سنت‌هایی که مدارا با خشونت را می‌طلبند

مهرنوش اعتمادی از فعالان مدنی اصفهان در گفتگو با دویچه‌وله از ویژگی‌های این شهر و طرز فکر سنتی مردم و زنان آن می‌گوید.

دویچه وله: ویژگی‌های شهر اصفهان در مواجهه با مسائل زنان چیست؟

مهرنوش اعتمادی: اصفهان خیلی سنتی و مذهبی است و الگوی رایج، مادر و همسر خوب است. یعنی زنی که در خانه بماند. نسل گذشته‌ی زن‌های اصفهانی از این موضوع خیلی آسیب دیده‌اند و در نتیجه دختران خود را تشویق می‌کنند که وارد مشاغل و جامعه شوند. الان حجم خانم‌هایی که خارج از خانه کار می‌کنند در اصفهان زیاد است. البته مثلا موقعیت اصفهان با رشت قابل مقایسه نیست. فضای شهرما، کماکان سنتی است.

زنان اصفهانی به‌طور اخص با چه مشکلاتی روبرو هستند؟

مشخص‌ترین مشکل ما در اصفهان در حوزه قانونی و سنتی مربوط به ازدواج و طلاق است. دیدگاه سنتی و مذهبی در این شهر غالب است. مثلا در اصفهان، دید نسبت به زن مطلقه خیلی بد است و برخورد سیستم قضایی با زنان خواهان طلاق، وحشتناک است. ما تحقیق کردیم و دیدیم طلاق بعد از حضانت فرزند مشکل اصلی زنان اصفهانی است.

چه پیشنهادهای عملی از سوی فعالان حقوق زن در این شهر ارائه می‌شود؟

پیشنهاد عمده‌ی ما، تغییرقوانین است. مثلا اینکه به زن حق طلاق داده شود. الان زن‌های خواستار طلاق، هنگام ورود به دادگاه باید طبق قانون عسر و حرج، مسائل خانوادگی خود را دنبال کنند و قضات، این را خیلی پیچیده می‌کنند. مشکل دیگر، حضانت فرزند است که خیلی از زن‌های شهرما، وقتی طلاق می‌گیرند، دوباره برمی‌گردند و ناراحتی‌ها، کتک‌کاری‌ها و تنش‌های خانه را تحمل می‌کنند، چرا که دادگاه فرزندان را به شوهر داده است.

آیا خشونت خانگی در اصفهان زیاد است؟

قتل‌های ناموسی در اصفهان خیلی به ندرت صورت می‌گیرد. البته ادبیات "سرش را می‌گذارم لب باغچه و گوش تاگوش می برم"، خیلی شایع است. رفتارهای نادرست برادر با خواهر و پدر با دختر و یا شوهر به زن زیاد است اما مانند مناطق غربی کشور نیست. ما خشونت‌های روانی و فیزیکی خانگی داریم، اما زنان خودشان کوتاه می‌آیند.

برداشت خود شما از این نرمش‌ها چیست؟

بخش عمده مربوط به عدم آگاهی زنان اصفهان است که نمی‌دانند می‌توانند شکایت کنند و برگه‌ی درمان بگیرند. وحشت دارند که کار به دادگاه و طلاق بکشد. جامعه هم طوری است که حتی خانواده‌های خودشان آن ها را طرد می‌کنند. زن‌ها شوهر کتک‌زن، بدبین و بددهن را تحمل می‌کنند. ما سعی کردیم کارگاه‌های آموزشی به راه بیاندازیم. بروشور به زن‌ها بدهیم. مراکز مشاوره درست کرده‌ایم که تعدادی از زنان کانون وکلای اصفهان مشاوره حقوقی به زن‌ها بدهند. ما این اطلاعات را در سطح شهر در بروشورهایمان می نویسیم.

مشخصا چه نهادهایی در کمک حقوقی به زن‌های اصفهانی فعال هستند؟

ما کانونی راه ‌اندازی کرده‌ایم به نام "بانوان کارآفرین". وابستگی اقتصادی زنان اصفهانی زیاد است و ما قصد داریم از طریق این کانون به زن‌ها اعتماد بدهیم که دنبال کار و استقلال مالی باشند.