سنگربانان آلمان در جام‌های جهانی از آغاز تا کنون
۱۳۹۱ اردیبهشت ۳۱, یکشنبه
بسیاری بر این عقیده‌اند که آب‌جو، خودرو و دروازبان فوتبال، بهترین محصولات کشور آلمان هستند. آنان اولیور کان، برترین دروازبان جهان، را شاهد ادعای ورزشی خود می‌دانند.
گالری عکس: دروازه‌بانان تاریخ آلمان در جام‌های جهانی
تیم ملی فوتبال آلمان بجز نخستین دوره‌ی جام جهانی در سال ۱۹۳۰ در ارگوئه، و چهارمین دوره (۱۹۵۰ برزیل - پس از جنگ جهانی دوم)، در تمام دوره‌های این رقابت‌ها تا سال ۲۰۰۶ حاضر بوده است. ۳ قهرمانی، ۴ نایب‌قهرمانی، ۳ مقام سوم و یک مقام چهارمی، دست‌آوردهای این تیم در رقابت‌های یادشده بوده‌اند. ۱۳ ملی‌پوش تا کنون در دروازه‌ی تیم ملی فوتبال آلمان حاضر بوده‌اند:
"اگر نبود بهتر بود"
ویلیبالد کرِس نخستین دروازبان تاریخ آلمان بود که در اولین حضور تیم این کشور در جام جهانی (۱۹۳۴) در دروازه ایستاد. تیم آلمان در این رقابت‌ها تا نیمه‌نهایی پیش رفت. کرِس در آن زمان در کنار جیان‌پیِرو کومبی از ایتالیا و ریکاردو زامورا از ازِپانیا، بهترین دروازبان دنیا بودند.
در نیمه‌نهایی جام جهانی ۱۹۳۴ اما نام فرانتیسک پرانیچکا، مشهور به "گربه‌ی پراگ" به میان آمد؛ دروازبان چچنی‌تبار تیم چک که با هنرنمایی‌های خود به‌تنهایی راه تیم آلمان به فینال را بست. دروازبان آلمان در مقابل با اشتباهات خود ۲ گل به چکی‌ها تقدیم کرد. این بازی با نتیجه‌ی ۳ بر یک به سود چک به پایان رسید.
روزنامه‌ی ورزشی "کیکِر" در آن زمان نوشت: «اگر دروازبان دیگری داشتیم، پیروز می‌شدیم». همین موضوع پایانی بر حضور کرِس در دروازه‌ی آلمان پس از تنها ۱۶ بازی ملی بود.
"با دستور رفت"
در بازی رده‌بندی جام جهانی ۱۹۳۴ ایتالیا، هانس یاکوب در دروازه‌ی آلمان ایستاد. او کار خود را به خوبی انجام داد و آلمانی‌ها بدین ترتیب با شکست ۳ بر ۲ اتریش، در نخستین حضور خود در جام جهانی به مقام سوم جهان رسیدند. جالب این‌که عمر حضور یاکوب در تیم ملی هم چندان به درازا نیانجامید.
هیتلر در آستانه‌ی جام جهانی ۱۹۳۸ به "زپ" هربرگر، مربی وقت آلمان، دستور داد که از بازیکنان اتریش کشورشان که در آن زمان به خاک آلمان اضافه شده بود، هم در ترکیب تیم ملی استفاده کند. هربرگر به دستور "پیشوا" ترکیبی ۶ به ۵ از فوتبالیست‌های دو کشور را برگزید. در این میان، قرعه در دروازه به نام رودی رافتل اتریشی افتاد که جانشین یاکوب شود.
"با دستور آمد"
البته رافتل نیز چندان دوران خوشی را تجربه نکرد. تیم آلمان در دور نخست مرحله‌ی پایانی جام جهانی ۱۹۳۸ فرانسه در برابر میزبان شکست خورد و از دور بازی‌ها کنار رفت. بدین ترتیب سهم رافتل از حضور در دروازه‌ی آلمان تنها عدد ۴ بود.
سال ۱۹۴۵ جنگ جهانی دوم شروع شد و وقتی آلمانی‌ها برای بار نخست پس از جنگ در جام جهانی ۱۹۵۴ سوئیس شرکت کردند، نه دیگر اتریش جزو خاک این کشور بود و نه بازیکنان اتریشی جزو تیم ملی.
این بار تونی تورک در دروازه‌ی آلمان ایستاده بود؛ دروازبانی که در "شگفتی بِرن"، نخستین قهرمانی آلمان در جهان، شریک بود و تبدیل به یک اسطوره شد. مجارستان که در دور مقدماتی همین رقابت‌ها آلمان را ۸ بر ۳ از پیش رو برداشته بود، در فینال ناباورانه مغلوب یاران "زپ" هربرگر شد.
"خدای فوتبال"
تیم ملی فوتبال آلمان روز چهارم ژوئیه ۱۹۵۴ در ورزشگاه "وانکدورف" شهر بِرن در سوئیس، در برابر ۶۰ هزار تماشاگر، تیم مجارستان را با نتیجه ۳ بر ۲ شکست داد و برای نخستین بار قهرمان جهان شد. اعضای تیم آلمان در آن زمان به "قهرمانان بِرن" مشهور شدند.
هربرت تسیمرمان، گوینده اسطوره‌ای رادیوی آلمان، در عبارتی به یادماندنی، تورک را "خدای فوتبال" نامید. تورک در آن سال‌ها در تیم "فورتونا دوسلدورف" بازی می‌کرد. امروز خیابانی در شهر دوسلدورف به نام این دروازبان نام‌گذاری شده است.
تونی تورک که با پایان جنگ جهانی دوم نخستین دروازبان آلمان در نخستین حضور این تیم در جام جهانی بود، با ۳۰ سال سن در زمان آغاز فوتبال ملی، هنوز هم مسن‌ترین "آغازگر" در تاریخ دروازبانان این کشور محسوب می‌شود. تورک در سال ۱۹۸۴ و در سن ۶۵ سالگی درگذشت. دید تورک زبان‌زد بود، به گونه‌ای که او تنها به توپ‌هایی واکنش نشان می‌داد که واقعا در چارچوب بودند.
"بنیامین"
در مورد دروازبان‌ها معمولا می‌گویند: هرچه پیرتر، بهتر. البته این گزاره در مورد ولفگانگ فاریان صدق نمی‌کند.
اوایل دهه ۱۹۶۰، آهنگ شتابان پیشرفت این دروازبان آغاز شد که آن زمان عضو تیم باشگاهی "ت.اس.گ اولم ۱۹۴۶" بود. زِپ هربرگر، مربی وقت تیم ملی فوتبال آلمان در جام جهانی ۱۹۶۲ شیلی، این دروازبان ۲۱ ساله را به‌عنوان سنگربان نخست تیم ملی برگزید.
موفقیت‌های "بنیامین" دو سال بعد و پس از ۱۰ بازی ملی به پایان رسید. فاریان بعدها به‌عنوان مشاور فوتبال مشغول به کار شد.
واقع‌بین
هانس تیلکووسکی چندان اهل حرکت‌های نمایشی نبود، در تیم باشگاهی بوروسیا دورتموند بازی می‌کرد و بزرگ‌ترین نقطه‌ی قوتش آرامش حتی در پرفشارترین بازی‌ها و جای‌گیری درست در چارچوب بود.
تیلکووسکی در جام جهانی ۱۹۶۶ در انگلستان، سنگربان آلمانی‌ها بود؛ فینالی که در آن گل معروف "وِمبلی" به ثمر رسید و در پایان انگلستان با نتیجه ۴ بر ۲ آلمان را به زانو درآورد.
موفق‌ترین
زپ مایر تنها دروازبان در تاریخ تیم ملی فوتبال آلمان است که یک پای ثابت سه جام جهانی (۱۹۷۰، ۱۹۷۴ و ۱۹۷۸) بوده است. هنرنمایی‌های او در فینال جام جهانی خانگی (۱۹۷۴) در برابر تیم هلند بود که آلمانی‌ها را (در آن زمان آلمان غربی) در پایان با نتیجه ۲ بر یک به پیروزی و قهرمانی جهان رساند.
او به همراه تیم باشگاهی خود، بایرن مونیخ، در عرصه باشگاهی هم افتخارات بسیاری را کسب کرد. مایر پس از خروج از مستطیل سبز، تجربیات باارزش خود را به‌عنوان مربی، به دروازبان‌های جوان‌تر منتقل کرد.
"دیوانه"
هارالد (تونی) شوماخر نه در کنار زمین اهل سازش بود و نه داخل زمین. تیم ملی آلمان نایب‌قهرمانی‌های خود در جام‌های جهانی ۱۹۸۲ و ۱۹۸۶ را مدیون اوست که در آن زمان در تیم کُلن بازی می‌کرد. خطای بسیار خشن او بر روی باتیستون، فوتبالیست فرانسوی در سال ۱۹۸۲ نیز در خاطره‌ها ماندگار شد.
"تونی" به دلیل مطالبی که در "سوت"، کتابش نوشته بود، در سال ۱۹۸۷ از تیم ملی کنار گذاشته شد.
کم‌صحبت
تیم ملی فوتبال آلمان در سال ۱۹۹۰ و ۱۹۹۴ هم دروازبان اول خود را از تیم اف.ث.کُلن گرفت: بودو ایلگنر، دروازبانی آرام اما با واکنش‌های سریع بود. او خارج از مستطیل سبز، انسان تک‌رویی بود، به‌ندرت مصاحبه می‌کرد و بیشتر از همسرش، بیانکا، می‌خواست وظیفه سخن‌گفتن را بر عهده بگیرد.
ایلگنر در جام جهانی ۱۹۹۰ ایتالیا، با ۲۳ سال سن، به‌عنوان جوان‌ترین دروازبان تاریخ این رقابت‌ها شناخته شد. یک‌چهارم نهایی جام جهانی ۱۹۹۴ آمریکا آخرین حضور ایلگنر در دروازه‌ی تیم ملی فوتبال آلمان بود. تیم آلمان در روز دهم ژوئیه این سال در نیویورک به دیدار بلغارستان رفت؛ رقابتی که در نهایت با نتیجه‌ی ۲ بر یک به سود حریف به پایان رسید.
ایلگنر بلافاصله پس از این بازی و در رختکن ورزشگاه خداحافظی خود از تیم ملی را اعلام کرد. بلغارستان که در این دوره از رقابت‌های جام جهانی با هنرنمایی‌های یوردان لچکوف، مهاجم خود، خوش درخشیده بود، سرانجام در نیمه‌نهایی به ایتالیا باخت و حذف شد.
صبور
آندریاس کوپکه ۳۲ ساله بود که در پی خداحافظی بودو ایلگنر، دروازبان شماره یک تیم ملی فوتبال آلمان شد. البته انتظار او ارزش داشت، زیرا آلمان در جام ملت‌های اروپای ۱۹۹۶ قهرمان شد. در جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه، موفقیت‌ها چندان چشمگیر نبودند: تیم آلمان در یک‌چهارم نهایی از دور رقابت‌ها کنار رفت.
کوپکه در بوندس‌لیگا، دروازبان تیم‌های برلین، نورنبرگ و فرانکفورت بوده است و در حال حاضر، مربی‌گری دروازبانان تیم ملی فوتبال را بر عهده دارد.
سختکوش
«اگر زیاد زحمت نمی‌کشیدم یک دروازبان خوب می‌شدم، اما من می‌خواستم دروازبانی عالی باشم». اولیور کان این جمله را در باره‌ی خودش گفته است. وی به همین دلیل و تا آخرین روز، دیوانه‌وار تمرین می‌کرد.
دروازبان بایرن مونیخ آلمان، در جام جهانی ۲۰۰۲ کره و ژاپن، کاپیتان تیم ملی فوتبال کشورش بود و بسیار فراتر از دروازبانی معمولی ظاهر شد. شکست در برابر تیم ملی فوتبال برزیل در فینال این رقابت‌ها هم چیزی از ارزش‌های "اولی" کان کم نکرد.
استاد مهار پنالتی
یِنس لِمان هم همچون آندریاس کوپکه، سال‌های طولانی دروازبان شماره دوی تیم ملی بود. از قضا پیش از بازی خانگی در جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان بود که یورگن کلینزمانِ مربی، این دروازبان ۳۶ ساله‌ی تیم آرسنال انگلستان را به اولیور کان ترجیح داد.
لِمان پس از مهار دو ضربه پنالتی در دیدار یک‌چهارم نهایی در برابر تیم ملی آرژانتین، لقب "استاد مهار پنالتی" را از آن خود کرد. وی پس از جام ملت‌های اروپای ۲۰۰۸ از تیم ملی خداحافظی کرد.
تازه‌وارد
در پی مصدومیت رنه آدلر، مانوئل نویر، دروازه‌بان وقت تیم شالکه محافظت از سنگر آلمانی‌ها در جام جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی را بر عهده گرفت. او به خوبی از پس انجام این وظیفه‌ی مهم برآمد و جایگاه خود به‌عنوان سنگربان نخست تیم آلمان را محکم کرد.
نویر با پا هم بر روی توپ تسلط دارد. او در پیراهن تیم بایرن مونیخ آلمان در فینال جام قهرمانان باشگاه‌های اروپا دروازه‌ی پتر چک، دروازه‌بان چلسی را در ضربات پنالتی گشود. هر چند مونیخ در نهایت مغلوب حریف شد و در حسرت قهرمانی در نخستین فینال خانگی تاریخ چمپینزلیگ باقی ماند.
پرتاب‌های بلند با دست تا میانه‌های زمین از دیگر ویژگی‌های مانوئل نویر است. این توانایی به تغییر جهت سریع بازی، هنگامی که آلمانی‌ها صاحب توپ می‌شوند، کمک بسیاری می‌کند.