ماهی و مار آناکوندا، الگوهایی برای مهندسان

واژه‌ی "بیونیک" یا "زیست‌فنی" از ترکیب دو لغت "بیولوژی" و "تکنیک"، تشکیل شده است. "زیست‌فنی" ایده‌های خود را از علوم مختلف می‌گیرد؛ از علم بیولوژی گرفته تا فیزیک و ریاضی. اختراعاتی که بر اساس الگوهای طبیعی در معماری، طراحی و صنعت ماشین آلات مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در نمایشگاه امسال هانوفر مهندسان متعددی دستگاه‌های بیونیک خود را به نمایش گذاشتند. آنها برای طراحی این ماشین‌آلات از ساختار بدن حیوانات از جمله حشرات الهام گرفتند.

الهام گرفتن از بدن ماهی برای طراحی یک نوع دستمال

راینر ارب (Rainer Erb)، مدیرعامل شبکه بیونیک، با دستمالی میزی را در نمایشگاه تمیز می‌کند. جالب اینجاست که این دستمال در کناره‌های میز منحرف نمی‌شود بلکه خود را به گوشه‌های میز به صورت انعطاف پذیری می‌چسباند.هر چه قدر او به دستمال فشار می‌آورد، دستمال نیز خود را بیشتر و بهتر با ویژگی‌های سطح میز منطبق می‌‌کند.

تهیه‌کننده این دستمال از بدن ماهی برای طراحی آن الهام گرفته است. ماهی‌‌ها به‌هنگام لغزیدن در آب از این طریق انرژی ذخیره می‌کنند که استخوان‌بندی خود را با مقاومت آب وفق می‌دهند.

الهام‌گیری از بلعیدن مار آناکوندا

برای مثال مهندسان حتی از مار "آناکوندا" نیز الهام گرفته‌اند. پزشکان برای عمل دیسک از چاقوی جراحی استفاده می‌کنند. آنها تا کنون برای انجام این عمل می‌بایست با چاقوی جراحی وارد دیسک شوند، قسمت‌هایی از آن را ببرند و سپس برای خروج بخش‌های اضافی از آنجا بیرون بیایند و بار دیگر برای ادامه کار وارد محل جراحی شوند.

اما با دستگاه جدیدی که مهندسان با الهام از بدن آناکوندا طرح کرده‌اند، دیگر جراحان نیاز به خروج از محل مورد عمل ندارند. آنها قادرند با دستگاه جدید در محل عمل بمانند و به کارشان ادامه دهند، زیرا آن دستگاه قسمت‌های بریده شده را در خود می‌بلعد. این بلعیدن به بلعیدن مار آناکوندا شباهت دارد.

دست روبات ۴ انگشتی

اختراعی دیگر که در نمایشگاه هانوفر دیده می‌شد یک دست روبات بود که توسط شرکت "Festo" تولید شده است. این دست روبات نیز ساختاری بیونیکی دارد، زیرا بر اساس دست انسان طراحی شده است؛ تنها با این تفاوت که ۴ انگشت دارد.

ویژگی خاص این دستگاه این است که برای مثال یک توپ پلاستیکی را می‌گیرد، لمس می‌کند و وضعیت آن را می‌شناسد. کار این دستگاه این است که توپ را به یک طرف خاص بچرخاند. برای مثال شرکت "Festo" توپی را که علامت شرکت را بر رویش دارد به دستگاه می‌دهد تا آن دستگاه توپ را طوری بچرخاند تا علامت شرکت دیده شود.