لوگوی تازه تیم پرسپولیس: شیر بی‌یال و دم و اشکم
۱۳۹۰ بهمن ۱۲, چهارشنبه
به رغم آن که تمام اظهارات و اقدامات رویانیان و معاون او جمشید زارع در سایت اختصاصی باشگاه منعکس می شود، اما این خبر در ارگان باشگاه پرسپولیس منتشر نشد. به نظر می رسید رویانیان با اطلاع از بازتاب منفی احتمالی، ترجیح داده است که مخدوش شدن لوگوی سابق پرسپولیس را بی سر و صدا و تا حد امکان، دور از کانون توجه رسانه ها به انجام برساند.
لوگوی جدید در دو مدل فارسی و انگلیسی طراحی شده، تفاوت اصلی اش با لوگوی قبلی در محو شدن شیرهایی (شیر دو سر) است که پشت به هم داشتند و جامی میان آن دو قرار داشت. به این ترتیب که دایره اطراف دو شیر و جام حذف شده، علامتی شبیه سپرهای جنگی جای آن را گرفته است. شیرها به ظاهر سرجایشان هستند، اما تبدیل به شیرهای بی یال و دم و اشکمی شده اند که به زحمت قابل رویت هستند.
شکل هندسی چهارشاخه ای که دور لوگو طراحی شده، شمایل شیر دو سر و جام را تحت الشعاع قرار داده و شباهت بسیاری به لوگوی باشگاه صنعت نفت آبادان پیدا کرده. در لوگوی جدید، نام داخل پرانتز (پیروزی) نیز گنجانده شده است و قرار است رسماً جایگزین لوگوی فعلی شود.
لوگوی تیم‌های باشگاهی در فوتبال جهان مثل پیراهن آن تیم‌ها، نمادی از تاریخ و هویت آن‌ها محسوب می‌شود. در ایران اما هویت باشگاه‌ها بسته به اوضاع سیاسی روز، باز تعریف می‌شوند و تغییر می‌کنند.
مدیران عامل باشگاه‌ها در فوتبال حرفه‌ای حتی اگر بخواهند هم نمی‌توانند نام، لوگو و پیراهن باشگاه‌ها را تغییر دهند. در ایران اما تیم‌های ورزشی بارها دچار تغییر نام، لوگو و طرح پیراهن هایشان می‌شوند.
به هر مناسبتی اعم از سیاسی و مذهبی، با دستور مدیران عامل باشگاه‌ها، تیم‌ها موظف هستند لباس جدیدی را بپوشند. پیراهن تیم‌هایی مثل پاس همدان، تابلوی اعلاناتی برای پیام های سیاسی نظام جمهوری اسلامی ایران شده و هر هفته در برگیرنده یک شعار جدید در حمایت از مقامات عالیرتبه نظام است. ذوب آهن اصفهان نیز در شرایطی "شعارهای ارزشی" را روی پیراهن‌هایش درج می‌کند که مدیرعامل پیشین این باشگاه به جرم اختلاس، چند ماه در زندان بود و با قید وثیقه ای سنگین آزاد شد.
در اوضاع همیشه بی ثبات ورزش ایران که هر لحظه امکان هر تغییری وجود دارد، محو شیرها از روی لوگوی باشگاه پرسپولیس نیز کمتر کسی را متعجب می کند. این باشگاه چندی قبل هم در بازی مقابل سایپا، به دستور محمد رویانیان از پیراهن‌هایی استفاده کرد که بر خلاف مقررات فیفا، تصویر بزرگی از سردار حسن تهرانی مقدم روی آن چاپ شده بود. تهرانی مقدم بر اثر انفجار در زاغه مهمات پادگان امیرالمومنین در شهرستان ملارد، جان خود را از دست داد.
سرگذشت عجیب لوگوی پرسپولیس
اولین لوگویی که در باشگاه ۴۴ ساله پرسپولیس طراحی شد، نشان پیکر بالدار فروهر را داشت. از این لوگو سه سال استفاده شد و در عکس های این تیم از اواخر دهه ۴۰ شمسی و اوایل دهه ۵۰، این نشان روی پیراهن بازیکنان پرسپولیس مشهود است.
مرحوم علی عبده، مدیرعامل وقت پرسپولیس لوگویی جدید را انتخاب کرد که برگرفته از نام باشگاه بود. این باشگاه با نام شرکت پاسارگاد به ثبت رسیده بود، به همین دلیل مدیران سابق طرحی از تخت‌جمشید انتخاب کردند. آرمی از سرستون‌های پرسپولیس با نام هما که در این مکان وجود دارد. این لوگو تا قبل از انقلاب اسلامی مورد استفاده قرار گرفت.
بعد از انقلاب در دی ۱۳۶۵، پرسپولیس به بنیاد مستضعفان واگذار شد و مسئولین بنیاد تصمیم گرفتند نام تیم را به «آزادی» تغییر دهند. بازیکنان با این تغییرنام موافق نبودند. در ۲۷ بهمن ۱۳۶۵ نام باشگاه به «پیروزی» تغییر یافت. اداره کل تربیت بدنی استان تهران در اطلاعیه‌ای غیر واقعی اعلام کرد که این تغییر به پیشنهاد بازیکنان صورت گرفته است. از لوگوی قبلی دیگر استفاده نشد و مدیران انقلابی از جمله عباس انصاری فرد از اعضای سپاه پاسداران، از یک لوزی ساده به عنوان آرم جدید استفاده کردند.
سپس لوگویی جدید طراحی شد که حلقه‌ای از گل بود و میان آن نوشته شده بود پیروزی. این لوگو تا سال ۱۳۶۹ استفاده شد. همچنین طی مدتی طولانی، پرسپولیس بدون هیچ لوگویی روی پیراهن، در مسابقات شرکت کرد.
در سال ۱۳۸۷عباس انصاری‌فرد که از صحنه مدیریت ورزش محو شده بود، برای سومین‌بار مجدداً به پرسپولیس بازگشت. بازگشتی که به زعم برخی بازیکنان این تیم از جمله علی کریمی ابهامات زیادی در پی داشت. خروج کریمی از پرسپولیس به رغم میل باطنی او و صدها میلیون تومان هزینه برای جذب دو بازیکن آماتور از برزیل، از جمله اتفاقاتی بود که در دوران مدیریت متزلزل عباس انصاری فرد رخ داد.
در پی تغییر صحنه سیاست و چرخش اوضاع، انصاری فرد تصمیم گرفت نام اصیل باشگاه و لوگویی که در دوره نخست مدیریت او استفاده نمی شد را دوباره به روی پیراهن پرسپولیس برگرداند!
اینک نوبت سردار پاسدار محمد رویانیان است تا لوگوی باشگاه را دگرگون کند.
دایره همیشگی حذف شده، شکل هندسی شبیه سپرهای جنگی قدیمی جای آن را گرفته و شیر دوسر و جام؛ در بین انبوهی از کلمات و شکل ها به زحمت روی پیراهن پرسپولیس قابل شناسایی خواهد بود.
مهدی رستم‌پور
تحریریه: جواد طالعی