1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

عراق، گرفتار در دام موج تازه‌اى از خشونت

۱۳۸۴ اسفند ۴, پنجشنبه

به دنبال انفجار در حرم امامان در سامرا، موجى از خشونت سراسر عراق را فرا گرفت و نزديك به ۱۳۰ نفر را به خاك و خون كشيد. در اين ميان آيت‌الله عظمى سيستانى، يكى از مراجع تقليد شيعيان عراق بار ديگر مردم اين كشور را به حفظ آرامش و اتحاد دعوت كرد. جلال طالبانى رييس جمهور عراق نيز نگران از خطر بروز جنگى داخلی، رهبران سياسى اين كشور را به شركت در يك نشست براى حل اين بحران فرا خواند.

https://p.dw.com/p/A4dq
در بغداد و استان صلاح الدين كه سامرا يكى از شهرهاى آن است، منع رفت و آمد شبانه اعلام شده است.
در بغداد و استان صلاح الدين كه سامرا يكى از شهرهاى آن است، منع رفت و آمد شبانه اعلام شده است.عکس: AP

به گزارش رسانه‌هاى خبرى، از زمان سوقصد فاجعه بار به حرم امامان كه روز گذشته روى داد تا كنون، تنها در شهر بغداد ۸۰ جسد جمع آورى شده است كه اثر گلوله بر آنها مشاهده می‌شود.

در حاليكه جلال طالبانى رييس جمهور عراق، رهبران سنی‌ها و شيعيان عراق را به برگزارى نشستى براى رفع بحران حاكم فراخوانده است، مهمترين اتحاد سنى مذهبان عراق در اعتراض به حملاتى كه به سنيان صورت گرفته و به قتل آنان انجاميده است، از ادامه مذاكرات جهت تشكيل دولت جديد خوددارى كرد. تا كنون هيچ سازمان يا گروهى مسئوليت سوقصد به حرم امامان را برعهده نگرفته است.

علاوه بر ۸۰ كشته در بغداد، در شهر نهروان در شرق بغداد نيز ۴۷ جسد ديگر كه آثار گلوله بر آنها مشاهده ميشود، توسط نيروهاى انتظامى جمع آورى شد.

بنابر ديگر گزارش‌هاى رسيده، شهر بعقوبه واقع در شمال عراق نيز امروز شاهد انفجار بمب بود كه اين سوقصد به كشته شدن ۱۲ نفر ازجمله ۸ سرباز انجاميد. به گفته شاهدان عينى از شهرهاى بغداد و حله چندين شخصيت سنى تا كنون كشته و يا ربوده شده‌اند.

شيعيان در شهرهاى مختلف عراق دست به تظاهراتى اعتراض آميز زده و خواستار انتقام شدند. برخى از تظاهركنندگان، وهابيان بنيادگرا كه عمدتا در عربستان سعودى فعالند را مسئول اين انفجارها دانستند.

نيروهاى انتظامى عراق به حالت آماده باش كامل درآمدند. وزارت كشور عراق رفت و آمد شبانه را در شهر بغداد و استان صلاح الدين كه سامرا يكى از شهرهاى آن است، ممنوع اعلام كرد. طبق اعلام سخنگوى وزارت كشور عراق، ساعت اين ممنوعيت بين ساعت ۲۰ امشب تا ۶ بامداد فردا است.

در حالى كه از ديروز ده‌ها هزار شيعه خشمگين در سراسر عراق به تظاهرات اعتراضى دست زده‌اند و نزديك به ۳۰ مسجد سنى را به آتش كشيدند، آيت‌الله سيستانى از هم‌ميهنان خود خواست، دست به اسلحه نبرند. به گفته سخنگوى آيت‌الله سيستانى، وظيفه مبرم، نه تنها بازسازى حرم، بلكه بازسازى تمامى كشور با يارى كليه اقوام و مذاهب عراق است.

محمد العقوبى روحانى شيعه از مردم عراق خواست، براى دعاگويى در نماز جمعه فردا در شهر سنى‌نشين سامره شركت كنند. مقتدى صدر روحانى تندرو شيعه به شبه نظاميان خود موسوم به ارتش مهدى دستور داد، از مساجد سنى در مناطق عمدتا سنى‌نشين محافظت كنند.

* * *

تفسيرى بر حمله به حرم امامان شيعه در عراق
پتر فيليپ، مفسر دويچه وله

حمله به حرم عسگرى در سامرا بدور از هرگونه ترديدى در چارچوب آن چيزى مى‌گنجد كه به "تروريسم ناب" شهرت يافته است. چرا كه موضوع و هدف اين حمله بهيچ روى وارد ساختن خسارت مالى نبوده است. چرا كه براى سازمانگران و مجريان اين حمله تروريستى پيشاپيش روشن بوده است كه حمله به چنين مكان مقدسى خشم شهروندان شيعه مذهب را برخواهد انگيخت. و عاملين اين حمله نيز قطعا وقوف داشته‌اند و يا حتى شايد بر روى چنين امرى حساب باز كرده بودند كه چنين اقدامى در فرجام خود به چنان ناآرامى دامن خواهد زد كه به بهاى جان بسيارى تمام خواهد شد. و قربانيان اين ماجرا تنها شهروندان شيعه نيستند بلكه حتى سنيان نيز در آتش اين ماجرا خواهند سوخت، يعنى كسانى كه ظاهرا هم مسلك عاملين اين ماجرا بوده‌اند.

اين اقدام خشن و بيرحمانه برآمده از محاسبه تروريست‌هاست. و به نظر مى‌رسد كه هشدارباش رييس جمهور عراق، جلال طالبانى پيرامون خطر وقوع يك جنگ داخلى نيز مانع از درگيريها و تخاصمات نشده است. آنچه كه استراتژى عاملين اين حمله را رقم می‌زند همانا اين هدف است كه مانع از عادى شدن اوضاع در عراق گردند و وابستگان مذاهب مختلف را به جان هم اندازند. و بهاى اين استراتژى براى آنان كمترين اهميتى ندارد. چرا كه عادى سازى اوضاع چنانكه ما در جريان انتخابات سال پيش شاهد آن بوديم و يا در جريان وضع قانون اساسى جديد،عملا به معناى پايان قدرقدرتى كسانى است كه پيش از اين افسار قدرت را در دست داشتند.

بديهى است كه هر فرد وابسته به تسنن متوجه شده است كه اقليت سنى مذهب شيعه كه حتى كمتر از ۲۰ درصد است، در چنين سيستم دموكراتيكى به حاشيه رانده خواهد شد. اما اين بدان معنى نيست كه هر كس دست به حمله انتحارى خواهد زد و يا اقدام به پرتاب موشك خواهد كرد. ولى هر كس كه چنين مى‌كند تنها اين هدف را در ذهن خود دارد و آن اينكه براى مدتى طولانى مانع از پيشرفت اين روند عادى سازى در عراق گردد. بايد پذيرفت كه نه دولت مركزى و كمتر از آن آمريكاييان در موقعيتى نيستند كه مانع از اين اقدامات گردند. در اين شرايط تنها سخنان آشتى جويانه رهبران مذهبى مى‌تواند كارساز باشد. كسانى همچون آيت‌الله سيستانى كه همواره و از جمله اين بار نيز با دامن زدن به آتش قهر و خشونت مخالفت ورزيده است.

هرگاه در آرام ساختن شرايط در عراق توفيقى حاصل گردد، آنگاه شايد اين حمله بتواند چالشى براى خاتمه بخشيدن به اين دوپارگى عميق مذهبى در عراق باشد. عراق ساليان سال كشورى بود با يك حكومت لائيك. و اينك جدايى مذهب و سياست چيزى است چنان ارزشمند. تنها از اين طريق است كه ميتوان از سوءاستفاده از اختلافات مذهبى ممانعت بعمل آورد.

و در خارج، بويژه در اروپا نميبايست حوادث سامرا و يا ديگر نقاط عراق بمثابه حوادثى نگريسته شوند كه در جهان اسلام رخ مى‌دهند. ما در جريان بحران برآمده از ماجراى كاريكاتورها شاهد چنين نحوه نگرشى بوديم. بيايد تصور كنيم كه بنيادگرايان مسلمان به كليساى دم شهر كلن حمله كنند. به نظر مثال بى‌موردى مى‌آيد. شايد. اما مگر نه آنكه پس از قتل وان گوخ، فيلمساز هلندى چيزى نگذشت كه ما شاهد به آتش كشيدن نخسين مساجد در آن كشور بوديم؟