عدم ارسال گاز به اروپا علیرغم رفع اختلافات
۱۳۸۷ دی ۲۲, یکشنبه
نخست وزیر روسیه، ولادیمیر پوتین شنبه‌شب (۱۰ ژانویه) پس از امضاى توافق نامه رسمأ اعلام کرد: «به محض اینکه مشکلات تکنیکى برطرف شود شیرهاى گاز باز مى‌شوند. اما ما به دقت، تمام جوانب را کنترل مى‌کنیم. به محض اینکه روشن شود، اوکراین مجدأ گاز مى‌دزد، فورأ شیرها را مى‌بندیم.»
بنا بر محاسبه گروهى از کارشناسان فنى که جمعه شب (۸ ژانویه) وارد کیف پایتخت اوکراین شدند، برطرف کردن مشکلات تکنیکى و رسیدن گاز تا میانه قاره اروپا دست‌کم ۳۶ ساعت طول مى‌کشد.
شرکت دولتى گازپروم روسیه اعلام کرده بود زمانى به این گروه فنى اجازه شروع کار خواهد داد که دولت اوکراین توافق‌نامه پیشنهادى اتحادیه اروپا را امضا کرده و سپس یک کپى از آن را از طریق فکس براى گازپروم بفرستد.
روسیه اوکرایین را متهم مىکند که از لوله‌هاى گازى که از مسیر این کشور تا اروپا مى‌گذرند، گاز مى‌دزد؛ به همین جهت، شیرهاى گاز بسته شده‌اند. اوکراین با رد این اتهام، دلیل بلوکه شدن گاز را عدم توافق بر سر قیمت گاز و باج‌خواهى روسیه عنوان مىکند. اوکراین نیز از روسیه گاز وارد مىکند.
با میانجیگرى اتحادیه اروپا و پیشنهاد کنترل مسیر عبور گاز در خاک اوکرایین توسط ناظران بین‌المللى، دو طرف به توافق رسیدند. دولت روسیه قبل از اوکراین این توافق‌نامه کتبى را امضا کرد. البته پس از گفتگوى توپولانک نخست‌وزیر جمهورى‌چک که ریاست دوره‌اى اتحادیه اروپا را بر عهده دارد، با ولادیمیر پوتین و کارشناسان شرکت‌گازپروم که سه‌ساعت‌ونیم طول کشید.
پوتین علت بلوکه شدن ارسال گاز به اروپا را ماجراجویى دولت اوکراین مى‌داند که از به گروگان گرفتن اروپا هراسى ندارد: «ما نیز گروگان ناهنجاریهاى سیاست داخلى اوکرایین شدیم. این کشور درگیر یک نبرد سخت سیاسى است.»
او همچنین به کشورهاى اروپایى توصیه کرد که از دولت اوکراین درخواست غرامت کنند. پوتین اشاره کرد که اوکراین نیز از امضا کنندگان پیمان انرژى است و باید مسئولیت قطع گاز و متضرر شدن اروپا را بر عهده گیرد.
بااین حال توپولانک که از اول ژانویه ریاست دوره‌اى اتحادیه اروپا را برعهده گرفته و چند روز گذشته را در مسیر هوایى مسکو ـ کیف گذرانده است، در این مورد اظهار نظرى نکرد و تنها گفت: «در جلسه روز دوشنبه دوازدهم ژانویه، وزراى انرژى کشورهاى اتحادیه اروپا در این مورد گفت‌وگو خواهد کرد. باید راه حلى پیدا کنیم تا از بروز دوباره چنین مشکلاتى پیشگیرى شود.»
یک‌پنجم گاز اروپا از روسیه تأمین مى‌شود که هشتاد درصد آن از مسیر اوکراین مى‌گذرد. در پى کشمکش روسیه و اوکرایین و بسته شدن شیرهاى گاز، آن هم در آغاز فصل زمستان و سرماى شدید در قاره اروپا، گاز برخى از کشورهاى حوزه بالکان کاملأ قطع شده است. در بوسنى، هرزگوین، اسلواکى، بلغارستان و کرواسى از برق براى گرم کردن خانه‌ها استفاده مى‌شود.