محکومیت آلمان در برخورد با پرونده اوتانازی
۱۳۹۱ تیر ۲۹, پنجشنبه
دیوان عالی اروپا در امور حقوق‌بشر ضمن انتقاد از سیاست آلمان در قبال موضوع کمک به مرگ بیماران لاعلاج (اوتانازی) این کشور را در یک مورد مشخص محکوم کرد.
قضات دیوان عالی در استراسبورگ به شکایت یک مرد آلمانی از شهر برانشوایگ رسیدگی کردند و درخواست وی را برای یافتن راه حلی حقوقی درست خواندند. همسر این مرد در پی حادثهای دچار فلج عمومی شده بود و مایل به پایان دادن به زندگی خود بود.
ادارات آلمان درخواست این زوج برای ارسال دارویی که مرگ این بیمار را تسهیل کند، رد کرده بودند. حکم جدید دیوان عالی اروپا تنها از منظر حقوقی صادر شده و در اصل دعوا دخالتی نکرده است.
قضات اروپایی از بی‌اعتنایی مسئولان قضایی آلمان نسبت به درخواست‌های مکرر این مرد برای تسهیل مرگ زن بیمارش انتقاد کرده‌اند. به گفته دیوان عالی اروپا این بی‌اعتنایی‌ها حقوق پایه‌ای این فرد برای حفاظت از زندگی شخصی‌اش را خدشه‌دار می‌کند.
اما در حکم اخیر دیوان عالی اروپا پرسش اصلی درباره حق کمک به مرگ بیماران لاعلاج همچنان بی‌پاسخ مانده است. در ۴۷ کشور عضو شورای اروپا نیز تا کنون هیچ گونه توافقی در این زمینه بدست نیامده است.
تنها در چهار کشور اروپایی (هلند، بلژیک، لوکزامبورگ و سوئیس) رساندن یا تزریق داروی مرگ‌آور به بیماران لاعلاج در صورت درخواست آنان مجاز است. دیوان عالی اروپا در حکم خود تصریح کرده است که «در وهله نخست این وظیفه‌ی دادگاه شهر برانشوایگ است که به درخواست این مرد رسیدگی کند.»
مرگ بیمار در سوئیس
همسر مرد شاکی در سال ۲۰۰۲ میلادی در پی حادثهای در نزدیکی منزلش دچار قطع نخاع می‌شود و مجبور به تنفس مصنوعی در تمام روز می‌شود. در نوامبر ۲۰۰۴ میلادی یکی از ادارات فدرال آلمان در امور دارویی، درخواست این زوج برای ارسال "داروی خواب‌آور با دوز مرگ‌آور" را رد می‌کند.
اما این شهروند آلمانی تصمیم اداره فدرال آلمان را نمی‌پذیرد و از طریق مجاری قانونی پی‌گیر درخواست خود می‌شود.
این زوج در فوریه ۲۰۰۵ میلادی به سوئیس سفر می‌کنند و در آنجا زن بیمار به کمک "انجمن دیگنیتاز" موفق به "خودکشی داوطلبانه" می‌شود. انجمن دیگنیتاز در سوئیس بیماران لاعلاج را در آخرین گذرگاه زندگی یاری کرده و مرگ داوطلبانه آنان را تسهیل می‌کند.
این مرد پس از مرگ همسرش در مراجعت به برانشویگ شکایت خود را از طریق دستگاه قضایی آلمان دوباره پی‌گیری می‌کند. دیوان عالی اروپا دقیقاَ با تاکید بر این تصمیم شهروند آلمانی از "تمایل شدید" وی به حل قضایی این موضوع سخن گفته است.
پرسش اساسی
این مورد مشخص بار دیگر افکار عمومی را به "پرسش اساسی" در این زمینه معطوف کرده است. مسئله محوری خواست بیمار برای پایان دادن داوطلبانه به زندگی خود است. این موضوع همچنان با علاقه خاصی در افکار عمومی آلمان دنبال می‌شود.
حکم دیوان عالی اروپا، آلمان را موظف کرده که ۲۵۰۰ یورو به مرد شاکی غرامت پرداخت کند و در ضمن جبران ۲۶ هزار و هفتصد یورو هزینه‌های وارده را نیز به عهده گیرد.
هر دو طرف دعوا (کشور آلمان و مرد شاکی) می‌توانند علیه حکم اولیه دیوان‌عالی اروپا تقاضای رسیدگی مجدد کنند. در صورت درخواست استیناف، این پرونده در دادگاهی بالاتر از دیوان عالی اروپا مورد بررسی قرار خواهد گرفت.