فشار ميانه‌روها بر کابينه بوش براى گفتگوى مستقيم با ايران

با وجود آنکه نامه‌ی محمود احمدى نژاد به جورج بوش به طور مشخص به نزاع هسته‌اى نپرداخته بود، بسيارى از تفسيرگران سياست خارجى در آمريکا آن را نشانه‌اى از تمايل ايران به نوعى مصالحه و سازش تلقى کردند. خود آقاى احمدى‌نژاد نيز ديروز در اثناى سفرش به اندونزى گفت چنانچه آمريکا از تهديدات و لحن متکبرانه‌اش دست بردارد، ايران براى گفتگوى مستقيم آماده است.

از ميان مهم‌ترين کسانى که در آمريکا دولت بوش را تشويق به مذاکره کرده‌اند مى‌توان از سناتور ايالت نبراسکا آقاى چاک هگل، مشاور سابق امنيت ملى آقاى سندى برگر، سفير دولت کلينتون در مذاکرات خاورميانه آقاى دنيس راس، و نيز خانم مادلين آلبرايت وزير امور خارجه‌ی دولت بيل کلينتون، نام برد. اين عده تأکيد مى کنند دليل شکست اقدامات ديپلماتيک تا کنون، آن بوده که غيبت آمريکا از ميز مذاکره براى ايران انگيزه‌اى باقى نمى‌گذارد که بخواهد هيچگونه سازشى را پذيرا شود.

مادلين آلبرايت اين سه شنبه در سخنرانى‌اى در شهر سياتل گفت نيروهاى نظامى آمريکا تا حدّ نهايى توان خود درگير عراق هستند و آمريکا به جاى تهديد به حمله‌هاى تازه، بهتر است پاى ميز مذاکره حضور پيدا کند. خانم آلبرايت گفت مقامات بالاى دولت بوش بايد به طور رسمى به نامه‌ی رئيس جمهور ايران پاسخ بدهند.

لازم به يادآورى است که در تابستان ۱۹۹۸ کابينه‌ی بيل کلينتون نامه‌اى مشابه را با وساطت سفارت سوئيس تسليم رئيس جمهور وقت ايران محمد خاتمى کرد که در آن بدون هيچ پيش شرطى خواهان گفتگوى مستقيم با رژيم اسلامى شده بود. گفته مى‌شود آن نامه به امضاى خانم آلبرايت بود.

در تضاد کامل با شيوه‌ی خانم آلبرايت، وزير خارجه‌ی کنونى آمريکا خانم کاندوليزا رايس دو روز پيش در گفتگويى با شبکه‌ی تلويزيونى «ان بى سی‌» با بى اعتنايى به نامه‌ی احمدى نژاد اشاره کرد و گفت آن نامه تنها حاوى «نوعى حمله‌ی فلسفى و دينى به سياست‌هاى آمريکا بود.»

از ميان متحدان اروپايى آمريکا، دولت آلمان نيز تمايل به مذاکره مستقيم کابينه‌ی بوش با ايران را دارد. روپرشت پولتس، رئيس کميته‌ی امورخارجه‌ی پارلمان آلمان و متحد صدر اعظم آنگلا مرکل، پس يک ديدار دوروز از ايران هفته‌ی پيش ضمن انتقاد از سياست آمريکا گفت، اکراه واشنگتن از مذاکره‌ی مستقيم با ايران راه حل ديپلماتيک را به مراتب دشوارتر مى‌کند.

منتقدان دولت جورج بوش مى‌گويند بوش و اعضاى کابينه‌اش سعى دارند چنين وانمود کنند که آمريکا و ايران در آستانه‌ی يک تقابل اتمى بسيار خطرناک هستند. حتا اگر اين ادعاى اغراق آميز صحت هم مى‌داشت، به طريق اولى مى‌بايست باعث شود که آمريکا به طور مستقيم وارد مذاکره با ايران شود تا بحران به شکل صلح آميز مرتفع گردد. غيبت آمريکا از ميز مذاکره، برعکس باعث افزايش اين سؤظن مى‌شود که کابينه‌ی بوش پنهانى در تدارک حمله‌ی نظامى به ايران است.

عبدى کلانترى، گزارشگر صداى آلمان در نيويورك