«شکایت از آیت‌الله خامنه‌ای به اتهام جنایت علیه بشریت»
۱۳۹۰ آذر ۲۶, شنبه
رضا پهلوی، ولیعهد سابق ایران، روز پنجشنبه ۲۴ آذر در یک کنفرانس خبری از قصد خود برای شکایت از آیت‌الله علی خامنه‌ای خبر داد.
محمد مصطفایی، حقوق‌دان و عضو کمیته بین‌المللی وکلای حقوق‌بشر، نیز همراه با رضا پهلوی در این کنفرانس خبری شرکت داشت.
محمد مصطفایی درباره جنبه حقوقی شکایت آقای پهلوی از آیت‌الله خامنه‌ای به دویچه وله گفت: «این شکایت فقط مربوط به سال‌های اخیر نیست، سال‌های گذشته را نیز در بر می‌گیرد و تمام موارد بعد از انقلاب، به‌خصوص اعدام‌های سال ۶۷، و بسیاری از موارد دیگر را نیز شامل می‌شود.»
رضا پهلوی پیش از این اعلام کرده بود آیت‌الله علی خامنه‌ای باید مسئول اعدام، بازداشت و شکنجه مخالفان سیاسی در ایران شناخته شود.
بشنوید: گفتوگو با محمد مصطفایی
دویچه وله: آقای مصطفایی، در پرونده‌ای که شما به عنوان حقوق‌دان همراه با آقای رضا پهلوی، ولیعهد سابق ایران، دنبال می‌کنید، به چه علت آقای خامنه‌ای را متهم دانسته و خواهان محاکمه ایشان شده‌اید؟
محمد مصطفایی: در شکایتی که دنبال می‌کنیم، مسئول شناختن آقای خامنه‌ای به عنوان مسئول اول و شخصی که باید پاسخ‌گو باشد، به دلیل اختیاراتی است که ایشان در جمهوری اسلامی دارد.
آقای خامنه‌ای اعضای شورای نگهبان را انتخاب می‌کنند. اعضای شورای نگهبان قوانینی را که به تصویب مجلس می‌رسد باید تایید کنند. همینطور صلاحیت کاندیداها را آنان تایید یا رد می‌کنند و مردم به کسانی رای می‌دهند که شورای نگهبان انتخاب کرده است.
قوانین در اصل و در محتوا توسط شورای نگهبان تصویب می‌شود، شورای نگهبان را هم رهبری انتخاب کرده است.
از طرف دیگر، رییس قوه‌ی قضاییه را هم رهبری انتخاب کرده است. در قوه‌ی قضاییه، قضات دادگستری استقلال ندارند. قضات را نیز رییس دادگستری انتخاب می‌کنند.
هم‌چنین دستوراتی که آقای خامنه‌ای تا به‌حال داده است، نشان‌دهنده این بوده که در اعمالی که دستگاههای امنیتی انجام می‌دهند خشونت به‌خرج داده شود و دستگاه قضایی بخواهد از قوانینی که بر خلاف موازین حقوق بشر است استفاده کند. تا به‌حال ایشان از این موارد حمایت کرده و همینطور تمام اختیارات را به دستگاههای تحت امر خود داده است. از این بابت، ما ایشان را مسئول می‌دانیم.
دقیقا نقش شما در همراهی با رضا پهلوی، ولیعهد سابق ایران، برای شکایت از علی خامنه‌ای چیست؟
من به عنوان حقوق‌دانی که به قوانین جمهوری اسلامی مسلط بودم و هستم، در دادگاه‌ها از نزدیک با رفتار قضات دادگستری ارتباط داشته‌ام و پروندههای بسیار زیادی در زمینه‌های اقلیت‌ها، روزنامه‌نگاران، حقوق زنان، حقوق کودکان، اعدام‌ها، چه اعدام‌های سیاسی و چه اعدام‌های در رابطه با مواد مخدر، و حتی پروندههای منکراتی و بسیاری پروندههای دیگر داشته‌ام، با این شکایت به عنوان متخصص و حقوق‌دان همراهی می‌کنم.
برای این منظور فکر می‌کنید مثلا دادگاه لاهه می‌تواند محل مناسبی برای رسیدگی به چنین شکایتی باشد؟
نه؛ دادگاه لاهه در اصل صلاحیت رسیدگی به این شکایت را ندارد، به دلیل این‌که پروتکلی که مربوط به این شکایت هست، پروتکل الحاقی‌ای که در رابطه با میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی هست را ایران امضا نکرده است. بنابراین دادگاه کیفری لاهه نمی‌تواند صالح به رسیدگی باشد.
ولی این پرونده را شورای امنیت بایست مورد رسیدگی قرار دهد. و چون موضوع کیفری است، اگر اعضای شورای امنیت به این نتیجه رسیدند که این موضوع از جمله موارد و مصادیق جنایت علیه بشریت است، پرونده را به دادگاه لاهه ارجاع می‌دهند. در چنین حالتی، دادگاه لاهه صالح به رسیدگی است و مکلف است که به درخواست ما رسیدگی کند.
از لحاظ حقوقی، چگونه و با چه مکانیسمی دارید تلاش می‌کنید تا پرونده را در شورای امنیت مطرح کنید؟
شکایت‌نامه‌ای که ما تنظیم کرده‌ایم، در حال اتمام است. این شکایت‌نامه به انضمام دلایل و مدارکی قوی، نشان می‌دهد عملی که جمهوری اسلامی ایران انجام می‌دهد، جنایت علیه بشریت است.
ما این شکایت را بر اساس نظرات بسیاری از حقوق‌دان‌ها و بر اساس نظر جمعی و نظر گروهی طبقه‌بندی و تنظیم کرده‌ایم. ما دلایل‌مان را جمع‌آوری کرده و هم‌چنان جمع‌آوری می‌کنیم تا در روزهای آینده، که فکر نمی‌کنم خیلی طولانی باشد، آن را در سازمان ملل ثبت کنیم. از دبیر سازمان ملل درخواست خواهیم کرد که این موضوع در شورای امنیت مطرح شود.
چه مسائل و مستنداتی در این پرونده مطرح شده است؟ آیا این مستندات مربوط به یکی دو سال اخیر است؟ مشخصا علیه چه چیزی شکایت می‌کنید؟
تمام عناوین حقوق بشری که در مجموعه مقررات بین‌المللی و اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق‌های بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی قرار دارد، در این شکایت گنجانده می‌شود.
این شکایت فقط مربوط به سال‌های اخیر نیست، سال‌های گذشته را نیز در بر می‌گیرد. این شکایت به تمام موارد بعد از انقلاب، به‌خصوص اعدام‌های سال ۶۷ و بسیاری موارد دیگر می‌پردازد، حتی برای نمونه پارازیت‌هایی که جمهوری اسلامی استفاده می‌کند و باعث به خطر افتادن سلامت ایرانی‌ها می‌شود را شامل می‌شود.
به تمام این موارد اشاره خواهیم کرد و ثابت خواهیم کرد که جان مردم ایران به ناروا دارد از بین می‌رود. جمهوری اسلامی ایران با روش حکومتی که در پیش گرفته و قوانینی که به تصویب رسانده، در حال حاضر و در گذشته، جنایت علیه بشریت انجام داده و این کار را دارد ادامه می‌دهد.
مصاحبه‌گر: حسین کرمانی
تحریریه: مصطفی ملکان