتقاد کرد و آن را مغایر حقوق بین‌الملل دانست.
مرکل در جریان دیدار روز گذشته‌اش از سوئد ابراز امیدواری کرده بود که دیمتری مدودیف، رئیس جمهور روسیه این مصوبه را امضا نکند. مدودیف اما روز سه‌شنبه با نظر مجلس روسیه هم‌آوا شد و عملاَ بر خواست جدایی‌طلبانه‌ی آبخاز و استیای جنوی مهر تأیید نهاد. این اقدام احتمالاَ سردی و تنشی بیشتری را در روابط مسکو و غرب دامن خواهد زد و اتخاذ موضع در قبال آن یکی از نکات محوری اجلاس سران اروپا در روز اول سپتامبر را تشکیل خواهد داد. مرکل در استونی در واکنش به اقدام روسیه در به رسمیت‌شناختن آبخاز و اوستیای جنوبی، آن را کاملاَ غیرقابل قبول توصیف کرد و گفت که موضع اتحادیه‌ی اروپا نیز در همین راستا خواهد بود.
قبل از اقدام اخیر روسیه، اعلام شده بود که در سفر دوره‌ای آنگلا مرکل به روسیه در روز دوم اکتبر، بر خلاف روال همیشگی، نه شماری از وزیران، بلکه تنها ۴ وزیر او را همراهی خواهند کرد. این تصمیم نشانه‌ای از سردی روابط تلقی می‌شود. این که اقدام جدید مسکو در به رسمیت‌شناختن جدایی دو ایالت گرجستان از این کشور تا چه حد دیدار مرکل از روسیه را با سردی و تنش بیشتری همراه کند، سؤالی است که پاسخ به آن احتمالاَ آن تابعی خواهد بود از موضعی که سران اتحادیه‌ی اروپا در اجلاس روز دوشنبه آینده اتخاذ خواهند کرد.