1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

ليبى و غرب، بيست سال پس از انفجار در ديسكوى لابل برلين

۱۳۸۵ فروردین ۱۶, چهارشنبه

ليبى در چند سال گذشته تغيير و تحولات شگفت آورى را پشت سر گذاشته است. از كشورى كه حامى تروريسم بود اكنون به كشورى تبديل شده كه يكى از بهترين شركاى تجارى كشورهاى غربى است. با اين حال ليبى هنوز هم يك كمبود اساسى دارد و آن دمكراسى است.

https://p.dw.com/p/A5G8
سرهنگ معمر اقذافى، حاكم ليبى
سرهنگ معمر اقذافى، حاكم ليبىعکس: AP

در شب پنجم آوريل ۱۹۸۶ در ديسكوى برلينى "لابل" ميهمانان كه در ميان آنها مثل هميشه سربازان آمريكائى نيز ديده می‌شدند، مشغول تفريح بودند و كسى به سياست فكر نمی‌كرد. دو ساعات پس از نيمه شب، سياست زندگى آنها را بهم ريخت و با انفجار بمبى در اين ديسكو سه نفر كشته و ۲۰۰ نفر زخمى شدند. بزودى ليبى در مظان اتهام قرار گرفت، زيرا آمريكا به اين كشور حمله كرده و رژيم معمر قذافى متهم به حمايت از تروريسم بين‌المللى بود.

دوسال بعد هواپيماى مسافربرى آمريكائى با ۲۵۹ سرنشين بر فراز لاكربى اسكاتلند منفجر شد و همه مسافران آن كه اغلب آمريكائى بودند به قتل رسيدند، و اين بار هم انگلشت اتهام بسوى ليبى متوجه ليبى شد. سالها بعد از آرشيو سازمان مخفى آلمان شرقى اسنادى بدست آمد مبنى بر اينكه سازمان مخفى ليبى به تلافی غرق شدن دو كشتى متعلق به اين كشور، در ديسكوى لابل بمب گذارى كرده است.

اما ليبى از اواسط دهه نود تلاش كرد تا به شهرت خود در زمينه حمايت از تروريسم خاتمه دهد و روابط خود را با اتحاديه اروپا بهبود بخشد. تا اينكه بالاخره سازمان ملل در سال ۱۹۹۹ پس از ۶ سال تحريم‌هاى خود عليه ليبی را لغو كرد. قذافى با تحويل و محاكمه عاملان انفجار هواپيما گامى ديگر برداشت و سه سال قبل هم، دولت ليبى رسما مسئوليت اين اقدام را پذيرفت. متعاقب آن سازمان ملل همه قطعنامه‌هاى خود بر عليه ليبى را پس گرفت. دولت ليبى هم پس از هجده سال ۳۵ ميليون دلار غرامت به بازماندگان بمب گذارى در ديسكوى لابل پرداخت كرد. بدين ترتيب راه ليبى بسوى اتحاديه اروپا باز شد و گرهارد شرودر صدر اعظم سابق آلمان براى نخستين بار به اين كشور مسافرت كرد و چند هفته بعد هم قذافى پس از پانزده سال به بروكسل سفر كرد.

ليبى در سال ۲۰۰۳ رسما اعلام نمود كه به همه تلاش‌هاى خود براى دست يابى به سلاح‌هاى كشتار جمعى خاتمه داده است. پس از اينكه دولت آمريكا در سال ۲۰۰۴ به آخرين تحريم‌هاى خود عليه ليبى خاتمه داد، رقابت صنايع اروپائى و آمريكائى براى سرمايه گذارى و تجارت در ليبى بالا گرفت. عليرغم همه تغييراتى كه در ليبى صورت گرفته، اما اين كشور هنوز هم از يك كمبود اساسى كه همانا عدم وجود دمكراسى و رعايت حقوق بشر ميباشد، در رنج است.

ليبى براى بازگشت خود به جامعه جهانى بهاى سنگينى پرداخت كرد، و بخشى از آن را هم با پرداخت پول بدست آورد. عليرغم نارضايتى مقامات طرابلس از رفتار آمريكائيان با ليبى در زمينه ادامه ظن كمك اين كشور به تروريسم، مقامات آمريكائى همچنان در اين زمينه سكوت اختيار كرده‌اند. اروپائيان اما بر حجم مبادلات تجارى خود افزوده‌اند و حتى فرانسه پيشنهاد صدور تكنولوژى هسته‌اى براى استفاده صلح آميز به ليبى داده است.