سینمای همبستگی در برلیناله
۱۳۸۷ بهمن ۱۷, پنجشنبه
جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم برلین، فستیوالی نیست که تنها به نمایش جدیدترین فیلم‌های برجسته‌ترین کارگردانان سینما بسنده کند یا فقط در پی کشف استعدادهای جوان آلمانی و اروپایی باشد. پشتیبانی و تقویت سینماگران کشورهای غیرغربی هم بخشی از برنامه‌های مهم این جشنواره را تشکیل می‌دهد. همین امر، برلیناله را از جشنواره‌های مشابهی که به جای یاری به صنعت سینما در عرصه‌ی جهانی، بیشتر در جهت پرزرق و برق‌تر و باشکوه‌تر برگزارکردن فستیوال سرمایه‌گذاری می‌کنند، متفاوت می‌سازد.
"سینمای جهان" در برلین
دست‌اندرکاران برلیناله در سال ۲۰۰۴ برای این که این پشتیبانی همه‌سویه تداوم داشته باشد، دست به تشکیل بنیادی به نام "سینمای جهان" زدند. از آن‌جا که هزینه‌ی هنگفت پیاده‌کردن این "امر خیر"، بسیار بالا بود، "بنیاد هنر آلمان" نیز به کمک برلیناله شتافت و همکاری با آن را آغاز کرد.
"بنیاد سینمای جهان" در حال حاضر یکی از مهم‌ترین تشکیلات حمایت از فیلم در گستره‌ی جهانی است که به‌ویژه از صنعت سینمای آفریقا، آمریکای لاتین، خاور دور و نزدیک و آسیای مرکزی پشتیبانی می‌کند.
از سال ۲۰۰۷، آسیای جنوب شرقی و قزاقستان هم به جمع کشورهای حمایت‌شونده‌ی این بنیاد افزوده شده‌اند. معروف است، تنها فیلم‌هایی از سوی این بنیاد تأمین مالی می‌شوند که از کیفیت هنری سطح بالایی برخوردار باشند.
کارنامه‌ی ۴۱ فیلمی که این بنیاد تا به‌حال ازمیان ۹۲۸ پروژه به مرحله‌ی اجرا درآورده، نیز گواه همین ارزیابی است. نزدیک به ۱۵ فیلم از این آثار توانستند در سال‌های پیشین به بازار‌های بین‌المللی راه یابند، یا در جشنواره‌های جهانی شرکت کنند و جوایز متعددی را از آن خود سازند. به عنوان مثال، امسال ۲۰۰۹ فیلم کارگردان پروئی، کلودیا لیوسا (Claudia Llosa)، به نام La teta asustada در بخش مسابقه‌ی برلیناله به نمایش در می‌آید. این دومین فیلم این کارگردان زن جوان است.
"سینما در فلسطین"
"بنیاد سینمای جهان"، تنها به امر تأمین مالی پروژه‌های برجسته‌ی این کشورها نمی‌پردازد. این تشکیلات زمینه‌ی بحث و تبادل نظر در باره‌ی سینمای آن‌ها را نیز فراهم می‌سازد. از جمله، امسال سینمای فلسطین است که در مرکز گفت‌وگوها و برقراری ارتباطات دست‌اندرکاران این کشور با همکاران خود از کشورهای دیگر قرار دارد.
در این برنامه که با عنوان "سینما در فلسطین" در روز ۱۱ فوریه برگزار می‌شود، سینماگران فلسطینی مناطق خودگردان و آثار آنان معرفی می‌شوند.
سینمای فلسطین در سال‌های اخیر با فیلم‌های کارگردانانی چون الیا سلیمان (Elia Suleiman) و هندی ابوحسد (Hany Abu Hassad) در گستره‌ی جهانی فیلم مطرح شده است. آثاری چون "مداخله‌ی الهی" و "وقایع‌نگاری غیب‌شدن" از سلیمان و "بهشت، حالا" از ابوحسد، از فیلم‌هایی بودند که به سینماهای کشورهای اروپایی نیز راه یافتند. هنرپیشه‌ی معروف فلسطینی، حیام عباس (Hiam Abbas) برای بازی در فیلم "درخت لیمو" جوایز بسیاری دریافت کرد، او در فیلم نمادین "درخت لیمو" در نقش سلمه، زن بیوه‌ی فلسطینی‌ای بازی می‌کند که در ساحل غربی رود اردن، تنها صاحب یک باغ لیمو است. مشکلات سلمه هنگامی آغاز می‌شود که وزیر دفاع اسرائیل در همسایگی باغ او، ویلایی مجلل بنا می‌سازد و در آن مسکن می‌گزیند. ...
از میان کارگردانان دیگر فلسطینی که در سال‌های اخیر کارهای برجسته‌ای ارائه دادند، مای ماسری (Mai Masri) و آنه‌ماری یاسر (Annemarie Jacir) با فیلم‌هایی مانند "آتنته" و "نمک دریا" در جشنواره‌های بین‌المللی درخشیدند.
در برنامه‌ی "سینما در فلسطین"، قرار است در باره‌ی آینده‌ی فیلم در این کشور و چگونگی تحقق بخشیدن به آن بحث شود.