1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

كمك مالى كشورهاى اسلامى به دولت حماس فلسطينيان

۱۳۸۵ فروردین ۲۹, سه‌شنبه

از زمانى كه جنبش تندروى اسلامى حماس قدرت را در تشكيلات خودگردان فلسطين به دست گرفته است، امريكا و اتحاديه اروپا حاضر به ادامه حمايت مالى از فلسطينيان نيستند. طبق گزارش رسانه‌ها روسيه مى‌خواهد ده ميليون دلار به اين تشكيلات كمك كند، به شرط اينكه اين پول براى برآورده كردن نيازهاى انسانى و اجتماعى مردم فلسطين خرج شود. و طبيعى است كه اين پولى نيست كه كفاف چنين نيازهايى را بدهد. در اين ميان كشورهاى اسلامى چه كمكى مى

https://p.dw.com/p/A4cv
اسماعيل هنيه، نخست وزير دولت حماس
اسماعيل هنيه، نخست وزير دولت حماسعکس: AP

��كنند؟

دولت حماس كه بر سر كار آمد متوجه شد كه خزانه‌اى خالى را تحويل گرفته است. نه تنها اين، بلكه دولت پيشين بدهى‌اى بالغ بر يك ميليارد و نيم دلار به بار آورده بود. و چشم‌اندازى هم براى بهبود اوضاع وجود نداشت و ندارد. چون اروپاييان و امريكاييها گفته‌اند كه از دولت حماس حمايت مالى نخواهند كرد. در سال ۲۰۰۵ امريكا حدود ۲۴۰ ميليون دلار و اتحاديه اروپا حدود ۲۸۰ ميليون دلار به تشكيلات خودگردان فلسطين كمك كرده بودند. اسراييل هم هر ماه حدود ۵۰ ميليون دلار به اين تشكيلات مى‌پرداخت و اين پولى بود حاصل از ماليات‌هاى گمركى كه سهم تشكيلات خودگردان فلسطين محسوب مى‌شد.

اما دولت فلسطين ماهانه نياز به ۱۷۰ ميليون دلار دارد. تنها ۱۱۵ ميليون دلار لازم است تا اين دولت بتواند حقوق ۱۴۰ هزار كارگر و كارمند خود را بپردازد كه از ماه پيش حقوقى دريافت نكرده‌‌اند.

با توجه به اين وضعيت، كمكهاى ديگرى كه از آن سخن در ميان است، به نظر ناچيز مى‌آيند: بتازگى وزيران امور خارجه كشورهاى عربى در كنفرانسى در خارطوم تصميم گرفتند كه ماهانه ۵۵ ميليون دلار به فلسطينيان كمك كنند. قطر اعلام كرد كه ۵۰ ميليون دلار در ماه كمك خواهد كرد، كه البته آن بخشى را هم كه همراه با ديگر كشورهاى عرب مى‌پردازد، حساب كرده است. ايران مى‌خواهد ۵۰ ميليون يا شايد هم ۱۰۰ ميليون دلار بپردازد. و غير از اينها ديگر كشورهاى اسلامى و عربى منطقه چيزى در اين مورد به طور رسمى عنوان نكرده‌اند.

هم اكنون محمود الزهار، وزير امور خارجه فلسطينيان، مى‌كوشد تا با سفرى كه به كشورهاى عربى مى‌كند كمك مالى از آنها جمع كند. اما اين كشورها تاكنون چندان با دست گشاده او را نپذيرفته‌اند. براى نمونه فاروق الشرع، وزير امور خارجه سوريه، تنها مردم سوريه را به كمك به فلسطينيان فراخواند و شماره حسابى را هم اعلام كرد تا مردمى كه مايلند كمك مالى خود را به آن حساب بانكى بريزند.

در اردن هم دولت حساب بانكى‌اى را براى جمع‌آورى كمك مالى مردم باز كرد. اما عمر اين حساب بانكى فقط چند روز بود و سپس آن را بستند. گفته مى‌شود كه امريكاييها فشار آورده‌اند. هم اكنون تنها يك حساب بانكى براى كمك به دولت حماس باز است، آن هم در قاهره، در نزد بانك بين‌المللى مصر، كه با بانك اجتماعى عمومى پاريس در ارتباط است، يعنى با يكى از بزرگترين شركت‌هاى مالى در فرانسه. چند بانك و سازمان متعلق به عربستان سعودى و ديگر كشورهاى نفتى حوزه خليج فارس نپذيرفته‌اند كه حسابى بانكى براى جمع‌آورى كمك مالى براى فلسطين باز كنند، چون احتمالا از تحريم امريكا مى‌ترسند.

همه اين چيزها مانع آن نخواهد شد كه افراد و خانواده‌هاى ثروتمند به حماس كمك مالى كنند. چون هستند كسانى كه اين سازمان را دوست دارند و نيز هستند كسانى كه اين پول را به عنوان باج به گروههاى اسلام‌گرا مى‌پردازند. در گذشته كشورهاى نفتى عرب رفتارى مشابه با سازمان آزاديبخش فلسطين و سازمانهاى وابسته به آن داشتند.

سازمان حماس هم همچون سازمان آزاديبخش فلسطين خواهد ديد كه همه به قولى كه براى كمك مالى داده‌اند، عمل نخواهند كرد. بسيارى از اين قولها تنها بر روى كاغذ خواهند ماند. اين قولها در درجه نخست جنبه تبليغاتى دارند. براى نمونه اين شعار در الجزاير داده شد كه بخشى از درآمد نفتى اين كشور را به فلسطينيان خواهند داد. ممكن است كه اين تبليغات حس همبستگى مسلمانان و عربها را تقويت كند، اما در نهايت كمكى عينى براى رفع درماندگى مالى فلسطينيان نخواهد بود.