1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

قتل بنيانگذار جنبش حماس توسط اسرائيل

۱۳۸۳ فروردین ۳, دوشنبه

ارتش اسرائيل نيمه هاى شب دوشنبه ۲۲ مارس بنيانگذار «حركت مقاومت اسلامى» موسوم به «حماس»، شيخ احمد ياسين را به قتل رسانيد. شيخ احمد ياسين رهبر روحانى اين سازمان بود و نقشى كليدى در مبارزه سرسختانه فلسطينى ها عليه اسرائيل برعهده داشت. در پى گزارشى در اين زمينه و تفسيرى از مفسر صداى آلمان «پتر فيليپ» خواهد آمد:

https://p.dw.com/p/A4u1
شيخ احمد ياسين، رهبر جنبش «حماس»
شيخ احمد ياسين، رهبر جنبش «حماس»عکس: AP

كوتاه پس از آنكه شيخ احمد ياسين پس از نماز صبح يك مسجد شهر غزه را ترك كرد، موشك هاى اسرائيلى ضربات خود را وارد كردند. در پى آن شيخ احمد ياسين و شش تن از محافظان وى مورد اصابت اين موشك ها واقع شده و در جا كشته شدند. دقايقى بعد هزاران نفر در محل سوءقصد تجمع كرده و دست به اعتراضاتى خشم آگين زدند.

پس از اين واقعه جنبش حماس اعلام داشت، دست به عمليات تلافى جويانه و خونينى خواهد زد. در بيانيه جنبش حماس آمده كه نخست وزير اسرائيل آريل شارون ديگر “دروازه جهنم را بروى خود گشوده است” و “سر او را بايد از تنش جدا ساخت”. انتقام جويى حماس زلزله اى خواهد بود.

تشكيلات خودگردان فلسطين نيز اين ترور اسرائيل را محكوم ساخت. احمد قريع، نخست وزير فلسطين اين عمل را يك “ديوانگى و خطرناك” خواند كه دروازه را بر روى هرج ومرج خواهد گشود. بايد گفت كه ياسين تأثيرى ميانه روانه و متعادل بر سازمان حماس داشته و اين سازمان را كنترل مى كرده است. ديپلمات فلسطينى صائب عريقات اين ترور را يك “جنايت انزجاربرانگيز” خواند و اينكه اسرائيل با اين كار خود راه را بر گسترش خشونت گشوده است. عريقات خواستار حفاظت و امنيت بين المللى براى فلسطينى ها شد و اظهار داشت: “جهان بايد بفهمد كه دور تسلسل خشونت و خونريزى هرگز با قتل و ترور، ساختن ديوار و شهرك سازى در مناطق فلسطينى پايان نخواهد يافت، بلكه تنها با پايان دادن به اشغال نظامى اسرائيل است كه مى توان جلوى آنها را گرفت.”

بر پايه گزارش فرستنده هاى راديويى، اين شخص نخست وزير اسرائيل، آريل شارون بوده كه دستور قتل شيخ احمد ياسين را صادر كرده است. از قرار معلوم اين تصميم پس از دو سوءقصد انتحارى در شهر بندرى «اشدود» اتخاذ شده كه اين سوءقصدها روز ۱۴ مارس رخ داده بود كه در پى آن ده اسرائيلى كشته شدند. شاول موفاز، وزير دفاع اسرائيل به كابينه اين كشور اعلام داشته بود، طرحى در دست است كه پيش از آنكه ارتش اسرائيل از نوار غزه عقب نشينى كند، سازمان حماس را بطور قابل توجهى تضعيف سازد.

بايد گفت كه نظاميان اسرائيلى از روز دوشنبه ۲۲ مارس از ترس عمليات انتقامجويانه «حماس» در هشدار باش كامل بسر مى برند. تمامى پاسگاه هاى مرزى ورود به اسرائيل بسته شده و روستاها و شهرهاى فلسطينى به محاصره درآمده اند. پليس اسرائيل نيز درون خاك اين كشور در هشدارباش كامل است.

بايد اشاره كرد كه شيخ احمد ياسين ۶۷ ساله از زمان كودكى فلج بوده و به صندلى چرخدار نياز داشته است. وى در دسامبر ۱۹۸۷ ميلادى سازمان راديكال «حركت مقاومت اسلامى» حماس را پايه گذارى كرد كه از آن پس اين سازمان مسئول بسيارى ازسوءقصدها در اسرائيل است كه كشته هاى بسيارى برجاى گذارده بود. در سال ۱۹۸۹ يك دادگاه اسرائيل ياسين را به حبس ابد محكوم ساخت. ولى در سال ۱۹۹۷ اسرائيل مجبور شد به نشانه حسن نيت نسبت به دولت اردن، وى را از زندان آزاد كند. چندى پيش نيز يك تلاش اسرائيل براى ترور يك عضو رهبرى حماس در اردن نافرجام مانده بود.

  • تفسير «پتر فيليپ»، مفسر دويچه وله :

چنانكه به نظر مى رسد، دولت اسرائيل تحت رهبرى آريل شارون بر اين عقيده است كه در سال انتخابات رياست جمهورى آمريكا مى تواند، بيش از ايام ديگر دست به اقداماتى خودسرانه بزند. بايد گفت كه غير از اين توضيح ديگرى براى اين تصميم دولت اسرائيل وجود ندارد كه دستور حذف فيزيكى و قتل رهبران جنبش «حركت مقاومت اسلامى» (حماس) را صادر كند و حتى از كشتن رهبر معنوى و مذهبى اين جنبش اسلامى، شيخ احمد ياسين هم نگذرد.

به همين جهت محافل رسمى اسرائيل اظهار داشته اند كه شيخ احمد ياسين را مى توان اسامه بن لادن اسرائيل دانست و با اين مقايسه نقشه خود را در رديف مبارزه دولت آمريكا با تروريس قرار مى دهند.

اينكه آيا زمامداران و سياستمداران اسرائيل با اين توجيه بتوانند به جهانيان چنين تلقين كنند كه اسرائيل در موقعيتى مانند آمريكا قرار دارد، امرى است كه فعلا معلوم نيست و نمى توان در اين مورد آن با قاطعيت ابراز نظر كرد.

البته رئيس جمهورى آمريكا جرج دبليو بوش تاكنون در نقش يكى از حاميان و ارادتمندان مخلص آريل شارون ظاهر شده، ولى در سال برگزارى انتخابات رياست جمهورى آن كشور، با توجه به اوضاع عراق و رويارويى به معضلات آن كشور، بعيد نيست كه در اين پشتيبانى بى چون وچرا تغييراتى بروز كند. يا دستكم سفيد مهرى كه تاكنون دولت شارون از آمريكا در دست داشت، باطل شود.

سياستمداران آمريكا بايد از مدت ها پيش از اين از تأييد و حمايت بيدريغ شخص شارون و سياست او دست برميداشتند؛ نه به اين خاطر كه ياسين شخص محترمى بود. شيخ ياسين رهبر يك جنبش تروريستى افراطى بود كه قصد و هدفش، بقول خودش مقاومت در برابر اشغال سرزمين فلسطين بود، كه البته منظورش اشغال اراضى فلسطين از سال ۱۹۶۷ به بعد نبود، بلكه اصولا حضور و موجوديت كشور اسرائيل در اين منطقه بود.

شيخ احمد ياسين شخصا سوءقصدكنندگان انتحارى را به اسرائيل نمى فرستاد تا در اتوبوس هاى حامل مردم غيرنظامى اسرائيلى بمب منفجر كنند، ولى وى مردى بود كه اجازه انجام چنين اقداماتى را مى داد و اينگونه اعمال را تقديس مى كرد و با هرگونه قرار صلح ميان فلسطين و اسرائيل مخالفت مى نمود.

در عين حال همين مرد سالخورده و ريزنقش حتى براى آندسته از فلسطينى ها نقش پيرمرد و مرشد را پيدا كرده بود كه عضو سازمان حماس نبودند. از اين نظر، كشتن چنين مردى كه مظهر مقاومت و حركت فلسطين بشمار مى رفت، باعث افزايش خشونت و خونريزى خواهد شد. اظهار نظر وزير سابق دادگسترى اسرائيل «يوسى بايلين» گوياى واقعيت اين ماجراست كه گفت: “خدا مى داند اين واقعه به قيمت جان چند نفر ديگر از مردم اسرائيل تمام خواهد شد”.

در جريان قيام انتفاضه در الاقصى، تاكنون بيش از چهارصد نفر از مردم اسرائيل به هلاكت رسيده اند و با وجودى كه براى هر دولتى دردآور است، ولى اسرائيل تاكنون در برابر زور و خشونت با انتقامجويى اعمال قهرآميز مقابله به مثل كرده است. ولى بهتر آن مى بود كه اسرائيل در برابر ترور و سوءقصد و حمله با مسالمت جويى و آشتى طلبى از خود واكنش نشان مى داد و اين تنها شانس و فرصت اسرائيل براى منزوى كردن فلسيطينى هاى آماده به انجام اعمال خشونت آميز است، هرچند كه اين امكان ضعيف باشد.

ولى بجاى اين كار مصلحت آميز، اسرائيل هميشه سياست كشتن عمدى مخالفان افراطى فلسطينى را انتخاب كرده. شايد اينكار منشاء مذهبى داشته باشد، ولى از اصول و مبانى حقوق امروزين بين المللى كاملا بدور است.

اكنون انزوا و محكوميت اسرائيل در سطح جهانى بيش از پيش شدت خواهد يافت و در مقابل امكان تحقق صلح در اين منطقه تضعيف خواهد شد يا بكلى از ميان خواهد رفت. حتى عقب نشينى اسرائيل از نوار غزه كه شارون از مدتى قبل اعلام داشته است، ممكن است كه فعلا منتفى شود.

كشتن شيخ احمد ياسين بخشى از همين برنامه عقب نشينى از نوار غزه بود، زيرا كه اسرائيل مى خواست ثابت كند كه اسرائيل بدون شكست خوردن و بطور داوطلبانه نوار غزه را ترك مى كند، نه اينكه سازمان حماس توانسته باشد اسرائيل را مجبور به اينكار سازد. ولى اگر در اثر قتل اين مرد سالخورده موج خشونت ها بار ديگر به چرخش بيافتد، البته كه اسرائيل از خروج از نوار غزه منصرف خواهد شد.