”كامپيوتر مجرايى براى پياده سازى ذهن خلاق”

عليرغم كمى امكانات آموزشى و محدوديتهايى كه در رابطه با استفاده از فناورى كامپيوتر در كشور ما وجود دارد، كشش وسيع اين پديده در جامعه ما باعث رشد بيسابقه آن در ميان جوانان شده. از آقاى نويد خسروى مدير عامل شركت Nebras Informatik، عضو كميته اجرايى انجمن فارغ التحصيلان دانشكده مهندسى كامپيوتردانشگاه صنعتى شريف، مدير گروه تخصصى شيگره انجمن انفرماتيك ايران، عضو كميته فنى نرم افزار انجمن شركتهاى انفرماتيك و عضو اتحاديه صادركنندگان نرم افزار درباره فعاليت جوانهاى ايرانى در زمينه فناورى اطلاعاتى و IT گفتگويى داشتم و نظر ايشان را درزمينه عرصه هاى رشد جوانان پرسيدم

” اگر بخواهم پاسخ اين سوال را بدهم بايد برگردم يك سرى عوامل اجتماعى را برايتان باز بكنم. اصلا از كجا شروع شده و وضعيت فعلي ما به چه صورت است. رشد استفاده از كامپيوتر در ايران در حال حاضر بسيار بالاست. اما از نظر تاريخي اگر به عقب برگرديم در دهه هشتاد و نود ميلادى به دليل ورود كند و دير هنگام كامپيوتر به مراكز صنعتى و خانه،( بالطبع چون جوانها بيشتر از خانه شروع كردند و بعد به سمت مراكز صنعتى آمدند)، اين حادثه خيلى دير رخ داد و شايد تا سالها اصلا ورود كامپيوتر به صورت انبوه به خانه ها بسيار محدود بود. اين يكى از عواملي بود كه كاربرد وسيع كامپيوتر در خانه ها و در دانشگاهها ديرهنگام شروع شد”.

از نظر آقاى خسروى با وجود اين تاخير كه به آن بايد ضعف زيرساخت هاى مخابراتى و بعد محدوديت هاى ISP ها و Reserve ها را نيزاضافه كرد، محدوديتهايى كه باعث شده در ايران همچنان از نظر تعداد كاربران به نسبت جمعيت مان عقب بمانيم اما:

”اين استفاده و اين بكارگيرى كامپيوتر براى بخصوص جوانان و نوجوانان از حدود هشت نه سال پيش در مقاطع تحصيلى، بخصوص در دبيرستان جدى تر شد. اگر من بخواهم از ديدگاه اجتماعى به كاربران كامپيوتر نگاه كنم كه عمدتا جوانان هستند، ميتوانم آنها را به دو دسته ” فعال” و ” غيرفعال” تقسيم كنم. از ديدگاه من و خيلى هاى ديگر كاربرد كامپيوتر در سطحى كه شما ”Media playing” داشته باشيد و فيلم ببينيد يا براى چك كردن ايميل هاى خود از كامپيوتر استفاده كنيد، اينها را من و خيلي از كارشناسان اين رشته كاربرد ” غير فعال ” ميدانيم. اين چيزى است كه مثل استفاده از راديو و تلويزيون يا تلفن. اگر جايگاه ” آى تى” بخواهد در بين جوانها رشد كند بايست به صورت ” اكتيو” درايد. جايى كه يك جوان كنجكاو ميشود كه ببيند چرا اين به چنين صورتي كار ميكند و آيا ميتواند در آن تغييراتي بدهد كه نوع ديگرى كار كند؟ در بين كاربران ”فعال” باز هم آنها را بايد به دو دسته متخصص و غير متخصص تقسيم كرد. مثلا كسى كه براي كار هنرى اش از امكانات فنى نرم افزارها مانند CDstudio يا نرم افزار هاى توليد فيلم و غيره استفاده ميكند، فرق دارد بازهم خيلى فرق دارد با كسى كه به توليد ايده هاى خود در كامپيوتر ميپردازد”.

آقاى خسروى ميگويد كه كاربرد كامپيوتر يكى از مجراهايى است كه ذهن فعال جوان را به سمت خود ميكشد و بهمين دليل رشد استفاده از كامپيوتر به نسبت امكاناتى كه در كشور وجود دارد و به نسبت زمانى كه كامپيوتر وارد كشور ما شده است از بسيارى كشورهاى جهان حتى بالاتر است .

”و از اين رو در نظر بگيريم كه اگر اين رشد در كنارش امكانات خوب مخابراتي و اينترنتى و در كنار خود امكانات خوب نرم افزارى داشتيم كه رايانه بتواند راحت تر در اختيار خيلى ها قرار گيرد، اين رشد بمراتب از اين هم بيشتر بود. بخاطر همان كششى كه در ذهن جوانها و دنياى جوانها دارد”.

با اين وجود آقاى خسروى معتقدند كه:

”از نظر آموزشى ما متاسفانه خوب عمل نكرده ايم. من جوانهاى بسياري را ميشناسم كه از كامپيوتر زده شده اند . ما بايد در وهله اول در جامعه اى كه كامپيوتر هنوز سالهاى اوليه رسوخش رو ميگذراند بايد كارى كنيم كه ترس استفاده كنندگان بريزد. خيلى از جوانها كامپيوتر را مثل تلفن و تلويزيون بايد ببينند. بايد از نظر آموزشي كارى كرد كه ضمن آن كه جوانان از كامپيوتر استفاده ميكنند، هميشه دنبال اين هم باشند كه آيا ميتوان به نحو ديگرى از آن استفاده كرد؟ آيا ايده ها و جرقه هاى خلاق ذهن خود را ميتوانند با استفاده از آن متبلور كنند؟ بايد اين را به آنها نشان داد كه كامپيوتر ميتواند وسيله و مجراى مناسبى براى پياده سازى ذهن خلاق باشد”.

از آقاى خسروى درباره چشم انداز آينده كاربرد اين فن آورى و پيشرفت هايي كه جوانان ايران ميتوانند از آن بهره مند شوند پرسيدم

” در اين زمينه ميتوانم بگويم اگر دولت بتواند هر چه سريعتر امكانات مناسبى بخصوص از نظر زير ساخت ها فراهم كند، كشش جوانان ما براى استفاده از رايانه بسيار بالاست. بخاطر همين كشش زياد، رشد استفاده از كامپيوتر در كشور ما در سالهاى آينده به مراتب از كشورهاى ديكر بيشتر خواهد بود.

در كشور ما مغز هاى متفكر زيادى وجود دارد كه بخاطر ظرفيت محدود دانشگاهها جا در مراكز آموزش عالى پيدا نكرده اند. پيشنهاد و توصيه اى كه من ميتوانم بكنم اينست كه اگر واقعا در سطوح مختلف از كامپيوتر استفاده ميكنند سعى كنند ببينند آيا ميتوان به اين وسيله زين و يراقى انداخت و رام اش نمود و يار انسان اش كرد؟

من يادم است كه در دهه هشتاد ميلادى حتى براى آموزش رايانه به كودكستانها و دبستانها از لاك پشتى استفاده ميشد كه يادگير بود و تحت فرمان آن كودك ميتوانست اشكال مختلفى را بكشد و اين خود كاربرد زيبايي از كامپيوتر را نشان ميداد كه از همان اول ميخواست نشان دهد اين ابزارى است در اختيار شما، نه شما در خدمت اين ابزار و امكانات بالقوه بسيار زيادى دارد كه بايد بالفعل شود.

مريم انصارى