فیلترینگ همزمان ۱۲ وب‌سایت کمپین یک میلیون امضا · مصاحبه
۱۳۸۷ اردیبهشت ۳۰, دوشنبه
دویچه‌وله: در طی روزهای اخیر ۱۲ وب سایت کمپین یک میلیون امضا فیلتر شده‌اند. به طور مشخص در شهرهای مشهد، اصفهان، اراک، شیراز، زاهدان و رشت در دسترس نبوده‌اند. در ایران همچنین دسترسی به سایتهای فعالان کمپین در خارج از کشور، مشخصا در آلمان، قبرس، کویت و نیز ایالت کالیفرنیای آمریکا، ناممکن است. پرسش این است که آیا شما حکم قضایی در این ارتباط دریافت کرده‌اید؟
جلوه جواهری: فیلترینگ سایتها الان دوسال است که با حکم قضایی صورت می‌گیرد. یعنی حکم قضایی را به آی.اس.پی‌هایی که در ایران فعال هستند می‌دهند و آنها هم به ترتیب به نوبتی که بهشان می‌رسد، اسامی سایتها را فیلتر می‌کنند.
و شما این حکم را دریافت نکردید؟
ما دریافت نمی‌کنیم، آی.اس.پی‌ها دریافت می‌کنند. یعنی خود آی.اس.پی‌ها فیلتر می‌کنند و می‌گویند که بنابر حکم قضایی که رسیده فیلتر می‌کنیم. حکم قضایی را هیچوقت به سایتها نشان نمی‌دهند، یعنی هیچ وقت تذکر قضایی قبلش به هیچ سایتی داده نمی‌شود و هیچ وقت به این شکل نبوده.
بنابراین شما الان نمی‌دانید که اصلا تخلف شما، اصلا در چه موردی بوده است یا احیانا تخلف قانونی داشتید یا نداشتید؟
ما هیچوقت نمی‌دانیم. یعنی فیلترینگ اصلا به این شکل است و تنها کسی که اصلا محق نیست بداند که سایت‌اش برای چی فیلتر شده یا رسانه‌ای که ایجاد کرده، خود کسی است که صاحب آن رسانه است.
گویا سایتهای فعالان کمپین در خارج از کشور، مثلا در کالیفرنیا و قبرس و کویت هم در داخل ایران فیلتر شده‌اند، درست است؟
بله.
آیا این سایتها به زبان فارسی منتشر می‌شدند؟
بله، همه‌ی سایت‌هایی که در رابطه با کمپین کار می‌کردند به زبان فارسی بودند. در حقیقت برای جذب کنشگران بوده که در هر منطقه‌ای سایت ایجاد می‌شده.
و فکر می‌کنید الان با توجه به این که تقریبا فکر می‌کنم تمام وب سایتهای کمپین یک میلیون امضا فیلتر شده، الان شما در نظر دارید که چه اقدامی صورت بدهید؟
تمام وب‌سایت‌های کمپین فیلتر نشده، شش تا از وب سایتها هنوز فیلتر نیستند. اما ببینید، این فضایی که ساخته شده، یعنی فضای مجازی که به سختی ساخته می‌شود در شهرها بخصوص، با فیلترینگ راهش بسته نیست و دوباره ساخته می‌شود. همین الان چهارتا سایت دوباره راه‌اندازی شد. بخاطر این که تنها امکان، یعنی حداقل امکان ارتباطی که الان وجود دارد بین شهرها، همین وبلاگ‌ها یا سایت‌هایی هستند که در شهرها راه می‌افتند یا در کشورهای مختلف. بنابراین راه دیگری جز این وجود ندارد که سریع سایت جدیدی را راه بیندازند. منتها این بهرحال برای مدتی با افت مخاطب همراه است. منتها سعی ما این است که بسرعت اطلاع‌رسانی بشود.
همزمان با سایتهای کمپین یک میلیون امضا، چند سایت دیگر از جمله کانون زنان ایرانی و سایت میدان زنان و همینطور سایت تغییر برای برابری هم گویا فیلتر شده‌اند. این را شما در راستای یک اقدام منظم و از پیش تعیین‌شده می‌دانید برای جلوگیری از حرکت جنبش‌های زنان و سایتهای مربوط به آنها؟
راه فیزیکی خیلی توی ایران سخت شده، یعنی ارتباط فیزیکی به شدت سخت شده است. در شهرهای بزرگ، بخصوص تهران، خیلی فضا امنیتی و پلیسی است. مثلا خیابانهایی که باید یک ذره احساس امنیت وجود داشته باشد، در ما ترس ایجاد می‌کند. از این که برویم وارد خیابان بشویم و راحت حتا قدم بزنیم. فضای مجازی تنها فضایی است، یعنی الان دیگر دارد تنها فضایی می‌شود که ما می‌توانیم در آن فعالیت کنیم، حداقل نمود خودمان را داشته باشیم. بعد این نشان می‌دهد که اصلا بحث این نیست که حرکت جنبش زنان تند است یا تیز است، بخصوص کمپین یک میلیون امضا، بلکه یکجوری نشان می‌دهد که دارد به یک حرکت عمیق تبدیل می‌شود. بعد کمپین فراتر از یک مرکز واحد، یعنی تنها در تهران نبوده است. بنابراین من فکر می‌کنم فقط مسئله این است که هنوز مهم‌ترین حساسیت متاسفانه نظام ما زنان‌اند، وگرنه از این حرکتها مهم‌تر حرکت دیگری توی ایران سراغ نداریم. ضمن این که سایتهای سیاسی تندی هستند که هنوز فیلتر نشده‌اند، حتا برای یک بار. این نشان می‌دهد که هنوز حساسیت روی مسئله‌ی زنان واقعا بزرگترین حساسیت نظام است.
اشاره کردید به این که فضای شهری هم برای فعالان زنان محدود شده است. شعار اولیه‌ی کمپین یک میلیون امضا این بود که می‌خواهد خواست‌های زنان را به سطح خیابانها و به سطح مردم ببرد. اینطور که شماگفتید این فضا از کمپین گرفته شده است. فضای مجازی هم دارد گرفته می‌شود. فعالان کمپین قصد دارند که درمقابل این فشارها چه اقداماتی صورت بدهند؟
ما درمقابل این فشارها چاره‌ای جز این نداریم که فضاهایی جدید کشف کنیم. یعنی واقعا اگر بخواهد این حرکتها فقط در راستای این باشد که ما تند و تیزتر بشویم یا رادیکال‌تر عمل کنیم، واقعا تنها کاری که می‌توانیم بکنیم این است که صبر کنیم تا فضاهای جدید را کشف کنیم. چون آن تندتر شدن بدتر ضربه می‌زند به ما و می‌تواند در مدت کوتاهی ما را از بین ببرد. همچنان، به نظر من، ما می‌توانیم در هر شهری بررسی کنیم که کجاها هنوز از ما گرفته نشده و در همان فضاها ادامه بدهیم. این ادامه‌دادن به نظر من بهرحال نیروی مقاومت در مقابلش را هم تسلیم می‌کند.
مصاحبه‌گر: میترا شجاعی