"شاه قندهار" • درباره پیشینه برادر مقتول رئیس جمهور افغانستان

احمد ولی کرزای روز سه‌شنبه (۱۲ ژوئیه/۲۱ تیر) در خانه‌‌ی خود به دست یکی از محافظان‌اش کشته شد. در این میان طالبان مسئولیت این ترور را برعهده گرفته و سخنگویش مدعی است که از چندی پیش فردی مسلح را برای اجرای این مأموریت اعزام کرده بود. این ادعا با تردید تحلیل‌گران رو به رو شده است.

با آغاز جنگ آمریکا و نیروهای ائتلافی علیه نیروهای طالبان، احمد ولی کرزای در سال ۲۰۰۱ محل اقامت خود و شغل رستوران‌داری در شیکاگو را رها کرد و به افغانستان بازگشت. وی طی ده سال گذشته با گستردن نفوذ و قدرت خود، به قدرتمندترین مرد استان قندهار بدل شد.

در قندهار هر کس به خوبی می‌دانست که رئیس شورای استان، برادر ناتنی رئیس جمهور افغانستان است؛ فردی که در مرکز شهر قندهار در پشت دیوارهای بلند خانه‌اش به شدت محافظت می‌شود.

«پل میان مردم و دولت هستم»

احمد ولی در توصیف شأن و منزلت خود تاکید کرده بود که خاندان کرزای به قبیله‌ی سرشناس و پشتون "پوپولزای" تعلق دارد.

وی به خبرنگاران گفته بود: «کار من چیزی است مانند پل زدن میان مردم و دولت؛ گفت‌وگو درباره‌ی مشکلات و حل مسائل آن‌ها.»

اطرافیان وی قدرت او را پذیرفته بودند. غلام حیدر حمیدی، شهردار قندهار می‌گفت: «قندهار شانس آورده که او را در اینجا دارد. او توازن را میان قبایل برقرار کرده است.»

در قندهار اما این نظر پیچیده بود که احمد ولی فردی سودجو و فاسد است. او قدرت را میان چند قبیله‌ی معین تقسیم کرده و این قبایل نیز از جایگاه و قدرت خود برای حذف رقیبان استفاده می‌کنند.

احمد ولی در میان نیروهای پلیس، سربازان و شبه‌نظامیان روستاها نیز نفوذ داشته است. او می‌دانست که هرکس وارد ساختار قبیله‌ای شود، می‌توان بر او تأثیر گذارد.

بدین گونه احمد ولی می‌توانسته در کل استان رشته‌ی امور را در دست داشته باشد. در چنین شرایطی منتقدان هر گاه صحبت از برادر رئیس جمهور می‌شد و در جلوی میکروفونی قرار می‌گرفتند، سکوت را ترجیح می‌دادند. انتقاد علنی در این زمینه غیرقابل تصور بود.

پس از انتشار برخی اسناد ویکی‌لیکس، گفته می‌شد که احمد ولی از قاچاق تریاک سود می‌برده است. حال "شاه قندهار" در خانه‌ی خود به قتل رسیده است.

«احمد ولی دشمنان زیادی داشت»

تحلیل‌گران سیاسی تردید دارند که این ترور توسط طالبان صورت گرفته باشد. توماس راتیگ، از مدیران شبکه تحلیلی افغانستان می‌گوید: «من مطمئن نیستم که این کار طالبان بوده باشد، زیرا او دشمنان زیادی داشته است.»

یک دیپلمات بلندپایه‌ی غربی که نمی‌خواست نامش فاش شود به خبرگزاری رویترز گفت که قتل احمد ولی کرزای پیامدهای سیاسی پراهمیتی خواهد داشت و هنوز زود است بتوان در این باره اظهار نظر کرد.

به گفته‌ی این دیپلمات، باید دید این ترور با چه انگیزه‌ای صورت گرفته و چه کسی می‌‌خواهد پس از احمد ولی جای خالی وی را پر کند.

DK/JT