محمدعلى دادخواه / ياشار قاجار و عابد توانچه در بند امنيتى زندان اوين
۱۳۸۵ خرداد ۱۸, پنجشنبه
با وجود آنكه بيش از دو هفته از بازداشت اين دو فعال دانشجويى مى‌گذرد، از اتهام و وضعيت آنان در زندان، هيچ اطلاعى در دست نيست. در همين زمينه، محمدعلى دادخواه وكيل مدافع اين دو دانشجو، به پرسشهاى صداى آلمان پاسخ داده است.
مصاحبه‌گر: بهنام باوندپور
آقای دادخواه، شما به عنوان وکیل آقایان عابد توانچه و یاشار قاجار چه اطلاعی از وضعیت موکلان‌تان دارید؟
محمدعلی دادخواه: تقریبا ۱۵ روز است که اینها در بازداشت بسرمی‌برند و ما با تحقیقی که از شورای دادگاه انقلاب کردیم متوجه شدیم که آنها در زندان اوین هستند.
در کدام بند آقای دادخواه؟
محمدعلی دادخواه: در بند ۲۰۹، بند امنیتی زندان اوین فعلا نگه‌داری می‌شوند.
آیا شما توانستید با موکلان‌تان ملاقات کنید؟
محمدعلی دادخواه: نه! متاسفانه امکان ملاقات و دیدار آنها را مراجع قضایی نداده‌اند.
شما از یکطرف فرموده‌اید که آقایان قاجار و توانچه تفهیم اتهام نشده‌اند، اما از یکسو عنوان کرده‌اید که حدس می‌زنید اتهام آنها «اقدام علیه امنیت ملی» باشد. آیا این حدس بر پایه گفته‌های غیررسمی مقامات قضایی‌ست؟
محمدعلی دادخواه: نه! به دانشجو که نمی‌توانند بگویند تو قتل کرده‌ای یا اختلاس کرده‌ای. عموما مواردی که اعلام می‌کنند اقدام علیه امنیت کشور است، وگرنه هنوز از اتهامشان اطلاع نداریم. هرچند برابر قانون اساسی باید به‌مجرد آنکه متهم را بازداشت می‌کنند، هم فرصت و رخصت وکیل را داشته باشد و هم تفهیم اتهام بشود.
آقای دادخواه، پرونده موکلان‌تان را هم مطالعه نکرده‌اید؟
محمدعلی دادخواه: نخیر، در اختیار ما قرار نداده‌اند.
در مقابل پرسش شما مقامات قوه قضاییه چه پاسخی دارند یا داده‌اند؟
محمدعلی دادخواه: آنها اعلام می‌کنند که تحقیقات فعلا محرمانه است و بر همین مبنا ما را از حضور در جلسه بازپرسی که غیابا انجام می‌شود منع می‌کنند.
شما در گفت‌وگویی با «روز» مطرح کرده‌اید که این دو فعال دانشجویی زندانی قاعدتا می‌بایستی از نوعی مصونیت برخوردار می‌بودند. ممکن است بفرمایید که آیا مصونیتی که از آن سخن می‌گویید در قوانین جاری کشور هم منظور شده یا نه؟
محمدعلی دادخواه: ببینید، یک اصل کلی داریم که تمام کسانی که در جهت اهداف حقوق بشر گام برمی‌دارند از مصونیت برخوردارند. مضافا به اینکه همواره کسانی که در موضع انتخاب از ناحیه گروهی اقدام می‌کنند، دارای یک نوع حمایت و حفاظت ويژه‌اند. چون اینها هم عضو انجمن اسلامی دانشگاه امیرکبیر بودند و هم در زمره اعضای «دفتر تحکیم وحدت»، به نظر می‌رسد که این نحو اقدام فاقد وجاهت قانونى باشد.
آقای دادخواه، شورای عالی امنیت ملی ایران در سال ۸۳ مصوبه‌ای داشته که براساس آن پرونده دانشجویان باید در خود دانشگاه و کمیته انضباطی بررسی بشود. پس چرا در مورد آقایان عابد توانچه و یاشار قاجار این اتفاق نیفتاده؟
محمدعلی دادخواه: این ایراد، ايراد کاملا واردی‌ست. چون از یکسو اعلام می‌کنند که مصوبات شوراى امنیت ملی لازم الاجراست و از سوی دیگر ما می‌بینیم که مقامات اجرایی وقضایی در این مورد نسبت به آن بی‌توجه بوده‌اند. این یک تعارض آشکار است که پذیرفتنی نیست.
کلا تجربه‌ی شما در ماههای اخیر در رابطه با برخورد قوه قضاییه با متهمین دانشجویی چه بوده؟
محمدعلی دادخواه: در یزد، در اراک، در تهران یک نوع فعال‌شدن پرونده مثل اینکه به‌چشم می‌خورد که آن دور از روالی‌ست که اولا باید با دانشجو بعنوان یک معترض با حسن‌نیت که شور جوانی و عشق به آینده دارد برخورد بکنیم. مضافا به اینکه اصولا مبنا براین بود که دانشجویان را با توجه به همین ويژگیها به مراجع قضایی نکشانند. من متاسفانه می‌بینیم مثلا پرونده‌ای که در اراک بوده و قاعده این بود که ختم بشود، دوباره فعال شده است.