محمدعلى دادخواه: آبگیری سد سيوند ضررهاى متعددی دارد، حتا برای کشاورزی
۱۳۸۴ آذر ۴, جمعه
�لف است و حتا اعلام كرده كه به اين خاطر از وزارت نيرو شكايت خواهد كرد. در همين زمينه محمدعلى دادخواه از بنيانگذاران «كانون مدافعان حقوق بشر» به پرسشهاى صداى آلمان پاسخ داده است.
مصاحبه گر: بهنام باوندپور
دویچه وله: آقای دادخواه، سازمان میراث فرهنگی تقاضای به تعویق انداختن آبگیری سد سیوند را مطرح کرده و مسئولان سازمان آب منطقه‌ای فارس هم برای همکاری اعلام آمادگی کردهاند، ولی تاکید کردهاند که موافقت نهایی بستگی به تصمیم وزیر نیرو دارد! آیا، به نظر شما، تقاضای سازمان میراث فرهنگی را باید گامی مثبت تلقی کرد، یا فقط نوعی مُسَکن؟
محمدعلی دادخواه: به نظر من، با عنایت به اینکه تکلیف همه‌ی دولتهاست که در جهت حفظ منافع و تامین حقوق ملتها گام بردارند و میراث فرهنگی یکی از مواردی ست که صراحتا حقوق بشر بر روی آن پای فشرده است، تکلیف وزیر است که بلافاصله با توجه به حساسیت موقعیتی که قبر کورش کبیر از یکسو، و اهمیت دره‌ی بلاغی از سوی دیگر دارد نسبت به جلوگیری از آب اندازی سد سیوند اقدام بکند. کانون مدافعان حقوق بشر قبلا در این زمینه خطرات و اشکالاتی را که ببار داشت اعلام داشته است. مضافا به اینکه کسانی که به اکولوژی منطقه واقفند اعلام کردهاند که آبگیری آن سد ضررهاى متعددی دارد، حتا برای کشاورزی که باید از این اقدام جلوگیری بعمل بیاید.
دویچه وله: آقای دادخواه، قرائن و شواهد چه چیزی را نشان می‌دهند؟ آیا فکر می‌کنید وزارت نیرو دست کم با به تعویق افتادن آبگیری سد سیوند موافقت بکند؟
محمدعلی دادخواه: من مطمئنم که با تعویق به انداختن آب موافقت بکند. اما آیا تصمیم نهایی شایسته دراین زمینه اتخاذ خواهد شد یا نه، امری ست که باید ما خیلی دراین زمینه تلاش بکنیم و بخصوص همه‌ی ایران دوستان و کسانی که به فرهنگ کهن این مرز و بوم علاقمندند باید بطور جدی از مسئولین کشور بخواهند که در جهت رعایت عدالت دراین زمینه گام بردارند.
دویچه وله: آقای بهشتی، معاون سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، اعلام کردهاند که این سازمان با وزارت نیرو تفاهم کامل دارد و با احداث سد مخالف نیست، بلکه فقط به زمان بیشتری برای تحقیقات باستان شناسی خودش نیاز دارد. موضع کانون مدافعان حقوق بشر چيست؟ آیا شما با احداث سد اصولا مخالف هستید؟
محمدعلی دادخواه: ما می‌گوییم تا زمانیکه تصمیم شایسته در جهت حفظ آثار گرفته نشده، و بخصوص تغییر اکولوژی که سنگهای مقبره‌ی کورش را تهدید می‌کند، زیرا این سنگها همه از نوع سنگهای آهکی هستند، نه سنگهای آذری، و سنگهای آهکی در معرض رطوبت هوا دچار خلل می‌شوند و نهایتا فرو می‌ریزد. امری که، یکبار دیگر هم گفتیم، اسکندر با ضدیت تمدن ایرانی نتوانست انجام بدهد، ولی ما امانتداران ناآگاه در آن زمینه گام برمی‌داریم.
دویچه وله: آقای دادخواه، مدیرعامل سازمان آب منطقه‌ای فارس، آقای رضائیان گفته‌اند که «در پایان اتمام سد و آبگیری آن حتا بفرض محال کارشناسان تشخیص بدهند که رطوبت سد باعث فرسایش آثار تاریخی پاسارگاد می‌شود، تخلیه‌ی سد توسط سازمان آب انجام خواهد شد». در این خصوص، بويژه در مورد تاکید ایشان بر «فرض محال» نظرتان چيست؟
محمدعلی دادخواه: من اعتقاد دارم اصولا کارشناسان سازمان آب صلاحیت اظهارنظر دراین زمینه را ندارند. باید کارشناسان یونسکو و کسانی که تبحر و تخصص در خصوص آثار باستانی و حفظ میراث فرهنگی و توجه به ارزشهای معنوی این مسایل دارند در این زمینه اقدام بکنند. سازمان آب سازوکار، وظیفه و تکالیف‌اش را قانون تعیین کرده است و هرگز در زمره‌ی آن ما رعایت و عنایت به میراث فرهنگی را مشاهده نمی‌کنیم.
دویچه وله: آقای دادخواه آیا اصولا تنگه‌ی بلاغی تحت حمایت سازمان یونسکو هست؟
محمدعلی دادخواه: کل پاسارگاد مورد ثبت یونسکو واقع شده است و در زمره آثاری ست که در زمره‌ی میراث فرهنگ جهانی بحساب می‌آید. لذا، از این حیث باید بگویم که تنگه‌ی بلاغی که یکی از این قسمت‌های کل پاسارگاد است، در کل مورد توجه واقع شده است. اما بطور مجزا متاسفانه یونسکو اینجا را به ثبت نرسانده است، امری که مدیریت ارشد میراث فرهنگی کشور به آن توجه روا نداشته است.
دویچه وله: در همین ارتباط جالب توجه اینست که هیاتهای کاوش باستان شناسی تنگه بلاغی ـ پاسارگاد طی بیانیه‌ای پیشنهاد لزوم تعریف تنگه بلاغی بعنوان محدوده‌ای مرتبط با پاسارگاد را مطرح کردهاند. در مورد این پیشنهاد چه نظری دارید؟
محمدعلی دادخواه: به نظر من با عنایت به اینکه اولین کوره‌ی ذوب فلزات در همین تنگه بلاغی، هنگامی که هخامنشی‌ها به این منطقه آمدند مبادرت به کوچ در این دره کردند و سپاه شاهی از همین دره عبور می‌کرده، هرکدام از اینها به تنهایی در زمره‌ی میراث ایران زمین از یکسو، و میراث بشری از سوی دیگر تلقی می‌شود. لذا، حفظ آنها تکلیف و وظیفه‌ی مدیریت ارشد میراث فرهنگی کشور است.