كاهش روزافزون سن بيماران آلوده به ويروس HIV و مبتلا به ايدز در جهان

به همين خاطر هم در كشورهاى جهان، كارشناسان و مسئولان خواستار آن هستند كه بودجه برنامه ها و پروژه هاى تبليغاتى براى مبارزه با ايدز از طريق روشنگرى و پيشگيرى افزايش يابد.

در اين بين حتى پيشنهاد شده است كه در اين راستا، سازمانى ويژه جوانان و با مشاركت خود جوانان، زير حمايت و نظارات سازمان ملل بنيانگذارى شود. در منطقى بودن اين پيشنهاد شكى نيست، چون خود جوانان هم بايد اين فرصت رو پيدا كنند كه نظرات، مشكلات و خواسته هايشان را در ارتباط با معضل ايدز، در سطحى بين المللى مطرح كنند.

امر روشنگرى يا بهتر است بگويم، نواقص و كمبود برنامه هائى وسيع در اين زمينه حتى در كشورهاى اروپائى از جمله آلمان و به ويژه در كشورهاى شرق اروپا مطرح گرديده و مورد بحث قرار گرفته و ميگيرد. نظر سنجى هائى كه محققان در اين مورد در آلمان انجام داده اند، نشون ميدهد كه هنوز هم خيلى از نوجوانان و جوانان اطلاعاتى كافى و يا درست از بيمارى ايدز و راه هاى پيشگرى از آلودگى به ويروس اچ آى وى ندارند.

در ايران هم با توجه به افزايش روز افزون شمار معتادان تزريقى و همچنين فحشا در كشور، مسئله شيوع بيمارى ايدز، به معضلى بزرگ بدل شده است.

دكتر محمد مهدى گويا ، معاون وزارت بهداشت و كارشناس مسايل ايدز درمورد آمار موجود درباره شمار بيماران آلوده به ويروس اچ آى وى و مبتلا به ايدز در ايران متذكر ميشود: “اطلاعات آمارى ثبت شده ما تاكنون ۷۱۰۸ مورد ابتلا به عفونت HIV را از ابتدا شروع اين اپيدمى تا به حال در كشور كشف كرده ايم. اما آمار ديگرى هم داريم كه به آن آمار تخمينى مى گويم. چون ايدز يك بيمارى رفتارى ست و با رفتارى پنهان انسانها ارتباط دارد بسيار كسانى هستند كه ممكن است رفتار پرخطرى را انجام بدهند. مانند تماس جنسى با فردى غير از همسر خود يا اعتياد تزريقى كسانى كه از سوزن و سرنگ استفاده مى كنند. اين افراد ممكن است كه آلوده شده باشند، ولى هيچوقت به پزشك مراجعه كرده و نه تمايل داشته باشند كه از وضعيت جسمى خود مطلع باشند. براين اساس ما تخمين مى زنيم كه بين ۳۰ تا ۳۵ هزار نفر آلوده در كشور وجود داشته باشد.”

تا به حال، اعتياد تزريقى مهمترين الگوى انتقال ويروس HIV در ايران ذكر شده، در حالى كه آميزش جنسى مهمترين الگوى انتقال اين ويروس در جهان شناخته شده. البته برخى از دست اندكاران هم متعقدند كه همين الگوى دوم، در ايران نقش مهمترى را بازى ميكند.

احمد قويدل از بنياد بيماران هموفيلى با توجه به نياز اين بنياد به بانكهاى خود، معضل ايدز را با حساسيت خاصى دنبال ميكند و در باره الگوى انتقال ويروس HIV در ايران ميگويد: “ارائه ارزيابى براساس ثبت موارد اتفاقى ايدز و حتا جرئت ابراز نظر در رابطه با اينكه الگوى انتقال ايدز در ايران مواد مخدر است و بعد اصلاح كردن اين نظر كه اين الگو در حال تغيير به راه جنسى ست، به نظر ما تاكنون چنين اظهارنظرهايى، نادرست انجام شده است. با توجه به آمار جهانى كه بيش از ۷۵ درصد از موارد انتقال ايدز در دنيا جنسى ست، ما نيز چنين اعتقادى داريم كه در كشور ما هم مى بايست اين اظهارنظرها كاملا با احتياط صورت گيرد و بعد از ارائه تحقيقات اصلى. اين تحقيقات اصلى بايد اولين تركش خود را متوجه مدارس، دانشگاهها مراكز تجمع جوانان و اماكنى كه احتمال ريسك ارتباطات جنسى خارج از خانواده وجود دارد، بكند.”

به عقيده وى چندين عامل وجود دارد كه ميتوانند حاكى از نزديك بودن وضع ايران به تحليل جهانى باشند و نشان دهند كه در ايران هم بايد اصلى ترين راه انتقال ايدز، جنسى باشد.

وى دراينباره خاطرنشان ميسازد: يك، به دليل عدم سازماندهى زنان خيابانى و در حقيقت سازمان نداشتن امر روابط جنسى خارج از خانواده در ايران، كه با اينكه مراكز فحشا در ايران تعطيل شد، ولى موضوع فحشا تعطيل نشده است و وجود زنان خيابانى يكى از عوامل سرايت ايدز در كشور ما است. نكته ى دوم، بالا رفتن سن ازدواج در كشور ما است، كه در اقشار تحصيل كرده به عدد ۲۸ و ۳۰ سال نزديك مى شود و اين بالا بودن سن ازدواج عملا با توجه به سن بلوغ جانان ريسك ارتباطات جنسى خارج از خانواده را به شدت در كشور ما گسترش مى دهد، چون و بيولوژى بدن اينها نياز به چنين ارتباطى دارد. نكته ى بعدى، نهادينه نبودن و فرهنگ سازى نشدن بحث استفاده از كاندوم به عنوان تنها روش پيشگيرى از ايدز است.”

همونطور كه در پيش اشاره شد، مسئله روشنگرى نوجوانان و جوانان در كنفرانس جهانى ايدز در بانگوك پايتخت تايلند، يكى از مسائل مورد بحث بود، طبيعيست كه در ايران هم سعى برآن است كه اين مسئله بطور جدى دنبال شود.

دكتر گويا، معاون وزارت بهداشت درباره روشنگرى نسل جوان به ويژه در سطح مدارس ميگويد: “ به طور كلى وزارت بهداشت در اين رابطه همكارى تنگاتنگى با وزارت آموزش و پرورش از ۲ سال قبل تا به حال برقرار كرده است. كار اصلى به عهده ى وزارت آموزش و پرورش است. در حال حاضر آموزش پيشگيرى از عفونت HIV و ايدز در داخل مدارس جزو محتواى درسى دانش آموزان دوره ى دبيرستان قرار گرفته است و سعى شده است كه با مفاهيم ساده ترى اين موضوع را جزو محتواى درسى دوره ى راهنمايى هم گنجانده شود.”

شكى نيست كه راديو و تلويزيون در جوامع تمامى كشورهاى جهان پربردترين رسانه محسوب ميشوند و به همين خاطر هم ميتوانند نقش مهمى در اطلاعرسانى درباره ايدز و روشن كردن ذهن مردم بطور اعم و ذهن جوانان بطور اخص ايفا كنند.

به گفته دكتر گويا، ميان وزارت بهداشت، شوراى عالى ايدز كشور و صدا و سيما همكارى و ارتباط خوبى وجود دارد، اگر چه بايد گفت كه وزارت بهداشت نظارت مستقيم بر كم و كيف فعاليتهاى اطلاعرسانى صدا و سيما در مورد ايدز ندارد و صدا و سيما بطور مستقل عمل ميكند.

احمد قويدل از بنياد بيماران هموفيلى كه نهادى غيردولتى محسوب ميشود، مجموعا پيشرفتهائى در اين زمنيه در صدا و سيما نسبت به گذشته ميبيند، اما در عين حال معتقد است: “ظرف سه سال گذشته تحولاتى فكرى اتفاق افتاده است، ولى از نظر ما هنوز صدا و سيما نتوانسته است اطلاع رسانى هاى شفاف در ارتباط با بحث ايدز را در جامعه منتشر كند. من هنوز اعتقادم بر اين است كه سيستم دولتى ما شفافيت لازم را در رابطه با اطلاع رسانى بحث ايدز، در جامعه ى ما ارائه نداده است و صدا و سيما از همه ى رسانه ها در اين زمينه ها عقب تر است.”

شهرام احدى