محمدعلى دادخواه / احتمال حذف ميدان نقش جهان اصفهان از فهرست ميراث فرهنگى جهانى

لام جرم كرده اند. در اين باره محمدعلى دادخواه، سخنگوى كانون مدافعان حقوق بشر ايران به پرسشهاى صداى آلمان پاسخ مى‌گويد.

مصاحبه گر: کيواندخت قهاری

دويچه وله: آقای محمدعلی دادخواه، ميدان نقش جهان اصفهان تاکنون جزيی از ميراث فرهنگی جهانی بوده است. اما يونسکو، سازمان ميراث فرهنگی جهانی، اعلام کرده است که می خواهد اين ميدان را از فهرست آثار تاريخی حذف کند. تا آنجا که ما مطلع شده ايم، از جمله »کانون مدافعان حقوق بشر« به دادستانی کل کشور از رفتار استاندار و شهردار اصفهان اعلام جرم کرده است. خواهش می کنم برای شنوندگان ما نخست توضيح بدهيد، علت تصميم به حذف چه بوده و چرا شما بدين خاطر اعلام جرم کرده ايد؟

محمدعلی دادخواه: مديريت شهری اصفهان برخلاف قوانين مصوب و مغاير حفظ منافع وطن فرهنگی جهان مبادرت به احداث برجی در ۷۰۰ کيلومتری ميدان نقش جهان کرده است، که اين برج بيش از ۱۲ طبقه ارتفاع دارد و بالاتر از باروی ميدان نقش جهان است که اين امر مخالف مصوبات يونسکو است. حدود ۱۰ سال است اين دعوا ادامه دارد. متاسفانه توجه کافی، حتا مديرانی که مکلف به اين مورد بوده اند، يعنی ميراث فرهنگی، بر اين زمينه نداشتند. بالاخره خانم شيرين عبادی طی نامه ای سرگشاده به رييس جمهور خطرات اين مورد را تذکر دادند، ولی متاسفانه تذکرات رييس جمهور هم به متوليان مزبور موثر نشد. ما يک شکواييه ای به دادستان کل کشور داديم که ايشان توجهی نکردند. ناچارا شکايت مستقيمی به دادگستری استان داديم که به شعبه ی ۳۸ عمومی به رياست جناب آقای صالحی رفته است. ايشان تحقيقات مقدماتی را انجام داده اند و قول دادند که دستور بدهند از ادامه ی کار جلوگيری شود و بعد مبادرت به تخريب شود. متاسفانه ايشان هم در جلسه ای که برای رسيدگی به اتهامات شهردار و استاندار اصفهان تشکيل شده بود، تشريف نياوردند. ما يک نامه ی سرگشاده ای به ايشان نوشته ايم که به سمع و نظر مردم ايران برسد. اين يکی از فجايع غيرقابل انکاری ست که به وطن فرهنگی، هويت و ميراث تمدن معنوی و آثار باستانی ايران فرود آمده است و یک بسيج عمومی را می خواهد که در مقابل اين همه بی قانونی مقابله کند.

دويچه وله: آقای دادخواه، علت بی توجهی مقامات مسئول را تاکنون در چه می دانيد؟

محمدعلی دادخواه: من فکر می کنم، يک نگرش بدور از خرد، يک نگاه صرفا مادی ست. چون گويا آن برجی که ساخته اند، می خواهند به قيمت بسيار گزافی در اختيار اشخاص قرار دهند. يک مجموعه ی تجاری ست و اين نشان می دهد که بطور کلی معنويت را از دست داده اند و اعتبار فرهنگی و ميراث گرانقدر گذشته را در مقابل سمن بخت پول به تهاتر می نشينند. به نطر من کسانی که چنين تفکری دارند، لياقت مديريت را فاقد هستند.

دويچه وله: آقای دادخواه، شما اشاره کرديد در پاسخ به پرسش اول، دوباره مايلم که شما تسريع کنيد که حذف ميدان نقش جهان از فهرست آثار تاريخی را چه ضايعه ای برای اصفهان و ايران می دانيد؟

محمدعلی دادخواه: توجه کنيد، وقتی که يک اثر تاريخی در زمره ی آثار جهانی باشد، نهايتا جهان متعهد و متکلف است، که از آن حراست و حفاظت کند و مکلف است آن را بعنوان ميراث بشری پاس بدارد. اگر از فهرست آثار جهانی حذف شود، يعنی هر نيروی بيگانه،‌ هر مهاجمی از خارج و هرکسی از داخل بعنوان يک بنايی که ارزش و اعتبار جهانی ندارد، می تواند به آن تهاجم کند. ضمن آنکه می دانيم، يونسکو بعنوان پاسدار ميراث فرهنگی جهانی يک رسالتی برای خود قائل است، که نسبت به حفاظت اين آثار اقدام کند و همين اقدام هم در جهت هشدار به مسئولان است. متاسفانه مثل اينکه اين هشدارها جدی گرفته نشده است، و من اميدوارم تا قبل از بهمن ماه که آخرین فرصتی ست که يونسکو در جهت جلوگيری از ادامه ی ساخت اين بنا و جلوگيری از گذر مترو از زير چهارباغ اصفهان، با سابقه ای ۴۰۰ ساله، و ساخت و سازهايی که در حاشيه ی زاينده رود رخ می دهد، و آنهم کسانی که صرفا به جهت درآمد سرشار مادی اقدام به اين جنايت فرهنگی می کنند، اقدام جدی به عمل بيايد.