لغو ممنوعیت روسری در ادارات دولتی ترکیه
۱۳۹۲ مهر ۸, دوشنبه
نخست‌وزیر دولت اسلامگرای ترکیه اعلام کرد که کارمندان زن ادارات دولتی در این کشور می‌توانند از این پس با روسری سر کار خود حاضر شوند. روزنامه "حریت" روز دوشنبه (۳۰ سپتامبر/ ۸ مهر) به نقل از رجب طیب اردوغان نوشت که تغییرات جدید در چارچوب "اصلاحات دمکراتیک" دولت انجام می‌شوند.
جدایی دین از دولت یکی از پایه‌های اصلی ترکیه نوین از زمان تأسیس آن توسط مصطفی کمال آتاتورک بوده است. در قوانین این کشور روسری نمادی از اسلام برشمرده می‌شود و بر این پایه بر سر داشتن روسری در نهادهای دولتی ممنوع بوده است.
این قانون از زمان قدرت‌گیری حزب اسلامی "عدالت و توسعه" در ترکیه بارها دستخوش تغییراتی شده است. در پاییز ۲۰۱۲ هم ممنوعیت داشتن روسری برای شرکت در کلاس‌های درس دانشگاه‌ها و مدارس عالی لغو شد. در ژانویه ۲۰۱۳ هم به وکلای زن اجازه داده شد با روسری در دادگاه حاضر شوند.
هواداران تفکر کمال آتاتورک و نظامیان ترکیه در طول ده‌های گذشته همواره پاسدار اندیشه‌های سکولار بنیانگذار ترکیه نوین، از جمله ممنوعیت روسری بوده‌اند. نفوذ ارتش ترکیه در سیاست این کشور از زمان روی کار آمدن حزب اردوغان روندی نزولی در پیش گرفته است.
البته اردوغان تصریح کرده که تغییرات جدید شامل حال دادستانان، قضات، ارتشی‌ها یا مأموران پلیس زن نمی‌شود. در مدارس دولتی هم به استثنای درس اختیاری قرآن، سر کردن روسری همچنان ممنوع است.
پایان تعقیب قضایی حروف الفبا
در ترکیه از سال ۱۹۲۸ استفاده از حروف "Q"، "S" و "W" در انظار عمومی ممنوع است، زیرا این حروف در میان حروف الفبای کردی وجود دارند اما در خط ترکی نه. در قالب بسته "اصلاحات دمکراتیک" دولت ترکیه حروف الفبای کردی نیز قانونی می‌شوند.
این بسته تغییراتی هم در مدارس ایجاد می‌کند. به‌عنوان نمونه در مدرسه‌های خصوصی از این پس تدریس به زبان کردی آزاد است. سوگند "من ترک هستم، درستکار و سخت‌کوش" که تا کنون در دبستان‌ها گفته می‌شد هم، بنا بر گزارش روزنامه "حریت"، حذف خواهد شد.
همچنین نهادهای دولتی در محل‌های کردنشین از این پس محدودیتی برای برقراری ارتباط با شهروندان به زبان کردی نخوهند داشت. شهرهای کردنشین هم می‌توانند برای محل‌های مختلف از اسامی کردی استفاده کنند.
اردوغان علاوه بر این ازعزم دولت ترکیه برای احترام بیشتر به حقوق اقلیت‌ها از جمله روما خبر داده است. او به تأسیس موسسه‌ای برای پشتیبانی از فرهنگ و زبان روما وعده داد. گسترش آزادی تجمعات از دیگر وعده‌هایی است که نخست‌وزیر ترکیه در قالب بسته اصلاحاتی خود بر آن انگشت گذاشته است: «ما همچنان تلاش می‌کنیم به خواسته‌های شهروندان خود عمل کنیم».
" اصلاحات کافی نیستند"
بسته اصلاحاتی دولت ترکیه که از قرار معلوم مشمول ۴۰ پروژه می‌شود، از جمله برای پیشبرد مذاکرات صلح بین کردها و دولت این کشور تنظیم شده است. این بسته قرار است پایان سیاستی باشد که دهه‌هاست وجود اقلیت کرد در ترکیه را رد و بر لزوم استحاله این اقلیت قومیتی در جامعه تأکید می‌کند.
اختلاف خونین دو طرف از سال ۱۹۸۴ میلادی ده‌ها هزار کشته بر جای گذاشته است. گفت‌وگوهای نمایندگان دولتی ترکیه با عبدالله اوجالان، رهبر زندانی حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) در ماه‌های اخیر گشایش‌هایی را در مناسبات دو طرف ایجاد کرده است.
از جمله مفاد این توافق، عقب‌نشینی کردهای مسلح از خاک ترکیه است. این روند که آغاز شده بود، اخیرا متوقف شده، زیرا کردها می‌گویند دولت ترکیه اقدامات متقابل متناسبی انجام نداده است.
رئیس حزب "صلح و دمکراسی" (BDP) نزدیک به کردها نیز معتقد است که اصلاحات اعلام شده برای پیشبرد مذاکرات صلح بین کردها و دولت ترکیه کافی نیستند. به گفته خانم گولتان کیزاناک، کاهش برخی از محدودیت‌های انتخاباتی یا اجازه تدریس به زبان کردی در مدارس خصوصی، با انتظارات حزب متبوع وی فاصله زیادی دارند.
گفته می‌شود بسته اصلاحاتی دولت اردوغان که ماه‌هاست موضوع بحث‌وجدل در فضای سیاسی ترکیه شده، تنها شامل آزادی‌های بیشتر برای کردها نیست، بلکه حقوق اقلیت مسیحی و علوی را نیز در نظر گرفته است. دولت اردوغان در ماه‌های اخیر درگیر اعتراضات خیابانی شهروندان ترکیه در شهرهای مختلف بوده است. از روزهای پایانی ماه مه بین شهروندان ترکیه و پلیس این کشور درگیری‌های خونینی درگرفت. تظاهرکنندگان دولت کنونی را به حکمرانی مستبدانه متهم می‌کنند.