1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

محاكمه صدام حسين

۱۳۸۲ دی ۱, دوشنبه
https://p.dw.com/p/A4vS
عکس: AP

جنگ، بهره جستن از گازهاى سمى، جنايت و ويرانگرى. بهرحال سياهه در برگيرنده شكايات عليه صدام حسين، سياهه اى است بس طولانى. و اين چنين است كه هم كويت و هم ايران خواهان آنند كه بعنوان شاكيان فرعى در محاكمه صدام حسين حضور يابند. حتى روحانيون شيعه لبنان نيز اعلام كرده اند كه خواهان شركت در محاكمه صدام حسين هستند و گفته اند كه سالها پيش بهنگام تحصيل در عراق توسط مسئولان رژيم صدام شكنجه شده اند.

حال گرچه امر ثبت كتبى همه اين شكايات ماهها بطول خواهد كشيد، ولى طرح نخستين اين شكايات حاكى از ابعاد سياسى اين محاكمه است. گرچه هنوز چارچوب حقوقى محاكمه صدام حسين روشن نشده است، شوراى حكومتى عراق بيش از پيش بر خواست خود مبنى بر برگزارى اين محاكمه در خاك عراق پا فشارى ميكند.

در همين رابطه عدنان پاچه چى ميگويد:
“اين محاكمه بهرروى محاكمه اى عادلانه تر از محاكمه هايى خواهد بود كه ما در عراق و يا در ديگر نقاط منطقه شاهد آن بوديم. ما اما مصمم هستيم كه اين محاكمه را بر اساس موازين بين المللى و مثلا با بهره جستن از قاضيان بى طرف انجام دهيم. و همچنين اين موضوع هم مهم است، حقوقدانان از سراسر جهان ميبايست بر اين محاكمه نظارت داشته باشند.”

پيام سياسى اين اظهارات روشن است و آن اينكه عراق نوين حال هر شكل و سيمايى كه داشته باشد، بر آن است تا خود وظيفه محاكمه و مجازات صدام حسين را برعهده گيرد. حتى ديگر سياستمداران عرب نيز خواهان انجام يك چنين امرى هستند. و اين بخودى خود ميتواند سرآغاز فصلى نوين در تاريخ عراق باشد. و اينك اين پرسش مطرح است كه آيا بايد براى صدام حسين مجازات مرگ در نظر گرفت و يا حبس ابد.

بموازات بحث و جدل حقوقى بر سر محاكمه صدام حسين، ما شاهد يك بحث و مشاجره سياسى نيز هستيم. و آن اينكه ديگر دولتمردان منطقه از حكايت صدام حسين چه درسى بايد بگيرند؟ چرا كه هيچ يك از آنان بگونه اى دموكراتيك از مشروعيت برخوردار نيست. شيخهاى خليج فارس كه بهرحال فاقد مشروعيت دموكراتيك هستند، اما پادشاه سعودى، پادشان اردن، رئيس جمهور سوريه و همچنين همتاى مصرى اش نيز هيچ يك از يك چنين مشروعيتى بهره مند نيستند. و اين ماجرا تا مراكش نيز همچنان ادامه دارد.

اما يك نكته آنان را از صدام حسين مجزا ميسازد. نخست آنكه آنان هرگز از حيث خشونت ورزى به پاى صدام حسين نميرسند، و دوم آنكه آنان در پى دستيابى به جنگ افزارهاى كشتار دستجمعى نيستند. اين در حالى است كه همگان در يك نكته اتفاق نظر دارند و آن اينكه دستگيرى صدام حسين به تنهايى قادر به بهبود شرايط در عراق و منطقه نيست و ميبايست اينك به بهبود شرايط اجتماعى مردم عراق و بهتر ساختن شرايط زيستى آنان توجه بيشترى مبذول گردد.